Stiefouders mogen in sprookjes altijd de boemannen- of vrouwen zijn, in het echte leven kan het zomaar gebeuren dat je als stiefouder een hele goede band hebt met je stiefkind. Er kunnen situaties zijn dat een stiefouder graag zijn stiefkind(eren) zou willen adopteren.
Stiefouderadoptie kan alleen onder bepaalde omstandigheden, want het heeft behoorlijk veel gevolgen. Wat is stiefouderadoptie, wanneer kan het en wat houdt dit in de praktijk in?
Wat is een stiefouder?
Allereerst moeten we dan goed duidelijk hebben wat een stiefouder nu eigenlijk is. Een stiefouder wordt tegenwoordig ook wel bonusouder genoemd, omdat dat voor veel mensen toch vriendelijker klinkt. Een stiefouder is de partner van een ouder van het kind.
Maar zelf is hij of zij dus geen ouder van het kind. Dit kan een (nieuwe) echtgenoot zijn, maar kan ook op een andere manier de partner van de ouder zijn. Met andere woorden: getrouwd zijn is dus geen voorwaarde.
Overigens is een bonusouder niet helemaal gelijk aan een stiefouder. Bonusouder kan veel ruimer gebruikt worden, bijvoorbeeld een buurman die als een vader is, maar dus geen relatie heeft met een ouder.
Wat is stiefouderadoptie
Een stiefouder kan zijn stiefkind adopteren, maar dat kan dus niet zomaar. Met de adoptie zal het kind immers zijn familie worden met alle rechten die daarbij horen. Maar daarmee zal het kind dan niet meer officieel familie zijn van de oude familie.
Daarmee belanden we meteen bij de gevolgen. Dat stiefouderadoptie dus niet zomaar even gedaan kan worden, mag duidelijk zijn. Stiefouderadoptie wordt ook wel eenouderadoptie of partneradoptie genoemd.
Gemiddeld genomen zal de hele procedure een half jaar duren. Qua kosten moet je rekening houden met het uurtarief van de advocaat en de rechtbankkosten.
Veranderingen door stiefouderadoptie
Een kind wat geadopteerd wordt door zijn stiefouder zal, zoals gezegd, daarmee familie worden van deze persoon én van zijn of haar familie.
Dat heeft echter tot gevolg dat de familiebanden met de familie bij wie hij dus niet woont, officieel verdwijnen. Dit is dus een behoorlijk ingrijpende gebeurtenis. Daarom is het ook dat dit hele proces via de rechtbank verloopt.
Wanneer mag je als stiefouder het kind adopteren?
Bij het bepalen of je als stiefouder het kind mag adopteren gaat het belang van het kind altijd voorop. Daarom zijn er eisen waaraan voldaan moet worden.
- De ouder en stiefouder moeten minimaal drie jaar samenwonen. Hiermee moet voorkomen worden dat een kind in een onstabiele gezinssituatie terechtkomt. Dit moet aangetoond worden. Dit kan met officiële documenten. Zijn die er niet, omdat je bijvoorbeeld nog niet drie jaar officieel samenwoont, dan kan je getuigen zoeken die kunnen verklaren dat jullie al wel minimaal drie jaar een gezin vormen. Is het in het belang van het kind, dan kan de rechter hier wel vanaf wijken.
- Het moet duidelijk zijn dat de ouder, die hierdoor geen ouder meer zal zijn, niets meer zal bieden aan het kind in de toekomst. In principe zal een biologische ouder namelijk altijd voorgaan. Maar als blijkt dat dit er echt niet in zit en het kind erop vooruit zal gaan door de stiefouderadoptie, dan is de mogelijkheid er dus wel.
- De stiefouder moet zijn verzorgende taken richting het kind minimaal 1 jaar gedaan hebben.
- Stiefouderadoptie kan alleen als het kind nog geen 18 is. Anders wordt er gesproken over volwassenadoptie.
- Een kind van 12 jaar of ouder moet akkoord gaan met de adoptie. De rechter zal daarom een gesprek met het kind voeren. Is een kind jonger maar al wel in staat om zijn mening te geven, dan kan de rechter dit eveneens doen.
- In principe moet de stiefouder minimaal 18 jaar ouder zijn dan het kind.
- De ouder bij wie het kind niet woont mag niet het gezag hebben over het kind. Is dit wel zo, dan kan aangevraagd worden om dit gezag bij hem of haar weg te halen.
- In principe kan stiefouderadoptie alleen als de ‘echte’ ouders het ermee eens zijn. Daarbij wordt een man als vader aangemerkt als hij getrouwd was met de vrouw toen het kind geboren werd of als hij het kind heeft erkend. Is de verwekker van het kind een ander? Ook hij mag tegenspraak doen, mits hij wel een familieleven heeft met het kind.
- Er kunnen uitzonderlijke situaties zijn waarom de rechter van bovenstaande afwijkt. Dit kan bijvoorbeeld als de ouder die nu zijn ouderlijke betrekkingen zal verliezen een gevaar zou vormen voor het kind.
- Kunnen niet aan alle eisen voldaan worden, dan zou men ook gezamenlijk ouderlijk gezag kunnen overwegen. Ook dan kan men aanvragen om het kind de naam van de stiefouder te laten dragen. De juridische gevolgen zijn dan wel anders. Zo zal het kind geen wettelijke erfgenaam zijn.
Herroepen adoptie
Er kunnen situaties zijn waarom een kind het niet eens is met de adoptie en deze herroepen wil. Dat kan alleen door het kind gedaan worden en niet door de (stief)ouders. Het kind kan dit in principe herroepen als hij een aantal jaar volwassen is (tussen 2 en 5 jaar meerderjarig). Maar ook nu geldt dat een rechter hiervan kan afwijken.
Overigens moet het wel in het belang zijn van de geadopteerde dat het herroepen wordt. Het kan dus niet zomaar even gedaan worden. Wordt dit herroepen, dan is alles weer zoals het was voor de adoptie qua familiebetrekkingen.
Ouderlijk gezag
In principe zal de ouder samen met de stiefouder nu het ouderlijk gezag over het kind hebben, er even vanuit gaande dat de ouder waar het kind woont ook het ouderlijk gezag heeft. De adoptieouder heeft daarmee dus dezelfde verplichtingen en rechten richting het kind.
Als de andere ouder is overleden
Dan kan er nog de situatie zijn dat de andere ouder overleden is. Je zou misschien denken dat het dan toch gewoon fijn zou zijn voor het kind om weer een vader of moeder te hebben en dat daarmee veel tegenspraak achterwege blijft.
Probleem is echter dat je met de stiefouderadoptie alle juridische familiebetrekkingen verbreekt tussen de kinderen en de familie van de overleden ouder. Dat dit emotioneel veel kan oproepen hoeft niet uitgelegd te worden. Het belang van het kind zal ook nu voorop blijven staan.
Niet uit beeld
Het wil trouwens niet zeggen dat de ouder die nu officieel geen ouderlijke betrekkingen meer heeft, helemaal uit beeld verdwijnt. De rechter kan het nodig achten om wel een omgangsregeling te treffen of in stand te houden. In de praktijk komt dit niet vaak voor, want dan is er immers toch ergens een band tussen ouder en kind en mag men toch nog verwachtingen hebben.
Juridisch
- Stiefouderadoptie hoe werkt dat
- Rechten ongeboren kind
- Kind erkennen gezag
- Voogdij vastleggen kind
- Ouderlijk gezag en voogdij
- Kinder- en partneralimentatie
- Kind adopteren Nederland
- Draagmoeder Nederland
- Achternaam kind kiezen
- Digitale nalatenschap regelen
- Mediator onmisbaar
- Minderjarige eigen bedrijf
- Internationaal kinderontvoering
- Zwangerschapsdiscriminatie op werk
- Cognitieve ontwikkeling kleuter - 23 March 2025
- Hoe ga je om met inkomensverschillen rond Sinterklaas? - 22 March 2025
- Tijdsbesef van je kind stimuleren - 20 March 2025