Skip to Content

Met kinderen aan tafels; van tafelmanieren tot speelgoed om gezellig te houden

Met kinderen aan tafels; van tafelmanieren tot speelgoed om gezellig te houden

Er zijn vast veel ouders/opvoeders die dit herkennen en hebben meegemaakt: kinderen die niet willen eten en je tot wanhoop drijven. Bijna iedere avond drama aan tafel en voor niemand in het gezin is het ontspannen en/of gezellig.

Niet willen eten kan een fase in het leven van je kind zijn, maar als er geen concrete oplossingen worden gezocht, is de kans groot dat het erger kan worden.

Deze gouden tips en ideeën kunnen helpen om weer een gezellige sfeer aan tafel te krijgen en kinderen te doen smullen van hun maaltijd!

Regels aan tafel

Kinderen zijn gebaat bij regelmaat en hebben duidelijke regels nodig. Vertel de tafelregels, maar hanteer nooit meer dan twee of drie regels.

Regels kun je bij voorkeur omdraaien, door te zeggen wat juist wel mag, in plaats van niet. Voorbeeld; als jij je mond leeg hebt, mag jij als eerste je verhaal vertellen. Of; als iedereen zijn buikje vol zit, mag jij van tafel af.

Breng het op een speelse manier en geef het kind het gevoel, dat hij/zij mee mag beslissen. Vraag aan je kind of er een regel is die hij ook belangrijk vindt. Betrek hem erbij, zodat hij ook gehoord wordt.

Beloon je kind met een extra verhaaltje voor het naar bed gaan, of iets anders wat hij leuk vindt, als hij zich aan de regels heeft gehouden.

Tip: Laat je kind(eren) pas aan tafel komen, als alles al klaargezet is. Zet de televisie uit en speelgoed uit het zicht.

Wat als je kind vervelend is aan tafel?

Ieder kind heeft zijn eigen karakter en ritme. Geef je kind de ruimte om zichzelf te kunnen zijn. Laat hem zijn ding afmaken waar hij mee bezig was, geef hem daar vijf minuten de tijd voor.

Zet er een kookwekkertje bij, zodat het kind weet dat als het alarm afgaat hij rustig aan tafel moet zitten. Een kind dat vervelend gedrag vertoont en niet wil luisteren tijdens het eten, kun je het best negeren. Probeer het vol te houden, als je te snel opgeeft, zal zijn gedrag verergeren.

Hij weet dan dat hij toch (negatieve) aandacht krijgt. Zet de stoel van je kind tussen jullie in, of naast jou of je partner. Als een kind luidruchtig blijft, geef hem dan een time-out.

Zet je kind op een plek, waar hij niet kan spelen of waar weinig prikkels zijn. De time-outmethode kan helpen om je kind weer rustig te laten worden, door hem op een plek te zetten, waar hij niet ‘getriggerd’ kan worden.

Tip: Probeer zoveel mogelijk op vaste tijden ‘s avonds te eten. Ook met ontbijt en met de lunch. Houd een vast tijdspatroon aan, voor hoe lang er gegeten wordt. Twintig tot dertig minuten kun je afspreken met het gezin en haal alle borden dan van tafel. Ook als je kind zijn bordje niet leeg heeft gegeten.

Niet stil zitten

Stoelen hebben vier poten, maar soms is het voor kinderen verdraaid lastig om ze alle vier op de grond te laten staan. Het kan al schelen als je voor de kinderen een kinderstoel hebt zoals de Stokke. Vanwege de Z-vorm kan die een stuk minder wiebelen en zal je kind dus al sneller blijven zitten.

Daarnaast is het goed om te kijken en het gesprek aan te gaan met je kind waarom het niet stil zit.

Vaak is dit een symptoom dat er iets aan de hand is; misschien vindt je kind het eten wel helemaal niet lekker maar probeert het er dan zo onderuit te komen. Of misschien zit het kind wel vol met prikkels van de hele dag en moet dat verwerkt worden.

Tip: Wees helder tegenover je kind wat wel / niet mag. Bijvoorbeeld wel of niet van tafel af om naar het toilet te gaan, wel of niet wachten tot iedereen zijn of haar bord leeg heeft, wel of geen speelgoed aan tafel etc. Zo weet je kind ook waar het aan toe is. En bij vragen kun je daarnaar verwijzen.

Gooien met eten

Kinderen zijn voortdurend op ontdekkingstocht. Zo kan het ineens zomaar gebeuren dat je kindje zoet aan het eten is, dat zijn volle bord ineens door de kamer vliegt. De rommel kun je voorkomen, door zelf je kind te voeren, maar tenslotte moet hij ook leren om zelf te eten.

Zelf leren eten hoort bij zijn ontwikkeling en is van essentieel belang. Het beste wat je kunt doen is op het bord niet teveel eten te scheppen. Twee of drie hapjes zijn voldoende en je kunt altijd bij scheppen.

Er zijn bordjes die met zuignapjes vastgezet kunnen worden aan het plateaublad van de kinderstoel. Het vergt veel kracht voor een peuter om dat maar eens los te kunnen wrikken!

Een grote slab en eventueel een zeiltje onder het kinderstoeltje kunnen helpen om de ergste rommel te voorkomen. Gooien met eten en drinken doen veel peuters in een bepaalde fase van hun leven

Er zijn gezinsleden, meestal wat oudere broertjes en zusjes die een capuchon omdoen of klein parapluutje opzetten voor eventueel rondvliegend eten. Wat natuurlijk niet de bedoeling is!

Geef je kind zo vroeg mogelijk zijn eigen bestek, zodat hij ziet hoe iedereen bestek gebruikt. Kinderen apen alles na, zo ook jouw goed gedrag met bestek.

Tip: Geef je kind een compliment of applausje als hij zich goed gedragen heeft. Mocht hij blijven gooien met eten, stop de maaltijd voor je kindje dan voortijdig. De rest van het gezin heeft ook recht op een rustige maaltijd.

Kind eet langzaam

Een kind wat langzaam eet, is absoluut niet erg. Hij bepaalt zelf zijn eigen tempo, dat is karakterbepalend. Geen enkele peuter zal zich bewust uithongeren. Doet jouw kind er langer over dan de standaardtijd met eten, maar geniet hij wel van zijn maaltijd? Laat hem dan zijn tijd ervoor nemen.

Lust hij het niet, zet dan een kookwekker met de tijd erop, om grenzen te stellen als hij er langer dan een half uur over doet. Haal ook zijn bordje dan van tafel. Er zijn bepaalde dingen waar we als opvoeders geen controle op hebben; poepen, plassen, slapen en ook het eetritme.

Kind eet bord niet leeg

Een heel mooi advies van het voedingscentrum luidt ‘Jij bepaalt wat je kind eet, je kind bepaalt hoeveel’. Misschien is het jou vroeger geleerd om je bord leeg te eten, omdat het zonde is om het weg te gooien. Tegenwoordig ligt dat toch echt anders; vol is vol en dan moet jij je kind niet dwingen om meer te eten.

Of misschien vindt je kind het echt niet lekker; je kan dan afspreken dat ze wel moeten proeven, of alleen dat wat ze niet lekker vinden (tomaatjes bijvoorbeeld), mogen laten liggen maar de rest wel moeten opeten.

Of bijvoorbeeld minimaal een half bordje leeg eten. En daarna toch gewoon een toetje; dit is gewoon onderdeel van de maaltijd en geen ‘beloning’.

Overige tips om je kindje te stimuleren te eten

Een kind kun je niet dwingen om te eten. Je kunt hem wel proberen te stimuleren om te eten. Stimuleren doe je zo:

  • Kies voor structuur; dus eet iedere avond aan tafel in plaats van op de bank / voor de tv en rond een vast tijdstip. Zo weet je kind waar het aan toe is. Forceer niks aan tafel. Laat je kind een fijne eetbeleving ervaren.
  • Blijft je kind stuurs en wilt hij niet aan tafel blijven zitten? Laat hem dan op de bank zitten met de televisie uit en speelgoed uit zicht. Tot jullie klaar zijn. Laat zien hoe gezellig en smakelijk jullie je vermaken aan tafel. Wil hij toch erbij zitten, desnoods bij je op schoot? Laat hem dan eens proeven van jouw bord.
  • Betrek hem bij het eten. Vertel een leuk verhaal over eten, terwijl je het eten bereidt. Laat hem lachen en duw onbewust een wortel of paprika in zijn handjes en doe alsof ze heel graag opgegeten willen worden.
  • Koop voor hem zijn eigen keukenspulletjes, zodat hij je een beetje ‘meehelpt’. Doe samen boodschappen en laat hem ook wat groentes uitkiezen. Kook nooit apart voor je kind, maar laat hem proeven wat jullie ook eten. Behalve als het pittig is of wat een peuter nog niet mag eten.
  • Maak van het avondeten iets, waar hij naar uitkijkt. Avondeten moet een vast ritueel worden, waar hij zich nodig bij moet voelen.
  • Lach veel met elkaar aan tafel en luister naar elkaar.
Linda van Aken