Positief gedrag kind; voorbeelden benoemen, beloning en bekrachtigen

Als voormalig kleuterjuf vertedert het me iedere keer weer. Hoe blij een klas vol kleuters kon worden als ze een sticker kregen. Omdat de rij zo keurig twee aan twee gemaakt werd. Of omdat ze heel stil over de gang konden lopen met elkaar.

Slechts één kleine sticker was er nodig om een groep kinderen te laten besluiten: we gaan ervoor. Om dit gewenste gedrag te laten zien.

Opvoeden is veel oefenen, herhalen en als je kind positief gedrag laat zien dit benoemen. Hoe kun je het gedrag van je kind positief belonen? Zelf vind ik dit nog best een lastige.

Grote issues hier thuis als het avondeten of ’s nachts droog blijven (oudste) werken niet met een stickersysteem. En wat als ze ouder zijn, wordt de beloning dan ook steeds groter? Tijd om eens dieper in dit onderwerp te duiken vond ik.

Inhoud toon

Kinderen in de leeftijd van 3 tot 10 zijn het meest gevoelig voor beloningen

Het blijkt dat ik met een beloningssysteem de meeste kans van slagen heb in de leeftijd tussen de 3 en 10 jaar. Zelf wil ik daar toch een kleine kanttekening bij plaatsen.. Want gedrag veranderen vind ik wel degelijk boven de 10 jaar ook nog lukken door positief over gewenst gedrag te praten.

Als ik bijvoorbeeld denk aan manlief, dan kun je door de jaren heen echt wel door positief gedrag te belonen gewenst gedrag meer je kind gaan zien.

Een beloningssysteem werkt extra goed als je met deze punten rekening houdt:

Choose your battles. Kies 1 ding waar je de aandacht op wilt richten. Is dit blijven zitten aan tafel of twee happen groente nemen per avondmaaltijd? Zo maak je het doel zo duidelijk mogelijk.
Maak de termijn niet te lang. Een beloningssysteem van een maand of half jaar is vaak demotiverend. Dit omdat het erg lang duurt voor de beloning voor het grijpen ligt. En een kleuter vindt stickers plakken leuk, maar na een half jaar is de lol er waarschijnlijk wel af.. Tip: werkt het beloningssysteem na twee weken nog niet? Kies dan een ander doel.
Maak een overzichtelijk beloningssysteem. Hang het op een A4 bijvoorbeeld op een centrale plek. Zorg dat als het doel behaald is, dit meteen vastgelegd wordt. Dat je niet na moet denken hoe het op maandag en dinsdag gegaan is, terwijl het al donderdag is. Dan verliest het zijn kracht.
Evalueer samen. Je kunt prima met je kind van tijd tot tijd (bijvoorbeeld elke dag of één keer in de week) even bespreken hoe het gaat.
Wat lukt goed en wat is nog lastig? Kinderen zijn vaak geweldig knap in het aandragen van oplossingen hiervoor.
Betrek het hele gezin erbij. Niet alleen je oudste kind groente leren eten, maar iedereen doet mee. Veel kinderen zijn fanatiek aangelegd. Door tegen papa of mama een wedstrijd te doen gaan ze vaak nog harder voor dat lege bord!
Houd de beloning klein. Iedereen mag natuurlijk zelf weten wat je geeft als beloning. Weet dat een beloning als een keer pannenkoeken eten doordeweeks of een half uur later naar bed ook beloningen zijn die ‘werken’. Kijk naar iets wat bij je kind past!

De kracht van positief gedrag kind belonen

Positief gedrag aanleren is vaak herhalen. Herhalen dat je kind zo netjes stil blijft zitten aan tafel. Door te reageren op bepaald gedrag, zal je kind dit vaker laten zien. B.F. Skinner, een Amerikaanse psycholoog, is een groot voorstander van positieve bekrachtiging

. Hij stelt dat positieve bekrachtiging het middel is om bepaalde gedragspatronen te versterken. Deze factoren maken positieve bekrachtiging nog efficiënter:

Beloon het positieve gedrag meteen voor het grootste effect
Wees consequent in het belonen van het gedrag. Dus niet één keer als je het ziet, maar telkens. En niet zwichten als je kind het half laat zien.
Geef duidelijk aan welk gedrag je wilt versterken

Voordelen en nadelen van positief bekrachtigen

Eén van de grote voordelen van positief bekrachtigen is dat je zelf ook in de positieve flow wordt meegenomen. Je kijkt vooral naar wat je kind allemaal positief laat zien. En dit heeft ook effect op je eigen bril.

Niet meer kijken hoeveel nachten in de week het bed nat is, maar hoe vaak het droog is. Trots zijn op je kind omdat het ’s nachts roept dat het naar de wc moet.

Daarnaast krijgen wij als opvoeders ook een goede les in consequent zijn. Tijdens het positief bekrachtigen leren we hoe we consequent moeten blijven voor het beste resultaat. Je kind leert wat hij of zij aan je heeft. Allemaal belangrijke en mooie levenslessen!

Als je voor positief bekrachtigen kiest, kan het zijn dat je andere issues dus even niet aanpakt of zelfs negeert. (Behalve als de veiligheid van een je kind of een ander in het geding komt). In het voorbeeld van op je stoel blijven zitten aan tafel, kies je er dus voor dat je kind niet verplicht het hele bord leeg hoeft te eten.

Want..1 battle a time.. Het nadeel is dat het een tijd kan duren voor je hebt bereikt wat je wilt. Namelijk aan tafel blijven zitten en je bord leeg. Het voelt dan of je het negatieve gedrag van je kind (het avondeten niet opeten) beloont.

Een ander nadeel is dat je soms ook gewoon snel en direct moet zijn. Niet twee weken lang met een beloningssysteem voor het aankleden maar gewoon: hup dit zijn je kleren en je komt aangekleed naar beneden.

Het nadeel van positief gedrag van het kind belonen is dat je de hele dag aan het prijzen bent en de complimenten ook minder indruk maken.

Kinderen leren namelijk ook van opbouwende kritiek. Door alleen maar positief te praten en te belonen zouden kinderen minder weerbaar worden zo menen critici.

Heel interessant is ook dit artikel hier.

Discipline

Author
Recent Posts

Mirjam de Stigter

Tekstschrijver at Tekstbureau Schrijfkameleon

Mirjam is al meer dan een decennium getrouwd met haar jeugdliefde. Samen zijn ze de trotse ouders van drie prachtige kinderen: twee zoons (2015 en 2020) en dochter (2017). Haar hart ligt in het basisonderwijs, waar ze al ruim 12 jaar haar passie volgt. Mirjam heeft zowel als leerkracht als intern begeleider waardevolle ervaring opgedaan.

Naast haar toewijding aan het onderwijs, floreren Mirjams creatieve kanten. Lezen en schrijven vormen de kern van haar grootste hobby, en het feit dat ze deze passie kan uiten in deze blog vervult haar met vreugde. Het schrijven voor verschillende bureaus geeft haar de kans om haar horizon te verbreden en kennis verder te verdiepen.

Je kunt haar het beste omschrijven als enthousiast, lief, duizendpoot, creatief, vrolijk en met name dol op het stimuleren van de ontwikkeling van ieder kind.

Latest posts by Mirjam de Stigter (see all)