Skip to Content

Kleuterstreken; Van met blote billen naar school tot drama aan tafel en gooien met speelgoed

Kleuterstreken; Van met blote billen naar school tot drama aan tafel en gooien met speelgoed

Als je als moeder met een dreumes al denkt; help? Wacht maar tot ze ouder zijn! Als kleuter weten ze over het algemeen precies wat wel of niet mag. Maar toch zit er die drang om te ontdekken waar de grenzen liggen en ze proberen op te rekken. Als peuter kan dat soms nog een beetje schattig zijn, maar als kleuter zijn ze er vaak heel bewust mee bezig. Dat ze doelgericht op zoek gaan naar je grenzen.

Van die momenten dat ze het spreekwoordelijke bloed onder je nagels vandaan trekken. Om eerlijk te zijn viel het bij onze dochter nog wel mee, maar nu ze met zijn tweeën zijn… En dan is dit nog maar een voorproefje, er staat me vast nog heel wat te wachten.

Dus ging ik op zoek naar de kennis en ervaring van andere moeders. En hoorde daarbij termen als ‘relkleuters, kleuterpubers, draakjes verpakt als engeltje’ voorbij komen als ze het hebben over hun zoon of dochter.

Zij delen hoe zij met dat soort situaties omgaan, zodat je even opgelucht kan ademhalen dat jouw kind echt niet de enige is en wie weet heb je wel wat aan hun tips om uit te proberen als het bij jullie thuis weer ‘feest’ is.

Ik kreeg zoveel reacties en uitgebreide verhalen dat ik er daarom een serie van zal maken en het niet bij één blog zal houden. Iedere week lezen jullie dus van een andere kleutermoeder hoe zij hiermee omgaat.

Overgang naar basisschool

Merel van Lotuswritings had een kleuterdochter, June. Ze was als kleuter vooral heel temperamentvol. Nu was ze dat al vanaf geboorte, maar de overgang naar groep 1 vond ik toch best wennen. Ineens gaf ze een grote mond, gedroeg ze zich extra opstandig en vertoonde gedrag dat ik niet van haar kende: liegen en fluisteren bijvoorbeeld – twee dingen waar ik een hekel aan heb.

Waar ik heel veel moeite mee had, was dat ze weigerde een broek aan te trekken. Op dagen dat het echt flink wat graden onder nul was (we hadden toen een paar heftige winters), droeg ze nog steeds het liefst een maillot met jurkje. En toen kwam onvermijdelijk de dag dat alles in de was zat. Ze schopte een scène, want ze moest en zou toch haar favoriete jurkje aan.

Ik ging de discussie aan, werd steeds kwader en eindigde met een zwaktebod: ‘Anders ga je maar lekker in je blote billen naar school.’  Eigenlijk had ik alles verwacht behalve een montere: ‘Prima!’ Alsof ze de discussie gewonnen had. Geïrriteerd snoof ik: ‘Ja, leuk! Zal mama dan ook maar meteen in haar blote kont op de fiets stappen?’

Ze grinnikte. ‘Oké mama.’ Kortom, mijn pogingen waren volledig mislukt. Ik kon niet anders dan met haar mee lachen en legde nog een keer uit dat haar jurkjes in de was zaten en er niets anders opzat dan te luisteren. En dat ik een oplossing zou bedenken voor de situatie.

Omdat ze communicatief al vroeg heel vaardig was, waren dit soort discussies (over werkelijk alles) eerder uitzondering dan regel. Soms was ze me zelfs te slim af. Ik probeerde haar wel altijd eerlijk te behandelen. Had ze gelijk, dan gaf ik dat ook toe.

Maar als ik ergens echt veel waarde aan hechtte, hield ik mijn poot stijf en dat wist ze. Dan gaf ze na verloop van tijd veel sneller toe.

Achteraf moet ik wel lachen om haar streken. Ze was gewoon zo lekker bijdehand. Al is dat soms dus ook behoorlijk irritant. Zeker als je haast hebt. Vanaf dat moment kozen we ook samen de kleding uit op zondag en legden daar alles bij, ook haarspulletjes. Dan hadden we de ochtend geen discussie meer, omdat ze het zelf had uitgekozen.

Zo probeerde ik de meeste dingen op te lossen. Was ze traag in de ochtend? Dan stonden we een halfuur eerder op. En gaf ze een grote mond, dan zette ik haar even apart om daarna te bespreken hoe het hoort.

Mijn grootste advies: de perikelen die opspelen op het moment dat je zoon of dochter naar groep 1 gaat, horen erbij. Plots herken je je peuter niet meer en lijkt je peuterpuber mild vergeleken bij de ‘kleuterpuber’ die nu voor je staat. Maar het gaat voorbij. Zodra ze hun plekje hebben gevonden.

Aan jou vooral de taak om consequent te blijven in je opvoeding en ze (waar nodig) af en toe even te laten uitrazen op een eigen plek. Onze basisschool had daarvoor bijvoorbeeld een pad-plekje: daar mochten ze zitten om boos te zijn of verdrietig.

En wanneer ze zich beter voelden, kwamen ze terug bij de groep. Zoiets kun je thuis ook creëren. Want ook boosheid en verdriet mag er zijn. Alleen boevenstreken niet ?

S’nachts spoken

Jenny en haar partner hebben drie kids, een meisje, G’lyssa van 10 jaar. Een jongen, G’Liano van 3 jaar en nog een jongen van 1 G’Lyno. G’Liano is een lieve jongen die precies weet wat goed en fout is.

Hij is altijd uit op een avontuur. G’Lyno is heel pienter en weet ook heel goed wat niet mag. En dat vindt hij juist leuk. Saampjes zetten de jongetjes soms hun oortjes uit!?

De jongens vinden het superleuk om in de berg strijk te vallen. Ook vinden ze het leuk om op bed te springen wanneer die net strak is opgemaakt? Ze weten dat beide streken niet mogen en lachen me dan superhard uit. Eerst werd ik hier heel boos over en bleven ze doorgaan!

Nu vertel ik hun dat ik dat niet leuk vind omdat ik nog andere dingen moet doen en dan pas met hen kan gaan spelen. Meestal helpen ze mee om alles weer netjes te krijgen en ze zeggen altijd sorry.  G’Liano zegt meestal dat het leuk is om te doen. Maar hij wil ook met mama spelen of knutselen, dus helpt hij lief mee.

Voorheen was ik depressief en werd ik boos als ze iets deden dat niet mocht. Slaan doen we niet, maar ik ging dan schreeuwen. Waar ik achteraf veel spijt van had. Dus heb ik die methode veranderd. Door te praten en uit te leggen begrijpen de kleuters het beter.

Maar mijn kindjes zoeken continu wel iets om uit te spoken. Leg zoveel mogelijk en simpel uit. Betrek je kind bij taakjes zodat hij/zij leert begrijpen waarom wel of niet. Of juist hoe iets uitgevoerd moet worden.

Drama aan tafel

Cassandra heeft een dochter, Leia van inmiddels 3 jaar dus een bijna-kleuter. Ze is 6 weken te vroeg geboren en was met haar lage gewicht niet alleen een prematuur maar ook een dysmatuur. Als baby was ze een huilbaby, ze huilde zo’n 18 tot 20 uur op een dag en dat was ontzettend zwaar.

Wel had ze vanaf moment één direct al veel temperament, dit werd door de Neonatologie ook herhaaldelijk gezegd. Ze is ontzettend leergierig en we gooien de huilbabyperiode ook op frustratie. Frustratie omdat ze al zoveel wilde, maar met haar babylijfje nog niet kon.

Op dit moment is dat echt het avondeten. Dat is gewoon regelrechte drama. Ze wil niet eten. Nooit. Overdag wel, maar ‘s avonds nooit. We hebben al diverse dingen geprobeerd. Zo zetten we haar wel eens op de trap, maar inmiddels heeft dat geen effect meer op haar, haha. Ze ziet het meer als een spelletje.

Wij zijn in elk geval niet van het slaan, hebben wel eens een tik geprobeerd, maar heeft geen zin. Als ze nu echt te ver gaat, dan wordt ze bij haar arm gepakt en hebben we een bepaalde tone of voice. We leggen haar uit waarom we haar gedrag op dat moment niet leuk vinden. Dat werkt, tot nu toe dan…

Ook hebben we haar wel eens zonder avondeten naar bed gestuurd omdat ze er zo’n potje van maakt. Natuurlijk smeer ik dan midden in de nacht een broodje omdat ze wakker wordt en trek heeft. Maar goed, dat is natuurlijk niet de normale gang van zaken.

We laten het nu gewoon los. Niet willen eten, is regelrecht op bed. 2x waarschuwen en daarna gebeurt het ook echt. Want ze heeft echt wel door of we wel of niet consequent zijn in het “straffen”. Leia reageert het beste op het “over het gevoel praten” dus aangeven wat je voelt als ze iets stouts doet.

Daarnaast wordt ze altijd een beetje hysterisch als we roepen dat ze op bed moet als ze niet wil eten. Maar echt goed eten doet ze alsnog niet. We zeggen altijd ” Leia, jij bent 3 jaar, dus je moet 3 hapjes eten” dat gaat meestal, met de nadruk op meestal, goed. Want na die 3 hapjes, eet ze vaak gewoon door.

Het is altijd uitvogelen hoe je kind ergens op reageert. Wij zijn niet van het slaan of tikken geven omdat je meer in een kind slaat dan eruit haalt. Dat is ons gevoel in elk geval. Ik denk dus niet dat ik anders zou reageren dan ik nu al doe.

Wel schiet ik soms uit mijn slof (door korte nachten, hoge werkdruk, je weet het wel) en daar heb ik wel achteraf ALTIJD spijt van en kan ik mezelf voor mijn kop slaan. Maar ja het ouderschap is vallen en opstaan toch? Je kunt niet altijd alles perfect doen.

Ga op je eigen gevoel af en luister goed naar je kind. Waarom eet ze niet, of waarom wil ze niet luisteren? Door goed te luisteren en ook je kind te observeren als ze dingen uitvreten (geloof me vanaf een afstandje kijken kan soms best hilarisch zijn) kun je ook je straf daarop aanpassen.

Ik weet inmiddels wanneer ze haar rebelse bui heeft en dan kan ik daar zelf ook qua gedrag op anticiperen.

Eten weigeren

Ik (Kimberly) heb een dochter van net 5 jaar oud. Ze is hartstikke gevoelig, observerend, ondernemend, fantasierijk, lief en leergierig met soms een kort lontje. Als baby was Evi heel erg lief en een goede slaper, wel had zij vaak last van haar buikje.

Als peuter was zij best ondeugend en had zij vaak een andere benadering nodig dan die de kinderen van mijn vriendinnen nodig hadden. Als peuter was zij ook vaak driftig en kon daar in verzanden, zoals veel peuters. Ze was aanhankelijk en was heel graag bij mij.

Ook Evi at heel erg slecht zodra zij 2 werd. Echt vanaf haar tweede verjaardag weigerde ze alles aan groenten en fruit. Dat was enorm wennen en aanpassen aangezien zij daarvoor wel heel goed at.

Waar ze kon genieten van een broodje banaan met wat kaneel kreeg ik te horen dat het nu niet gewaardeerd werd. Ze schoof haar eten weg, schudde nee, zei nee, huilde, gooide met haar eten en kon er enorm pissig van worden.

Aanvankelijk werden we er wat wanhopig van, hoe moesten we dit nou weer aan gaan pakken? En hoe krijgen we wat vitamines in haar lijfje? We hebben geprobeerd steeds weer aan te bieden, aten veel soep van verse groentes en veel broccoli, spinazie en andijvie. Die gingen er moeiteloos in en dus aten we beide eens per week.

We maakten de afspraak dat als zij haar groentes op had, ze een toetje mocht. Ik maakte ondertussen smoothies met fruit en ze kreeg knijpfruit. We probeerden van alles.

Evi pakte het maar mondjesmaat op. Nadat op de PSZ de afspraak kwam dat ze buiten mocht spelen met de andere kindjes begon ze haar fruit daar op te eten. Bananen werden er weer gegeten en soms een peer. Ze vond de smaken niet lekker zei ze maar sinds ik fruit in stukjes mee ging geven en een vorkje erbij deed ging het allemaal weer wat beter.

Evi kon niet benoemen wat er nou precies was maar gooide gewoonweg haar kont tegen de kribbe. Onze uitleg dat ze vitamines nodig heeft om goed te kunnen groeien kwam niet aan, ze wilde toch nooit groot worden. Dit ontkrachtte ze alleen het volgende moment. We bleven maar volhouden en andere manieren vinden om iets van fruit en groentes binnen te krijgen.

Wij lieten los en er kwam een vaste afspraak: Alles zou zij proeven. Dus niet van te voren roepen dat iets goor en ranzig is maar gewoonweg proeven. De ene keer at zij haar eten met smaak weg, de andere keer kon zij hetzelfde vreselijk vinden. Maar ineens toen zij 4,5 jaar was kwam er een keerpunt. Evi ging vaker haar bord leegeten en benoemde zelfs dat het lekker was.

Ze ging zelfs met ideeën komen voor het avondeten met groentes. De typische p’s bleven dan achterwege en de rode kool, doperwten, andijvie, worteltjes, spinazie werden ingebracht. Zelfs qua fruit ging zij meer eten. Zo eet ze nu graag appeltjes (met kaneel), aardbeien, druiven, peren en bananen.

Achteraf gezien zou ik niet weten hoe ik het anders had kunnen aanpakken. We hebben werkelijk alles geprobeerd! Rauw, in stukjes, dwang, loslaten, niet reageren, stimuleren, pureren, we deden alles. Grote stukken probeer ik nog steeds te vermijden en ze eet graag haar groentes geprakt.

En eerlijk gezegd heb ik dat ook graag. Vitamines hebben we altijd gegeven en zolang er maar gegeten werd was het credo op een gegeven moment.

Door het volhouden en stimuleren denk ik dat we uiteindelijk een goed punt in deze patstelling hebben bereikt. Evi is content, ik zou graag zien dat zij nog meer groentes en fruit zou eten maar ben content met alles wat zij eet inmiddels.

Ik zou aanraden om je er niet blind op te staren als je kind een slechte eter is. Probeer verschillende vormen uit van geven (geprakt, gepureerd, gewokt) en beloon vooral goed eetgedrag.

Probeer het slechte eetgedrag te negeren en eet met elkaar aan tafel. Zien eten, doet eten. Maar vooral, neem de tijd om samen te eten. Dat is fijn voor alle leden van het gezin.

Zelfstandigheid bevorderen

Cindy heeft een zoon. Hij wordt eind januari 5 jaar. Het is een lieve en sociale jongen. Eigenlijk altijd heel braaf en goed gemanierd. Hij heeft een flinke babbel en gaat nu al een discussie niet uit de weg.

Soms kan hij door zijn babbel wel eens worden overschat. Het is een kind dat graag knutselt, bouwt en buiten speelt en heel nieuwsgierig is naar de wereld om hem heen.

Mijn kleuter kan soms zooo traag zijn. Hij laat het zich graag aanleunen, terwijl wij zijn zelfstandigheid graag stimuleren en motiveren. Echter, aankleden ‘s morgens is regelmatig een drama.

In de haast van het moment heeft hij wel tijd om te spelen, maar zodra hij zichzelf moet aankleden is hij ineens heul erg moe. Hij haalt dan alles uit de kast om zichzelf maar niet te hoeven aankleden.

Doel is dat hij zichzelf aan moet kleden en daar blijven we bij. We willen hem met woorden helpen, maar hij moet het zelf doen. Ondertussen gaan wij zelf door, want we gaan niet mee in zijn gekkigheid. We hebben er al heel vaak heel verschillend op gereageerd.

Net hoe onze pet stond en hoe lang we hadden geslapen. Het is, zeker in het begin, een strijd geweest van volhouden en zoeken naar een manier waarop hij zichzelf aankleedt en het idee heeft dat hij wel wordt geholpen. Er zijn meerdere preken gegeven.

We hebben hem aangesproken op zijn zelfstandigheid. We hebben er een wedstrijd van gemaakt. We hebben hem aangesproken op het feit dat hij graag wil helpen. We hebben hem aangesproken op dat hij een grote broer is en het aan zijn zusje voor kan doen.

We hebben hem aangesproken op het snel aankleden en dan snel kunnen ontbijten. We hebben hem aangesproken op het snel aankleden, snel kunnen ontbijten en daarna nog tijd over hebben om te spelen of tv te kijken, voordat hij naar school moet. We hebben echt van alles gedaan en geprobeerd.

Onze kleuter kan goed communiceren en in dit geval komt het er op neer dat hij geen zin heeft om zichzelf aan te kleden en liever wil spelen. Of dat wij hem dus aankleden.

Hij heeft zelf ook van alles geprobeerd om zijn zin te krijgen. Van terug zijn bed in kruipen, tot enorme boze buien. Van dikke tranen en paniek tot stug op zijn kamer blijven spelen.

We hebben het idee dat hij soms gewoon nog even klein wil blijven en dat hij graag verzorgd wil worden. Daarom doen we dit wel eens in het weekend ofzo. Dan nemen we hem bij ons en dan kleden we hem aan, zonder dat hij er om hoeft te vragen. We brengen dit dan wel als een soort beloning, omdat hij zich op schooldagen zelfstandig heeft aangekleed.

Ik heb heel veel geduld, maar op een gegeven moment is dat op. Klaar! Zeker als je iedere ochtend dezelfde strijd moet voeren. Helemaal onder invloed van te weinig slaap of andere negatieve invloeden die er voor zorgen dat je geduld onder het nulpunt zakt.

Op het moment dat ik mijn geduld verlies kan ik heel boos worden en dan ben ik het gewoon zat. Dan kan ik onredelijk zijn en mijn volumeknop veel te hard zetten en gefrustreerd schreeuwen dat hij moet doen wat ik zeg. Niet handig! Werkt niet!

Eigenlijk bespreken we alle situaties die niet zo handig gingen of soepel verliepen op een rustiger moment na. Wat is er gebeurd? Waarom gebeurde het? Wat had jij anders kunnen doen? Wat had ik anders kunnen doen? Wat verwacht ik een volgende keer van hem? Hoe kunnen we er samen voor zorgen dat het een volgende keer gezellig gaat?

Van dattum. En als ik echt onredelijk ben geweest bied ik mijn excuses aan.

Zo’n gesprek wil niet zeggen dat het een volgende keer lukt, want het kan de volgende ochtend nog een groter drama zijn dan eerder. Ik hoop echter dat een en ander enigszins beklijft en dat hij op een gegeven moment het voordeel er van inziet om in dit geval zichzelf aan te kleden.

Momenteel gaat het met enige vaart zelfstandig aankleden aardig. Maar goed, behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

Verplaats je in je kind als er iets gebeurt. Waarom vertoont het dit gedrag? Kan ik van mijn kind verwachten wat ik nu verwacht? Hoe kan ik de voorwaarden scheppen om het te laten slagen? Klopt alles? Houdt dan vol!

En houdt het samen met je partner op dezelfde lijn vol! Laat je niet gek maken en stap uit de situatie als het je teveel wordt. -is makkelijker gezegd dan gedaan, dat weet ik uit ervaring en zeker in het heetst van de strijd.

Energieke kleuters

Sofie van Mama ABC heeft twee kleuters. Onze 5-jarige zoon was van mijn vijf kinderen de meest rustige baby, hij sliep enorm veel. Pas toen hij peuter werd begonnen de moeilijkheden die kwamen vooral omdat hij niet kon communiceren en omdat alles exact zo moest gaan zoals hij in zijn hoofd had.

Later bleek dan dat hij autisme heeft. Hij heeft moeite met zijn gevoel goed te communiceren. Als ik boos geworden ben en ik maak mijn verontschuldigingen kan hij wel heel erg zielig beginnen wenen en laat hij toe dat ik hem troost.

Het meest voorkomende irritante is dat hij ‘s morgens heel erg op zijn gemak zit te eten en helemaal niet beseft dat hij toch moet doordoen om op tijd te kunnen vertrekken voor school. Te laat komen is geen optie omdat mijn andere kinderen op tijd willen zijn.

Mocht hij het enige schoolgaande kind zijn zouden we misschien eens kunnen tonen dat als hij niet doordoet hij te laat komt. Dus nu houden we het bij telkens heel geduldig uitleggen. Soms worden we wel eens boos, maar dat helpt helemaal niet!

Hij begrijpt er niets van, hij eet er niet vlugger van. Hij heeft zelf de oplossing gevonden om de rest van zijn boterhammen in een doosje te stoppen en mee te nemen naar school waar hij er niet meer naar kijkt dan.

Ook kochten we een time timer, dat is een heel visuele timer, soms helpt dat, soms niet. Ik maakte ook een visuele tijdslijn voor het ochtendritueel. Op ochtenden waarop ik boos werd heb ik achteraf spijt. Boos worden helpt niet en is niet fijn.

Mijn tip is, maak een visuele strook waarop het ochtendritueel staat. Dat kan je doen met pictogrammen van sclera en duid aan wat er reeds gebeurd is en wat komen gaat. Dat kan in combinatie met een time timer. Wees geduldig en help je kind waar nodig. Verzin trucjes zoals het overschot van het ontbijt meenemen naar school voor later.

Hij neemt speelgoed mee van school, van bij andere kindjes. Ik vertel hem dat het niet oké is om dat te doen. Dat doe ik door voorbeelden te geven, hij wil namelijk ook niet dat iemand stiekem zijn speelgoed meeneemt naar huis. Hij moet het speelgoedje afgeven/terugbrengen. 

Hij begrijpt het eerst niet goed, na een voorbeeld dat betrekking heeft over zijn eigen speelgoed wel wat beter, maar nog niet helemaal. Hij is vaak heel erg verdrietig tot boos dat hij het speelgoed moet teruggeven.

Mijn tip is dat ouders begrip moeten tonen in deze situatie. Begrip tonen en bevestigen dat het een heel leuk speeltje is en dat het leuk zou zijn om het zelf te houden.

Dit maakt het makkelijker voor de kleuter om verbanden te leggen, het is normaal dat ze een leuk speeltje willen hebben en het is ook helemaal normaal dat ze verdrietig tot boos kunnen zijn als ze het opnieuw moeten afgeven. Maar terug geven moet natuurlijk wel.

Mijn vierjarige zoon is een heel erg energieke kleuter. Hij kan anderen pijn doen, door te knijpen of bijten. Ik doe hem onmiddellijk stoppen, troost het slachtoffer en neem mijn zoon apart.

Ik vertel hem keer op keer rustig dat het niet kan, ik wijs hem op het kindje dat verdrietig is, pijn heeft. Heel soms zet ik hem even aan de kant, enkel als hij blijvend agressief is en ik even meer tijd nodig heb met het andere kindje. Dat vind ik iets minder maar als je er alleen voor staat is dat vaak uit noodzaak.

Ik kijk goed uit naar signalen waarom hij het deed. Vaak ligt dat aan onmacht en communicatieproblemen. Hoe meer je kijkt naar je kind in die situaties hoe vlugger je dat gaat erkennen. Er is altijd een reden, ook al zie je die niet meteen. Je kan bespreken met zelfs vierjarigen dat dit niet kan en samen bekijken wat je kan doen om dat te voorkomen.

Ik geloof heel hard in time-in, geen straffen of time-out. Geduld is vaak moeilijk maar ook dat leer je als ouder. Altijd bedenken dat er altijd een reden is voor het gedrag helpt mij enorm om geduld om te brengen. Ga op gelijke hoogte zitten van het kind en toon begrip voor zijn gevoelens ook al ging hij in de fout.

Engeltje bij vreemden en duiveltje thuis

Amélie is de dochter van Sabrina en heeft tonnen energie, is vooral heel erg ondeugend. Ze is een engeltje in de buurt van vreemden en een duiveltje thuis. Ze kan echt het bloed onder onze nagels halen in de ochtend. Ze heeft namelijk heel vaak geen zin om uit bed te komen. We maken haar heel liefdevol wakker waarop zij ons vakkundig negeert.

Als we de dekens aftrekken, trekt zij ze terug omhoog. Onze enige oplossing is om haar onder onze arm te zetten en de badkamer in te dragen, daar gaat zij vervolgens op het badkamermatje liggen en doet haar ogen verder toe. Aankleden mogen wij dan doen terwijl zij ligt en geen been beweegt. Vervolgens weent ze de halve buurt bij elkaar.

Als ze beneden aan tafel zit, is ze de liefste prinses ter wereld. Heel frustrerend. Onze oplossing is om haar gedrag te negeren, om haar te blijven aanspreken en beleefd te vragen om aub nu op te staan want mama en papa moeten werken en wij mogen van de ‘baas’ niet te laat op het werk komen.

Op het moment zelf heeft dit niet altijd effect maar eens ze uitgeraasd is en wij haar hierover aanspreken, vertelt ze met een grote smile dat ze het nooit meer gaat doen. Dat ze nu wel heel flink aan het eten is en dat zij een beetje moe is…

Vooral de conversaties hebben impact, want zij herhaalt dan ‘s avonds dat ze flink gaat zijn en niet gaat wenen. (tot er weer een dag komt waarop ze het vergeten is!). Ik vind communicatie belangrijker dan straffen, maar ik vind het vaak op die momenten ook heel moeilijk om koel te blijven.

Dus mama’s (papa’s), praat. Amélie is pas 3 jaar maar ze begrijpt het allemaal goed genoeg. Bovendien onthouden ze die conversaties.

Consequenties en consequent zijn

Kimberley heeft twee zoons, één van anderhalf jaar en één van vier. Dit stukje gaat uiteraard over de oudste: de kleuter. Hij is een heel sociaal kind, altijd vrolijk, altijd aan het communiceren en heel heel druk.

Niet dat dat verkeerd is, maar soms heb je als moeder gewoon even behoefte aan wat rust en regelmaat en dat is hier pas te vinden als ze op bed liggen.

Als baby en peuter was hij al heel bijdehand. Hij kon vanaf 9 maanden al de hele dierentuin opnoemen en wilde altijd bij je in de buurt zijn. Hij begon al heel vroeg met woordjes en kon al gauw volle zinnen maken, die ook echt ergens op sloegen. Zo wilde hij in zijn peuterfase een keer niet zijn broodje eten.

Ik vertelde hem dat er kindjes waren die geen brood hadden en dat hij zijn brood moest eten. Daarop schoof hij zijn bord weg en zei: ‘Mama, die kindjes brood eten.” Ik moest er erg om lachen en vond het heel schattig.

De moeilijke fase was toen ik zwanger was van zijn broertje. Hij had wel in de gaten dat er iets zou gaan veranderen de komende tijd, maar hij kon het waarschijnlijk verder niet plaatsen.

Mijn buik werd dikker en naarmate de weken verstreken, werd ik minder mobiel. Maar met een kleuter kan je niet de hele dag binnen zitten, dus maakte ik vaak een uitstapje naar de Intratuin. Daar kon hij lekker even in de ballenbak spelen en ik genoot van een kopje koffie.

Prachtig idee, tot het moment kwam dat ik naar huis wilde. Ik bereidde hem 10 minuten van te voren al voor op het feit dat we zo naar huis zouden gaan. Ik haalde hem daarna uit de ballenbak, waarop hij enorm begon te krijsen, te schoppen en te slaan.

Het hele restaurant zat vol met mensen die vol verbazing (of meelij) naar me zaten te kijken hoe ik in deze worsteling probeerde de kleuter mee te nemen. Je schaamt je dood én moet je inhouden tegelijk. Vreselijk. En dan zitten je zwangerschapshormonen ook nog tot aan het plafond.

Ik stopte hem -nog schreeuwend- in de winkelkar en tot we thuis kwamen hield hij dat geschreeuw vol. Hij mocht dus even flink op de mat afkoelen toen we thuis kwamen.

Toen hij klaar was met schreeuwen vond hij zelf ook wel dat hij te ver was gegaan. Hij kwam me een kusje geven en sorry zeggen. Het resulteerde dus wel in het feit dat ik niet meer met hem naar de ballenbak ging, tot we er echt afspraken over konden maken.

We liepen er de periode daarna nog vaak langs en hij vroeg dan of hij er nog even mocht spelen, maar ik heb hem een aantal keren gezegd dat hij niet goed kon luisteren en we voorlopig niet meer gingen. Hier dacht hij dus wel over na, want de keren dat hij daarna wél weer mocht, heeft hij altijd goed naar me geluisterd. Consequent zijn is heel belangrijk.

Gedrag kopiëren & thuis uittesten

Tineke heeft 2 dochters, waarvan Féline de oudste is. Zij wordt eind december 4 jaar. Haar karakter is best mild: ze is een liefdevol meisje en ze probeert vaak voor anderen te zorgen en lief te zijn. Maar ze heeft ook een ondeugende kant en kan enorm chagrijnig zijn.

Zeker nu ze ouder wordt merk ik steeds meer dat ze ook dingen oppikt van andere kinderen, en het dan interessant vindt om dit thuis uit te testen.

Féline’s moeilijkste momenten zijn bijna altijd rond bedtijd. Ze wordt dan moe van de dag, en dat staat bij haar vaak synoniem aan irritant en vervelend. Niet luisteren, precies het tegenovergestelde doen van wat ik zeg en haar zusje dwars zitten, zijn dan haar favoriete bezigheden.

Ook rondom het avondeten wordt er soms gespookt – ze is geen grote eter en al helemaal niet tijdens het avondeten. Ze gaat dan vaak van tafel af (wat eigenlijk niet mag), of onder de tafel zitten om haar zusje aan het lachen te maken – waardoor zij dus ook niet meer eet. En ons rustige eetmoment is verstoord, dat vind ik ook altijd wel jammer :)

Als ik het echt gehad heb, tel ik hardop tot drie en als ze bij drie nog niet geluisterd heeft, kan ze even de hoek in. Maar ook dat is soms moeilijk, want dan komt ze weer uit de hoek. Eindeloos terugzetten dus, maar met een ander rondlopend kindje of als je aan het eten bent, is dat soms best lastig en het allerlaatste waar ik zin in heb.

En rondom bedtijd: als ik de meiden naar bed ga brengen en alles wordt tegengewerkt door onze eigenwijze kleuter, moet ik soms wel mijn best doen om mijn hoofd koel te houden. Want ook ik ben aan het einde van de dag vaak wel moe, zeker nu ik zwanger ben. Twee tactieken die ik meestal in de strijd gooi:

  1. Ik laat haar het zelf uitzoeken, dus ik zeg: oké, ook goed, dan ga je maar zonder pyjama slapen. Meestal trekt ze dan toch gauw haar pyjama aan.
  2. Ik toon begrip en kies de liefdevolle aanpak. Ik zeg iets zoals: je bent moe he? ik snap het ook wel, na zo’n gezellige dag. Als jij nou even lief meewerkt, dan help ik je, en kan je zo snel mogelijk lekker gaan uitrusten in je bed.

Ik heb altijd het idee dat ze heel goed begrijpt wat ze doet, en ook wat de consequenties daarvan zijn. Zo zegt ze wel eens, als het naar bed brengen moeizaam is verlopen: welterusten mama.

Morgen zal ik proberen weer beter te gaan luisteren! (wat ik dan natuurlijk weer heel lief vind, en zo proberen we dan toch de dag positief af te sluiten) Ik probeer haar ook altijd goed duidelijk te maken wat ik van haar verlang, maar dan nog kiest ze er natuurlijk wel eens voor om iets totaal anders te doen.

Maar vaak heeft ze dan ook heel goed door dat er daarna een consequentie volgt.

Mijn voornaamste tip: probeer zo duidelijk mogelijk, rustig en niet schreeuwend, aan je kind uit te leggen wat je nou eigenlijk wil, én wat de consequentie is als hij/zij niet luistert. Mijn idee is dat ze veel meer begrijpen dan je vaak geneigd bent te denken.

Een liefdevolle aanpak is soms best moeilijk op te brengen in zo’n situatie, maar bij ons werkt het vaak wel het beste.

Temperament & leergierig

De beginnende kleuter van Roelina is een jongetje. Grote broer van onze dreumes van 20 maanden en klein broertje van ons overleden dochtertje.

Zoonlief is zo’n typische kleuter met een hoop temperament en een sterk eigen wil. Die eigen wil heeft hij al vanaf kleins af aan en manifesteerde zich al ver voor zijn tweede verjaardag.

Hij is tevens een leergierig mannetje. En juist omdat hij zo graag wil leren, zijn er vaak momenten dat het hem frustreert dat het nog niet lukt. Je begrijpt, voer voor kleuterdramatiek.

Ik kan meerdere ‘bloed onder de nageltrek-situaties’ noemen, maar ik zal me beperken tot een paar. Ik denk dat iedere kleutermoeder zich er wel in herkent, kleuterstreken komen namelijk bij bosjes. Het bloed onder mijn nagels vandaan krijgt onze kleuter vooral wanneer hij boos wordt om iets ‘lulligs’, althans in mijn ogen dan.

Wanneer er iets niet lukt, ik noem even het dak op zijn Duplokasteel zetten, waar hij nét niet bijkomt. Het speelgoed vliegt hier dan letterlijk door de kamer.

Alles in de nabijheid MOET kapot. Hem tot bedaren brengen, lukt mij amper. De stoom komt nog net niet uit zijn oren.

Ander voorbeeld is wanneer meneer in plaats van pindakaas toevallig iets anders op zijn brood krijgt ‘s morgens. “What was I thinking!” De wereld is te klein.

Ik mag van geluk spreken als ik de boterham met, laten we voor het gemak even hagelslag nemen, nog net op tijd kan ontwijken. Omdat mijn eigen humeur ’s ochtends vaak (ook) niet al te best is, kan ik daar soms enorm woest van worden. Je begrijpt, de sfeer is af en toe te snijden bij ons thuis.

Als ik geen ochtendhumeur heb, probeer ik altijd zo rustig mogelijk te reageren. Op kalme toon simpelweg over het gedrag heen praten. Focussen op een ander onderwerp en de frustraties verdwijnen als sneeuw voor de zon. Maar heel eerlijk moet ik bekennen dat mij dit niet altijd lukt.

Meestal ga ik namelijk ongemerkt terug schreeuwen, uiteraard zonder gewenst resultaat. Consequenties zijn er trouwens wel.

Wanneer onze beginnende kleuter echt niet luisteren wil, en tot 3 tellen geen effect lijkt te hebben (gek genoeg werkt dit trucje negen van de tien keer gelukkig wel), dan gaat meneer in de hoek. Vaak is het al voldoende om alleen maar te zeggen dát hij anders in de hoek gaat. Maar heel soms ook niet. Leuk vind ik dit allerminst, maar ik zet dan wel door.

Wanneer ik onze kleuter uit de hoek haal, kniel ik heel opvoedkundig (ik kan het wel) voor hem neer en vraag hem of hij weet waarom hij er staat. Eigenlijk kan hij mij altijd een antwoord geven en dat geeft mij weer de bevestiging dat ik hem er dus klaarblijkelijk niet voor niets in heb gezet.

Uiteraard belooft hij dan, zoals vast elke kleuter zal doen, dat hij het noooooit meer zal doen. Maar van die belofte komt meestal weinig terecht. Negatieve aandacht? Het zou kunnen, ik denk dat het gewoon bij het opgroeien hoort en het ontdekken van waar zijn grenzen liggen.

Zoals ook al eerder noemde, merk ik wanneer ik ‘goed’ bezig ben en wanneer niet. Schreeuwen of boos worden helpt namelijk écht niet. Wanneer je de kalmte kunt bewaren, heb je echt het meeste effect. Maar zie dat maar eens te doen wanneer het bloed onder je nagels vandaan komt.

Rustig blijven! Is het negatieve aandacht dat ze vragen? Maak er geen punt van en vestig er vooral de aandacht NIET op. Dan verdwijnt het gedrag vaak heel snel. Verder is het nakomen van je consequenties belangrijk. ‘Dreig’ je met de hoek? Dan moet je uiteindelijk wel de daad voegen bij het woord. Die gehaaide minimensjes hebben je namelijk zo door!

Gooien met speelgoed

Tania heeft 4 kinderen maar de 3 ‘grootste’ zijn al een tijdje geen kleuter meer, die zijn 14, bijna 13 en bijna 10. Mijn kleuter is een meisje en is sinds oktober 3. Als baby en peuter was ze eigenlijk best makkelijk, het enige is dat ze meestal wel bij mama wilde zijn (op de arm, in de draagzak, draagdoek). Daar heb ik dan ook nooit een probleem van gemaakt.

Het is niet zo dat ze constant bij mij zat, maar ze heeft al altijd ‘mamahonger’ gehad. Ik denk dat dat ook voor een deel ligt aan het feit dat ze 3 grote broers heeft, die soms wel eens te veel aandacht aan haar wilden geven of te druk waren.

Een typische kleuterstreek (maar kan nu niet direct iets bedenken waar ze laatst het bloed van onder mijn nagels vandaan trok, daarvoor heb ik een echte puber in huis en daar gaat alles bij in het niets).

Niene speelt niet graag alleen en als ze dan al eens alleen speelt, dan gooit ze regelmatig ‘gewoon’ haar speelgoedbakken uit en ruimt ze niet op. Op zich niet zo erg, maar bij het vragen om op te ruimen, wil ze dan natuurlijk niet, ondanks het veelvuldig vragen.

Wat dan helpt is niet het blijven vragen of straffen, dan is het gewoon zaak om even mee te helpen opruimen en aan te moedigen om ook op te ruimen. Natuurlijk zeg ik ook wel dat ik het niet leuk vind dat ze zomaar alles in het rond gooit, zonder er echt mee te spelen en dan niet wil opruimen.

Als ik meehelp om op te ruimen, gaat ze zelf ook wel aan de slag. Ze legt niet uit waarom ze het doet en begrijpt volgens mij ook niet echt waarom ik liever heb dat ze het niet doet, voor haar is het volgens mij, ik heb geen zin om te spelen, maar nu kan mama even niet met me bezig zijn, dus ga ik zo maar aan de slag.

Mijn kleuter kan eigenlijk heel goed communiceren, ze kent haar gevoelens en zegt ook wanneer ze bang, blij, boos is. Ook in de klas werd dit al verteld dat ze een van de kleuters is die dit goed kan.

Wat ik achteraf van de situaties vind? Het blijft een kleuter. Het ‘gewoon’ spelen met gewoon speelgoed alleen vindt ze niet zo leuk en misschien blijft dat wel zo.

Schilderen, klei, puzzelen en zo kan ze alleen wel flink en langere tijd mee bezig zijn, maar daar is toch een beetje toezicht nodig, want dan vallen er dingen en moet ze de hele tijd van en op haar stoel of wordt ze kliedernat.

Mijn tip voor ouders van kleuters? Consequent zijn, regelmatig samen spelen, en soms proberen onthouden dat een kleuter nog helemaal anders denkt dan een volwassene, want soms vergeten we dat wel eens.

Floortje