Ontdekkend leren; 5 ideeën voor peuters en kleuters

De afgelopen jaren is zowel in de kinderopvang als in het onderwijs het ontdekkend leren steeds meer in opkomst. We lijken met zijn allen een beetje af te willen van de strakke structuren, het allemaal op hetzelfde moment toewerken naar hetzelfde doel en het werken op het platte vlak (met boekjes en werkbladen).

Kinderen zelf op ontdekking laten gaan en ze op hun eigen wijze en tempo ervaringen laten opdoen is een prachtige manier van leren waar gelukkig steeds meer professionals en ook ouders de meerwaarde van inzien.

De natuurlijke nieuwsgierigheid en ontdekkingsdrang die kinderen in zich hebben vormen bij deze manier van leren het uitgangspunt. Wat nu precies de waarde hiervan is en hoe je dit ook thuis eenvoudig kunt aanpakken, laat ik je zien in dit artikel.

Inhoud toon

Ruimte voor creativiteit

Bij het ontdekkend leren zie je dat er veel aandacht is voor spel en ook voor het spelen en werken met natuurlijke materialen. De echte wereld naar binnen halen en kinderen de kans geven om deze binnen veilige kaders te ontdekken.

Door middel van spel geven jonge kinderen betekenis aan de wereld om zich heen en aan alle nieuwe begrippen, indrukken en ervaringen die zij iedere dag weer opdoen.

En hoe geef je deze ervaringen nu beter een plekje dan met echte materialen?

Een huishoek met echte potten en pannen en echt servies bijvoorbeeld. Er zal heus weleens wat sneuvelen, maar ook dat hoort bij het ontdekken van het leven. Of samen eropuit om boodschappen te halen en echte appels en peren te zien, voelen, ruiken en proeven.

Dit soort ervaringen blijven kinderen bij. Ze worden opgeslagen in de hersenen en kinderen putten hier op andere momenten weer uit waardoor hun wereld steeds een beetje groter wordt.

Vrije expressie

Ontdekkend leren; 5 ideeën voor peuters en kleuters - Mamaliefde

Ook heel belangrijk is de verschuiving van productgericht naar procesgericht werken. Hierbij ligt de focus dus vooral op de manier waarop het einddoel behaald wordt en niet op het doel zelf.

Geen ingewikkelde knutselwerkjes meer die grotendeels door een volwassene moeten worden voorbereid, maar fijn zelf aan de slag met zogenaamd openeindemateriaal of loose parts. Materiaal zonder vaststaand doel waar kinderen heerlijk mee kunnen experimenteren en dat vaak ook nog eens (vrijwel) kosteloos is.

Hoe doe je dat dan?

Op een andere manier naar de ontwikkeling gaan kijken is best een omschakeling. En natuurlijk is het soms gewoon erg leuk als je kindje een prachtig schilderij of ingewikkeld knip- en plakwerkje mee naar opa en oma kan nemen als cadeautje.

Maar als je de slag te pakken hebt zul je merken dat het helemaal niet zo ingewikkeld is en dat je samen een heleboel plezier kunt hebben door op ontdekking te gaan.

Ontdekbak

Met een ontdekbak kun je eindeloos variëren. Hij is aan te passen naar vrijwel ieder thema en je kunt zoveel materialen toevoegen als je wil om het spel van je kind steeds een stapje verder te brengen.

In deze ontdekbak rond het onderwerp ‘magnetisme’ bijvoorbeeld zitten eenvoudige houtsnippers en allerlei metalen voorwerpen die je vast ergens in huis hebt liggen.

Jonge kinderen hebben hier ontzettend veel plezier mee en leren spelenderwijs over deze bijzondere natuurkracht. Je kan er ook een miniwereld van maken.

Ontdekken met je handen

Zintuigen zijn bij het ontdekkend leren enorm van belang. Materialen waarmee kinderen eindeloos kunnen experimenteren en waarmee ze ook nog eens hun motorische vaardigheden ontwikkelen zijn bijvoorbeeld klei, zand (in combinatie met water), verf en scheerschuim.

Vooral het laatste is voor veel kinderen echt een feestje en hierbij kunnen niet alleen de handen, maar ook de neus mooie ontdekkingen doen.

Spelen met materiaal dat ook nog eens lekker ruikt: als dat geen feestje is!

Altijd en overal

Ontdekkend leren kan eigenlijk altijd en overal. Zolang je het kind volgt in zijn of haar interesses, hierop inspeelt en zo af en toe uitdaagt ben je samen op de goede weg.

Laat kinderen op hun eigen wijze ontdekken hoe de wereld werkt en leer ze zelfstandig en probleemoplossend denken zodat ze steeds meer hun eigen weg gaan vinden.

Mijn naam is Bertine, ik ben 35 jaar, moeder van twee en werkzaam als leerkracht in het speciaal basisonderwijs. Vanuit mijn ervaring in onder meer het ontwikkelingsgericht onderwijs ben ik groot voorstander van kindvolgend werken en kinderen laten spelen en leren vanuit een rijke leeromgeving. Voor meer tips en achtergrondinformatie kun je een kijkje nemen op mijn website Letters en Spetters.

Author
Recent Posts

Redactie Mamaliefde

Artikelen onder het redactie account zijn geschreven door gastredacteurs die eenmalig als deskundige op hun vakgebied een bijdrage leveren met waardevolle tips en de leukste inspiratie.

Latest posts by Redactie Mamaliefde (see all)