Skip to Content

Maternale houding; veilig samen slapen met je baby

Maternale houding; veilig samen slapen met je baby

Wanneer een kind bij de ouders in bed slaapt, noemen we dit bedsharen. Wat belangrijk is bij het samen slapen, is natuurlijk de veiligheid waarop dit gebeurt. Iedereen heeft wel gehoord over wiegendood en doet zijn uiterste best om dit te voorkomen. Je wilt niet dat je kindje iets overkomt.

Daarom is het heel verstandig om je goed te laten informeren! Het is natuurlijk heel goed dat we zoveel gewaarschuwd worden voor de risico’s van samen slapen, maar daardoor wordt men ook bang gemaakt.

Veel ouders slapen samen met hun kinderen, maar durven hier niet voor uit te komen omdat er toch een taboe op heerst. Dit heeft tot gevolg dat men er ook niet over durft te praten en slecht geïnformeerd is of blijft. Er kunnen zo veel onveilige situaties ontstaan met juist een verhoogd risico op wiegendood!

Door rekening te houden met bepaalde richtlijnen omtrent samen slapen, kun jij dit zo veilig mogelijk doen.

Verschil rooming in en co sleeping

Als we het over samen slapen met je baby hebben vallen vaak de termen rooming in en co sleeping. Het zijn twee verschillende manieren om je baby dicht bij je te houden als het slaapt.

Bij rooming in slaap je eigenlijk niet echt met je baby samen. Maar je kindje is wel dichtbij. Je zet zijn wiegje bij jou op de slaapkamer, bijvoorbeeld naast je bed. Zo hoor jij je kindje wel en hij of zij is dicht bij jou in de buurt.

Wat geruststellend voor jullie beide kan zijn. Maar jullie slapen dus wel ieder in een eigen bed. Bij co sleeping wordt meestal bedoeld dat je kind echt bij jou in bed slaapt. Hoewel er ook mensen zijn die rooming in een vorm van co sleeping vinden.

Een ander woord voor samen in 1 bed slapen is bedsharing. De gulden middenweg is het plaatsen van een aanschuifwiegje.

Wat is de maternale houding?

Een maternale houding is de manier waarop je met je kindje kunt samen slapen. Als moeder lig je op je zij en heb je je knieën opgetrokken. Je arm waar je op ligt leg je bovenlangs, onder of langs je kussen.

Je kunt er ook voor kiezen om geen kussen te gebruiken, zodat je nog minder risico loopt dat je baby hier onder komt.

De baby leg je tussen je arm en je benen in. Zo ligt je kindje op borsthoogte en kan je er zelfs voor kiezen om je borst bloot te laten. Zo kan je kindje drinken wanneer het wil.

Vanaf welke leeftijd kan je samen slapen?

Vanaf welke leeftijd het verantwoord is om samen te slapen: daar verschillen de meningen hier en daar over.

Volgens de adviezen die zijn opgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde mag je dit niet doen voordat je kindje een half jaar is.

Volgens hen geeft zowel het samen slapen in een bed als je kindje op een andere kamer leggen, een hoger risico op wiegendood. Zij adviseren dan ook om je kindje in een eigen bedje dicht bij jou in de slaapkamer te leggen.

Omdat de risico’s op wiegendood ook samenhangen met andere factoren, is het niet helemaal duidelijk of er echt meer risico’s zijn door het samen slapen alleen. Maar voor de zekerheid wordt dus wel dit advies gegeven.

Kies de eerste maanden voor, bijvoorbeeld, een co-sleeper (of aanschuifbedje). Zo is je kindje wel heel dichtbij, maar heeft wel gewoon zijn eigen plekje.

Je kunt in video’s van veiligheid.nl meer horen en zien hoe je veilig met je baby kunt slapen.

Nadelen van slapen met je baby

De reden dat samen slapen met je jonge baby wordt afgeraden is natuurlijk niet zomaar uit de lucht komen vallen.

De risico’s die het met zich meebrengt:

  • Verstikkingsgevaar
  • Te warm
  • Meer kans op wiegendood
  • Zeker in combinatie met alcoholgebruik, roken, drugs, oververmoeidheid, kunstvoeding, te laag geboortegewicht en bij prematuurtjes is er een groter risico op wiegendood
  • Een waterbed geeft extra gevaar
  • De baby kan onder het dekbed komen
  • Voor jouzelf kan het betekenen dat je juist minder goed slaapt omdat je steeds op wilt letten of je niet op je baby ligt. Of dat je niet ontspannen ligt omdat je vooral in 1 houding zult liggen.

Voordelen van samen slapen

Kindjes die bij hun ouders in bed slapen zullen zich geborgen voelen, wat goed is voor de hechting. Het is ook eigenlijk de meest natuurlijke manier, want ieder dier houdt zijn jong bij zich.

Ook in niet-westerse landen slapen veel baby’s bij hun moeder. Door de bewegingen van de moeder zal het kindje niet te snel in een te diepe slaap vallen.

En als moeder zal je sneller doorhebben als er iets met je kindje aan de hand is. Borstvoeding geven is hierbij ook fijner in de nacht.

Omdat je kindje zich veiliger voelt, wordt er gezegd dat hij meer energie in zijn hersenontwikkeling zou kunnen steken. Je kindje zal ook hierdoor een fijner slaappatroon ontwikkelen.

En vooral ook: jouw ademhaling schijnt je baby aan te sporen om zelf ook te blijven ademen.

Zoals je al hebt kunnen lezen is echt samen in 1 bed slapen niet zonder risico en wordt het afgeraden tot een half jaar oud.

Wil je wel profiteren van bovengenoemde voordelen en niet al die risico’s lopen? De meest ideale oplossing is dan toch de co-sleeper. Ook dan kan je er voor je kindje zijn en zal het jou horen.

Misschien kan je kiezen voor een aanschuifwiegje waarbij je je kindje wel kunt aanraken. Zo is je kindje veilig dichtbij!

Hoe creëer je een veilige omgeving?

Er is een aantal dingen waar je rekening mee moet houden als je samen wilt slapen.

Bedenk wel dat het slechts richtlijnen zijn en geen ‘regels’. Jij bepaalt zelf in hoeverre je deze opvolgt.

  • Slaap alleen met je kind in bed als je borstvoeding geeft. De hormonen maken je alerter op de signalen van je baby. Als je kunstvoeding geeft, kun je je baby wel in een co-sleeper of wieg bij jou op de kamer laten slapen.
  • Lig in de maternale houding: de moeder ligt op haar zij met de knieën opgetrokken en schermt met de onderste arm haar hoofdkussen af. Je kindje ligt dicht naast je op zijn rug en met jouw andere arm kun je hem vastpakken.
  • Leg je kindje (onder de twee jaar) niet tussen jou en je partner in; slaap dus in de maternale houding met je kindje aan de buitenkant van het bed. Om te voorkomen dat hij toch uit bed kan rollen, kun je het bed strak tegen de muur zetten of een veilig bedhek gebruiken.
  • Misschien vanzelfsprekend, maar gebruik geen alcohol, drugs en medicijnen die je reactievermogen kunnen beïnvloeden. Ook is het niet veilig om samen te slapen als jij en/of je partner rookt. Wanneer je zelf oververmoeid bent, kan het ook verstandig zijn om tijdelijk niet met je baby samen in bed te slapen.
  • Wist je dat een dekbed bijvoorbeeld niet veilig is voor een baby? Een dekbed is namelijk opgevuld en zorgt ervoor dat je kindje zijn warmte niet goed kwijt kan. Dit noemen we warmtestuwing en dit kan erg gevaarlijk zijn. Gebruik in plaats van een dekbed een laken met een (wollen) deken, eigenlijk net zoals in een babybedje. Vanaf twee jaar kun je wel een dekbed gebruiken.
  • Kussens moeten ook goed afgeschermd worden, zodat je jonge kindje hier niet bij in de buurt kan komen. Wanneer hij per ongeluk met zijn gezichtje tegen het kussen aan komt te liggen, ademt hij geen frisse lucht meer in; hij ademt namelijk de lucht in die hij zojuist zelf heeft uitgeademd en die in het kussen is blijven hangen. De lucht bevat steeds minder zuurstof en hierdoor kan je baby stikken.
  • Leg je baby gewoon op een stevig matras. Zaken zoals een aankleedkussen, een los matrasje, voedingskussen of babynestje verhogen het risico op warmtestuwing en/of rebreathing. Zorg dat er geen gevaarlijke spleten zijn tussen het matras en iets anders, omdat je baby daardoor bekneld kan raken.

Onze ervaring met een familiebed

Inmiddels hebben wij onze boxspring van 140×200 cm ingeruild voor een groot ‘familiebed’. De naam zegt het al: dit is een bed waar de hele familie (nou ja, het hele gezin) in mag slapen.

Ons bed is ongeveer 280×200 cm groot en bestaat uit twee bedden die aan elkaar vast zitten: een bed van 160 cm breed (twee matrassen van 80 cm), en een bed van 90 cm breed. Tussen de twee bedden is een ruimte van ongeveer 10 centimeter breed, die we hebben opgevuld met een stuk schuimrubber van onze oude matras.

Spleten kunnen ook gevaar opleveren, dus we hebben ons best gedaan om deze op te vullen, maar ook dit is nog niet honderd procent veilig.

De bedden staan stevig tegen elkaar aan zodat ze niet kunnen verschuiven. De ene zijkant staat tegen de muur en aan de andere kant hebben we een bedhekje geplaatst, zodat ons zoontje niet zomaar uit bed kan rollen. We slapen hier alle drie heel goed in!

Wanneer we ooit een tweede kindje willen, laten we hem al direct bij ons in bed slapen. Er is ruimte genoeg!

Omdat het zo ‘hoort’, hadden ook wij een ledikantje in de babykamer gezet. Een hartstikke leuk ding, inclusief leuke lakentjes en toebehoren.

Achteraf bleek het pure geldverspilling te zijn, want hij heeft er hooguit vijf keer in geslapen, waar ik overigens enorme spijt van heb.

Als kraamvrouw ben je toch al wat labieler en onzekerder dan normaal, dus volg je al snel het advies op van iemand die er meer verstand van had moeten hebben.

Het slapen in de wieg ging in de kraamweek ook echt niet van een leien dakje; steeds wanneer mijn zoontje in slaap was gevallen en ik hem probeerde weg te leggen in zijn wieg, werd hij huilend wakker. Elke keer weer.

Van onze kraamhulp kregen we de tip om hem tussen ons in te laten slapen op het aankleedkussen. Zoals ik al zei: we hadden ons toen nog niet verdiept in (veilig) samen slapen, dus volgden we ook dit advies op.

Even later kwam er een lactatiekundige van het consultatiebureau langs omdat er wat opstartproblemen waren met de borstvoeding, en kregen we de tip om hem niet op het aankleedkussen, maar op het wiegmatrasje tussen ons in te leggen in bed.

Voor mijn gevoel waren we niet verstandig bezig, dus ben ik meer informatie gaan opzoeken over hoe je je baby veilig bij je in bed kunt laten slapen. Al snel kwam ik er achter dat we erg onveilig bezig waren geweest. Dat was even schrikken!

Natuurlijk wil je het beste voor je kindje en niet dat hem iets overkomt. Uiteindelijk ben ik ook lid geworden van een fijne Facebookgroep waar nog meer informatie te vinden was over veilig samen slapen en natuurlijk ouderschap.

Jisca
  1. Rosanne says:

    Hoi Jiska,

    Hoera, eindelijk een positiever geluid over samen slapen met je baby en kind!

    Ik ben toevallig ook lid van de fijne fb-groep Veilig Samen Slapen en nu ruim een jaar samen slaper met onze kleine van bijna 15 maanden. Wat een heerlijkheid om het zo te doen, veel makkelijker en relaxter om lekker samen in slaap te vallen.

    Bij onze oudste 2 waren we ook nog niet zo ingelezen en waren we ook druk met het alleen laten slapen van onze baby’s, wat natuurlijk niet lukte.

    Wat ik wel opvallend vind aan je stuk is dat je het hebt over de adviezen van professinals om pas na 6 maanden in 1 bed te slapen (niet onderbouwd en maar voor de zekerheid). Terwijl je zelf wel gelijk met je baby samen bent gaan slapen. Noem je het advies dan omdat het moet ofzo? Het lijkt me namelijk ook flinke onzin, aangezien de mensheid al tienduizenden jaren samen slaapt met hun baby’s en echt niet pas vanaf 6 maanden. Dat is totaal niet logisch en handig met een baby die alleen op of aan je slaapt.
    Of vind je dat advies eigenlijk ook onzin? Of is er een andere reden?

    Wat ik nog wil aanvullen als informatiebron, zijn de adviezen van James McKenna. Hij heeft hier onderzoek naar gedaan en dat bevestigt wat we stiekem eigenlijk wel weten (de rest van de wereld in ieder geval wel): dat baby’s lekker bij hun moeder horen te slapen.
    De manier waarop je je bed inricht kan het meer of minder veilig maken, het is dus belangrijk om daar aandacht aan te besteden. En daar zou meer aandacht aan besteed mogen, wat moeten worden.
    Hij heeft ook de richtlijnen voor veilig samen slapen opgesteld waar de fb-groep op gebaseerd is.

    Ik ben benieuwd naar je reactie.

Comments are closed.