Nu de zomer toch echt voorbij is en wij volop tussen oranje en gele bladeren leven, weten wij zeker dat we in de herfst zijn aangekomen. En wat is de eerste mijlpaal in dit gezellige seizoen? Halloween; tijd voor heksen en jack-o-lanterns!
Voor ieder, groot en klein, is het uithollen van een pompoen een laagdrempelige activiteit. De pompoenen zijn volop in de uitverkoop en ook de kleintjes kunnen helpen met het uithollen van deze grote, oranje vrucht.
’s Avonds genieten van een kopje romige pompoensoep, terwijl de kinderen griezelen en grollen naast het lichtgevende gezicht van de nieuwe voordeurbewoner.
Maar, waar komt het idee van dit enge, oranje gezicht eigenlijk vandaan? En welke varianten bestaan er? In dit artikel maak ik je graag wat meer wegwijs in de wonderbaarlijke wereld van de pompoen, beter bekend als: Jack-’o-lantern.
Geschiedenis
Jack-‘o-lanterns komen uit Ierland. Over de officiële oorsprong van deze angstaanjagende pompoen valt te discussiëren. Het meest bekende verhaal, is dat van de smid genaamd Jack.
Op een avond kwam Jack de duivel tegen, die hem mee wilde nemen naar de hel. De smid bedacht een list en lokte de duivel in een boom.
Zodra de duivel in de boom zat, tekende Jack een Christelijk kruis in de boom zodat de duivel niet meer naar beneden kon. Pas nadat de duivel beloofde dat Jack niet meer mee naar de hel hoefde, haalde Jack het kruis weg zodat de duivel de boom kon verlaten.
Vele jaren later, na het overlijden van de smid, mocht hij noch naar de hemel, noch naar de hel. Daardoor dwaalt de geest van Jack sindsdien rond op de aarde.
De duivel heeft sindsdien een brandend kooltje uit de hel gegrepen en naar de smid gegooid. Deze stak Jack in een knol, om er een lantaarn van te maken. Dit is naar men gelooft de origine van de geheimzinnige en griezelige oranje pompoenvriendjes.
Onschuldige folklore of heidendom?
Halloween wordt door veel mensen, met name Christenen, gezien als heidendom. Het oproepen van angst en geweld, verborgen achter symboliek.
Zij zeggen dat de uitgeholde pompoenen van origine voor het huis werden geplaatst om boze geesten uit huis te verdrijven. Dit wordt als een duivelse handeling gezien en is daarmee niet gedoogd.
Anderen zeggen dat het oranje licht van de uitgeholde pompoen een teken is voor satanisten, dat je met ze sympathiseert, of de terreur van de Halloweennacht wilt vermijden door je huis te zegenen. Een variant van het lamsbloed uit de Bijbel.
Als dochter van twee protestantse dominees, ben ik zelf niet opgevoed met de oranje vriendjes voor de deur. Met name mijn vader was altijd erg tegen het decoreren van je huis met heidense praktijken, dus ging het helaas aan mij voorbij.
Zelf ben ik meer overtuigd van de onschuld van het decoreren van onze oranje deurgezellen. Stel, je wilt niemand voor de kop slaan met de duivelse vooroordelen, snijd dan een vriendelijke glimlach uit de pompoen.
Of een vleermuis, een kaars, of hart. Iedere vorm kan mooi staan tegen het donker van de nacht. Het hoeft niet duivels te zijn!
Jack-‘o-lantern maken
Maar hoe maak je nu zo’n Jack-‘o-lantern? Allereerst is het belangrijk om de juiste pompoen te vinden. De beste pompoenen hebben een egale oranje kleur en zijn rond van vorm, met een mooie steel bovenop. Zorg ervoor dat de pompoen een platte onderkant heeft.
Stapsgewijs:
Snijd de bovenkant van de pompoen af, zodat je een deksel hebt dat je later weer op de pompoen kunt plaatsen. Snijd de deksel schuin af. De deksel krimpt een beetje en je wilt niet dat hij later in de pompoen valt. Dit dooft je vuur, of erger: zorgt voor brand.
Schep het vruchtvlees uit de pompoen en schraap de pompoen van de wanden, tot je een mooie uitgeholde pompoen over hebt.
Kerf met een scherp mes de vorm/ het gezicht uit dat jij in gedachten hebt. Zorg er wel voor dat je genoeg uitsnijdt, zodat er voldoende zuurstof bij het vuurtje komt. Zonder zuurstof zal het licht niet goed banden.
Plaats een waxinelichtje en steek het aan!
Goedhouden van de pompoen
Hoe bewaar je een uitgeholde pompoen? Zoals je vast weet is een pompoen een vrucht, een groente. Als je deze uitholt en daarmee opensnijdt, wordt de houdbaarheid aanzienlijk minder.
Je verlengt de levensduur van onze uitgeholde oranje vriend, door hem op een koele en droge plaats te bewaren. Je kunt ook de pompoen enkele momenten onderdompelen in een badje met chloor, of javel. (Bleekwater).
Je kunt ook de uitgeholde openingen, het gezicht en zeker ook de bovenkant, insmeren met vaseline of een andere soort vet. Dit voorkomt uitdroging en vermindert de kans op schimmel en verzakkingen.
In plaats van vaseline mag je zeker ook een olie gebruiken, bijvoorbeeld zonnebloemolie of kokosolie.
Een uitgeholde pompoen gaat 5 tot 12 dagen mee. Alles hangt af van bovenstaande factoren. Houd de pompoen uit de zon!
Tips uithollen pompoen
Als je bang bent voor het brandgevaar dat deze aangestoken lichten toch met zich meebrengen, kun je altijd het licht vervangen met bijvoorbeeld kerstlampjes, of lichtjes per batterij.
Dit geeft ook een mooi, mysterieus effect. Deze lampjes kun je zelfs op knipperstand zetten, of van kleur laten veranderen. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Bewaar het vruchtvlees van de pompoen goed. Dit kun je bakken, braden of koken tot een gezonde en vullende maaltijd dat perfect past bij het koude herfstweer waar wij momenteel in leven.
Een bekende soep is de pompoen crèmesoep, maar je kunt ook een ovenschotel maken met pompoenpuree, of een quiche van pompoen en ei.
Droog de zaadjes die je uit de pompoen haalt goed. Spoel ze om in een vergiet, leg ze te drogen op een stuk keukenpapier en bewaar ze op een donkere en droge plek. In het vroege voorjaar, februari, zaai je ze buiten uit. Pompoenen groeien ook goed binnen, als je ze wilt planten in een pot en bewaren in de hoek van je kamer. In dit geval hoef je niet tot februari te wachten en kun je direct aan de slag!
Voorbeelden jack-o-lanterns
Op zoek naar voorbeelden om een jack-o-lantern te maken; check dan onderstaande voorbeelden.
Meer inspiratie vind je hier.
- Dekbed baby of kind gevaarlijk? - 25 november 2022
- Gratis verjaardag cadeautjes, acties en uit eten met kind - 8 november 2022
- Uitzetlijst; welke spullen heb je nodig of moet je kopen als je op jezelf gaat wonen? - 4 november 2022