Maxi cosi, autostoel of zitverhoger; vanaf welke leeftijd baby / kind en regels veilig vervoer in de auto

Er lekker op uit met je kleintje: je droomt tijdens je zwangerschap misschien al van leuke uitjes met elkaar. Helaas is niet alles met de wandelwagen te bereiken, dus zal je toch ook het vervoer met de auto onder ogen moeten zien. Want je wil natuurlijk wel veilig op reis met je kind. Jouw kindje moet uiteraard goed beschermd mee. Maar weet je ook hoe? Want voor iedere leeftijdsgroep zijn er andere eisen en andere soort stoelen. Sinds kort is er ook de i-Size-wetgeving waar de autostoel aan moet voldoen. Dat is wel wat anders dan toen je vroeger zelf in de kinderwagenbak van de wandelwagen zat vastgeklemd op de achterbank met de bijrijdersstoel en er geen gordels waren.

Baby’s in de auto

Voor het eerst met de auto op stap. Veel kindjes vinden dat helemaal geen probleem. Bij mij was het zelfs zo dat ik met één van mijn mannen expres ging rijden omdat het de enige manier was om hem overdag even te laten slapen! Kinderen vervoer je in autostoelen. Voor baby’s zijn dit een soort kuipstoeltjes waar ze tot en met 12 maanden in vervoerd mogen worden. Het voordeel van deze autostoelen (in de volksmond meestal Maxi Cosi genoemd, maar er zijn natuurlijk meer merken) is de draagbeugel waar je hem aan kan vasthouden zodat ze kunnen blijven zitten als je ergens bent. Er zijn onderstellen te koop, waardoor je er zelfs met adapters een buggy van kan maken.

Tot wanneer in welke autostoel?

Autostoeltjes zijn ingedeeld in leeftijd- of lengtegroepen. In dit overzicht zie je welk soort zitje geschikt is voor welk gewicht en lengte. Uit onderzoek blijkt dat maar liefst 73% hun kind niet in een veilige autostoel vervoert en bijvoorbeeld te snel overstapt, de stoel niet goed heeft bevestigd of kinderen niet goed vastzitten.

Babystoeltjes

Voor baby’s tot ruim 1 jaar: Groep 0(+) (tot 13 kg) zitje of i-Size tot zo’n 75 cm.

• Deze autostoeltjes worden in achterwaartse rijrichting geplaatst. Het kind zit dus met de rug naar de rijrichting. Deze positie biedt meer steun aan het hoofd en de nek van het kind bij een frontale botsing.
• Bevestiging van het autostoeltje is vaak met de autogordel of met behulp van Isofix-bevestigingspunten. Als je kuipstoel geen isofix heeft, is er een onderstel die je kan bevestigen met isofix en daar de maxi cosi op kan klikken. Aan de voorkant zit er een derde poot die voor extra stabiliteit zorgt.
• Het kindje zelf wordt in het autostoeltje vastgezet met een harnasgordeltje, vaak is dit een driepunts- of een vijfpuntsgordel.
• Overstappen op een volgende autostoel wordt pas geadviseerd als je kind zwaarder is dan 13 kg of wanneer het hoofdje boven het stoeltje uitkomt.

Kinderstoeltjes:

Voor peuters van ongeveer 9 maanden tot 4 jaar: Groep 1 (van 9 tot 18 kg) of i-Size tussen 60 en 105 cm.

• In Groep 1-autostoeltjes zit het kind meestal in de rijrichting van de auto. In i-Size-stoeltjes kijken kinderen achteruit tot ze minimaal 70 cm zijn.
• De autostoeltjes worden vaak vastgezet met de 3-puntsgordel die aanwezig is in de auto, maar er komen steeds meer Isofix-stoeltjes voor deze groep op de markt. Daardoor zit er veel minder speling in de auto.
• Het kind zelf wordt in het autostoeltje vastgezet met een drie- of vijfpuntsgordel.
• Het kinderautostoeltje is bedoeld voor kinderen die al zelfstandig kunnen zitten.
• Vaak heeft de autostoel meerdere standen zoals een slaapstand waarin je de rugleuning / zitting kan plaatsen.

Tip: er is sinds oktober 2017 ook een autostoeltje met ingebouwde airbags verkrijgbaar.

Zittingverhoger

Voor kinderen van ongeveer 3 tot 12 jaar: Groep 2/3 (van 15 tot 36 kg) of i-Size tussen 100 – 135 cm.

• Vaak worden autostoeltjes voor groep 2 (tot 25 kg) en groep 3 (vanaf 25 kg) gecombineerd zodat je niet een nieuw autostoeltje hoeft te kopen. Vroeger was een zitkussen voldoende. Tegenwoordig is een autostoel verplicht.
• Dit soort autostoeltjes zijn zitting- of autostoelverhogers waarin het kind rechtstreeks met de veiligheidsgordel, die aanwezig is in de auto, wordt vastgezet. Omdat het kind hoger zit, past de gordel beter. Vaak zit er bovenaan ook een steun zodat hij schuin over het lichaam gaat over de schouder en niet in de nek snijdt en de heupgordel over de heup in plaats van buik.
• De zittingverhogers hebben meestal, en bij voorkeur, een rugleuning om het hoofd te steunen en de gordel te geleiden. Vanaf februari 2017 zijn zittingverhogers zonder rugleuning alleen nog toegestaan voor kinderen groter dan 125 cm en 22 kg.
• Autostoelverhogers met hoofdsteun en zijsteunen (ook wel ‘sidewings’ genoemd) genieten de voorkeur vanwege de betere bescherming bij een aanrijding van opzij.
• De rugleuning is meestal in hoogte verstelbaar zodat deze meegroeit met je kind. De rugleuning zorgt er ook voor dat het kind iets naar voren komt en daardoor de knieën kan buigen. Dat zit prettiger en voorkomt onderuit zakken.
• De nieuwe modellen zitverhogers worden ook vastgezet door middel van een isofix-bevestiging.

Met gordel

Vanaf 1.35 mag je kind in de auto vervoerd worden zonder zitting maar met een gordel. Heeft je kind last van de riem kan je een gordelverlager gebruiken of toch nog een zitje.

Naast deze groepen zijn er ook zogenaamde meegroeistoelen aanwezig waarbij de stoel zogezegd meegroeit. Deze stoelen zijn niet per definitie ook veiliger, omdat ze aan meerdere eisen moeten voldoen. Let hier dus goed op bij de aanschaf.

Autostoeltjes verplicht? Keurmerk en wetgeving autostoeltjes

In Nederland is het verplicht om je kind tot 135 cm te vervoeren in een goedgekeurd autostoeltje. Afhankelijk van de lengte of leeftijd van je kind zijn er aanvullende eisen. Zo moeten baby’s achterwaarts vervoerd worden. Dit vanwege een optimale bescherming van je kind in de auto.

Net als veel andere zaken zijn ook aan autostoeltjes eisen gesteld. En dat is maar goed ook. In Europa zijn auto-ongelukken de grootste oorzaak van kindersterfte. Met deze wetgeving wordt de kans hierop zo klein mogelijk gemaakt. De Europese veiligheidseisen worden aangeduid met i-Size. Op het stoeltje moet dit vermeld zijn. Dit kan op een label of op een sticker zijn. Omdat niet iedere auto hetzelfde is, is het verstandig om voor de koop even te kijken of het stoeltje wel goed past in jouw auto! Natuurlijk let je ook goed op de toegestane lengte. Dit kan je ook vinden op het keuringslabel.

Sinds 2013 nieuwe normen: i-Size. Hierbij gaat men uit van lengte en leeftijd. Door de i-Sizenorm is het volgende veranderd:

Veel nieuwe auto’s hebben ‘i-Size ready’ -zitplaatsen. Natuurlijk moet je hier rekening mee houden bij de aanschaf van je stoel, want dit werkt weer heel anders. Hiervoor zijn speciale i-Size-stoeltjes op de markt, met onder andere een isofix-bevestiging. Dit zijn een soort van metalen beugels in de zitting waar je de autostoeltjes aan bevestigt zodat er absoluut geen speling meer is. Tegenwoordig is er zelfs een driepuntsfix, waarbij je de derde riem van de bovenkant van het autostoeltje bevestigt aan een ring aan de achterkant.

i-Size norm

Grote veranderingen binnen de i-Size norm is dat kinderen langer achterwaarts vervoerd worden. Jonge baby’s in een maxi cosi worden natuurlijk al achterwaarts vervoerd. In de praktijk gaan ze tussen de 8 en 12 maanden over naar een autostoel. Veel doordat je dan contact kan hebben met je kindje terwijl het achterin de auto zit. Binnenkort wordt je verplicht om tot ze 15 maanden zijn ze achterwaarts te vervoeren. Dit is veiliger omdat bij een botsing je kind in het stoeltje wordt gedrukt om de klap op te vangen. Bij jonge kinderen is de nek niet stevig genoeg, waardoor deze beschermd wordt. Ook worden de nieuwe autostoelen standaard getest op zijwaartse botsingen. Dat is nu ook nog niet het geval.

De ouderwetse autostoelen worden vaak bevestigd met de riem, en in een enkel geval met iso-fix. Dit zijn twee oogjes waar je de stoel aan vast klikt. Bij de nieuwe i-Size norm komt daar nog een derde bevestigingspunt bij; namelijk op de grond. Dit is belangrijk omdat je dan altijd zeker bent dat de autostoel goed vast zit. Dit is wel een prettig idee, heb onlangs nog gehad dat een stoeltje goed vast zat met de riem maar toch schuin ging. Dan schrik je wel eventjes.

Het derde grote verschil is de indeling. Deze gaat niet meer uit van gewicht maar op lengte. Ik weet nog goed dat ik bij onze eerste aan het consultatiebureau vroeg wanneer je kind precies over moest. En zij daar geen antwoord op hadden. Het antwoord online kwam vooral neer op zo lang mogelijk in de maxi cosi. In ieder geval tot het hoofd er niet bovenuit steekt. Dat hebben we dus ook bij beide aangehouden en pas na een jaar echt de overstap gemaakt. Bij de i-Size norm is er een indeling op lengte.

• Achterwaarts gerichte stoel; tot 83 cm, verplicht tot 71 cm en 15 maanden.
• Voorwaarts gerichte stoel; langer dan 71 cm en ouder dan 15 maanden
• Combinatiestoel; tot 83 cm in achterwaartse stoel en daarna omgedraaid.

Zoals ik al schreef wordt deze wetgeving gefaseerd uitgevoerd. Waarbij momenteel fabrikanten worden gestimuleerd om onderzoek te doen en zelf een achterwaarts stoeltje te ontwikkelen. Dit was al bekend toen ik twee jaar geleden voor onze dochter op zoek ging, maar helaas waren ze toen nog niet op de markt. Ik heb zelfs overwogen om er dan eentje uit Scandinavië of Amerika over te laten komen omdat ik veiligheid het belangrijkste vond. Nu zijn we twee jaar verder en merk je dat de eerste achterwaartse autostoelen op de markt komen. Nu wordt je niet gedwongen om gelijk naar de auto te rennen, tot en met 2018 blijft de oude norm gelden. Met een beetje geluk zitten jouw kinderen dan al op een stoelverhoger of zonder iets in de auto.

Achterwaarts of voorwaarts vervoeren?

Ten eerste is het belangrijk dat je je kindje op de achterbank vervoert, omdat dat het meest veilig is. Wil je je baby toch voorin vervoeren, dan moet de eventuele airbag uitgeschakeld zijn.

Verder wordt aangeraden om je kind zo lang mogelijk achterwaarts te vervoeren in de auto. Dat heeft te maken met hun kwetsbare nek, die beter wordt beschermd tijdens een botsing wanneer je kind achteruit vervoerd wordt. Bij nieuwe autostoeltjes die voldoen aan de nieuwe regels (R129 of i-Size), moet je je kind tot 15 maanden achteruit vervoeren. Volgens de oude regelgeving (R44), moest dat tot je kind een gewicht had van 13 kilogram. Tegenwoordig is gewicht veel minder belangrijk en wordt vooral gekeken naar de lengte van je kind.

Isofix bevestiging versus gordelbevestiging

Autostoelen zijn er in verschillende vormen en maten. Ook de manier van bevestiging kan per autostoeltje verschillen, en is ook afhankelijk van de auto die je hebt. Je hebt autostoeltjes met Isofix bevestiging mét of zónder base, of autostoeltjes die je met de gewone autogordel moet bevestigen.

Isofix is een veilig bevestigingssysteem voor autostoeltjes. Tussen de rugleuning en het zitvlak van de achterbank in je auto, vind je bevestigingsbeugels waar je de autostoel gemakkelijk via de Isofix-haken aan kunt bevestigen. Maar let op: niet elke auto heeft Isofix. In dat geval kun je alleen kiezen voor autostoeltjes die je via de gewone gordel moet bevestigen, maar soms is het ook mogelijk om in een oudere auto tóch Isofix te laten inbouwen. Het voordeel van Isofix is dat je de autostoel gemakkelijk en snel kunt bevestigen. Daarnaast is deze vorm van bevestiging veiliger dan een gordelbevestiging.

Je kunt ook een autostoeltje kopen dat een base heeft die je met Isofix kunt bevestigen. De stoel zelf kun je dan makkelijk losmaken, terwijl de base in de auto blijft staan. De veiligheid blijft verder hetzelfde. Vaak passen er verschillende maten autostoelen in de base, dus hoef je geen nieuwe base aan te schaffen als je een grotere autostoel koopt. Een nadeel van stoeltjes met een Isofix base is dat de stoelen vaak niet zonder de base bevestigd kunnen worden; je hebt dus altijd een base nodig.

Heb je geen Isofix in je auto, dan kun je kiezen voor gewone gordelbevestiging. Dat kan in elke auto met de normale driepuntsgordel. Het bevestigen is wel iets ingewikkelder dan stoeltjes met Isofix, en daarom iets onveiliger omdat het niet altijd goed gebeurt.

Bij anderen in de auto

Niet alleen ouders hebben er moeite mee hun kind veilig mee op pad te nemen, voor bijvoorbeeld opa’s en oma´s lijkt dit nog lastiger. Het onderzoek laat zien dat de kans groter is dat kinderen onveilig in de auto zitten als ze door iemand anders dan de ouder worden vastgezet. Gaat je kind met iemand anders mee in de auto? Zorg ervoor dat er een autostoel aanwezig is en leg als ouder daarom goed uit hoe het werkt. Zelf heb ik altijd een opblaasbare autostoel in de auto liggen. Dit neemt weinig ruimte in en als er dan een vriendje of vriendinnetje mee komt van school, zit het toch een stuk veiliger dan los in de auto.

Achterwaarts vervoeren

Onderdeel van de i-Size-wetgeving is dat je baby achterwaarts vervoerd moet worden. Zolang je kindje in de achterwaartse stoel past, is het het veiligst om hem of haar tegen de rijrichting in te plaatsen. Je baby is natuurlijk extra kwetsbaar. Dus zal je begrijpen dat hij in de auto extra bescherming nodig heeft. Zeker omdat de nek van een klein kind nog niet sterk genoeg is en daarom niet zo veel kan hebben. Door je baby tegen de rijrichting in te vervoeren is de kans op blessures bij een aanrijding minder groot doordat ze in het stoeltje worden gedrukt. Krachten op het nekje bij een frontale botsing zijn namelijk tot 5 keer zo laag.

Autostoelen die voldoen aan de i-Size-norm kunnen kinderen achterwaarts vervoeren tot een leeftijd van minimaal 15 maanden. Volgens de R44-norm mag je kind vanaf 9 kg vooruit kijken. Het advies is om pas over te stappen op een volgende autostoel als je kind te zwaar wordt volgens de veiligheidsvoorschriften van het stoeltje of het hoofdje boven de schaal van het zitje uitkomt. Er zijn tegenwoordig ook autostoeltjes die met je baby meegroeien, deze zijn wel duurder dan andere autostoeltjes. Maar aangezien je de kuip omdraaien naar voren kan je er ook langer gebruik mee maken en scheelt het in de kosten voor een volgende autostoel.