Rapley Kleintjes methode schema & recepten

Het introduceren van vast voedsel bij een baby gaat niet altijd soepel. Ben mijn oudste twee kinderen ben ik braaf vanaf vier maanden fanatiek groente gaan stomen en pureren en bijna alles wat ik maakte werd met smaak opgegeten.

Ook het introduceren van stukjes was geen probleem. Maar zo soepel als het bij de oudste twee ging, zo stroef ging het nu bij mijn dochtertje. Ik ben weer met vier maanden begonnen met gepureerde groente. Maar dat was geen succes.

Ze deed haar mondje stijf dicht en sloeg de lepel weg. Na een tijdje ben ik weer gestopt en heb het met vijfenhalve maand weer geprobeerd, met hetzelfde resultaat.

Toen ze met zesenhalve maand nog steeds hetzelfde gedrag vertoonde dacht ik: volgens mij wordt het tijd voor een andere aanpak. Ik ben aan de Rapley-/Kleintjes-methode begonnen en ik moet zeggen, ik ben inmiddels fan!

Rapley of Kleintjes methode?

De Rapley-methode is vernoemd naar Gill Rapley. Zij deed onderzoek naar of baby’s zelf vast voedsel gingen eten als je ze de kans gaf. En dat was zo.

De Kleintjesmethode is genoemd naar de lactatiekundige en kinderdiëtist Stefan Kleintjes. Ook hij deed onderzoek naar het introduceren van vast voedsel aan baby’s en kwam ook tot de conclusie dat als je baby’s vast voedsel geeft dat ze dat gaandeweg zelf gaan eten.

Omdat Gill Rapley en Stefan Kleintjes eigenlijk tot dezelfde conclusie kwamen zijn de Rapley-methode en de Kleintjes-methode ook nagenoeg hetzelfde.

Wat betekend het?

Even een stukje uitleg / theorie. De Rapley-methode – in het Engels ook wel baby-led weaning genoemd – is het introduceren van vast voedsel aan een baby door hem/haar uit te dagen te onderzoeken, experimenteren en activiteiten na te apen. Dit in tegenstelling tot het toedienen van gepureerde voedingsmiddelen.

De methode wordt in Nederland genoemd naar onderzoekster Gill Rapley.

Zij constateerde dat baby’s goed in staat zijn om zelf te besluiten wanneer ze met vast voedsel beginnen, mits ze de gelegenheid daartoe krijgen. En dat het veel gemakkelijker is om vast voedsel te introduceren als de controle aan de baby wordt overgegeven.

Ouders die ermee worstelen om hun baby aan een serie voedingsmiddelen te laten wennen of wiens baby moeite had met klontjes in het gepureerde eten, ontdekken dat het antwoord ligt in luisteren naar die baby.

Afwachten tot een kind de 6 maanden nadert blijkt het proces bovendien te vergemakkelijken.

Rapley onderzocht tijdens haar Master’s onderzoek of baby’s spontaan op vast voedsel over zouden gaan, als ze de kans kregen. De conclusie was dat ze dat niet alleen deden, maar dat het een gemakkelijke en leuke weg was voor de ouders.

De theorie van ‘baby-led weaning’ was ontstaan. Deze methode geeft de baby de kans om zelf vast te stellen dat er vele soorten voedsel bestaan. Het ontdekken en proeven maakt onderdeel uit van het gehele ontdekken van de wereld rondom hem of haar heen.

De methode speelt in op de aangeboren drang van de baby tot onderzoeken, experimenteren en imiteren.

Hele stukken groente en fruit

Het principe van de Rapley-/Kleintjes-methode is dat het kind geen gepureerd voedsel krijgt, maar dat alles in hele stukken aan het kind wordt gegeven.

Het kind krijgt dan de ruimte om het eten te zien, te voelen, te ruiken en te proeven. En ze proeven dan niet alleen de smaak maar leren ook meteen de verschillende structuren van het voedsel kennen.

Op deze manier leert de baby spelenderwijs wat ze met eten moeten doen. Nog een voordeel van het meteen geven van stukjes voedsel is dat er geen moment komt dat je je baby moet leren om stukjes te eten.

Sommige kinderen vinden dat een heel lastige stap en eten het liefst tot na hun eerste verjaardag alles glad gepureerd. Leer je je baby volgens deze methode eten dan sla je deze stap als het ware over.

Borstvoeding of flesvoeding

Bij de Rapley-/Kleintjes-methode wordt er vanuit gegaan dat borstvoeding de basis is van wat een baby binnenkrijgt.

Omdat een baby volgens de theorie voldoende binnenkrijgt met de borstvoeding is er alle ruimte om het kind om zijn eigen tempo te laten wennen aan vast voedsel. Maar niet alle baby’s krijgen rond zes maanden nog (voldoende) borstvoeding.

De Rapley-/Kleintjes-methode kan ook toegepast worden bij baby’s die flesvoeding krijgen. Het verschil is wel dat je er als ouder er dan extra op moet letten dat het kindje wel voldoende voedsel binnenkrijgt, omdat flesvoeding alleen vanaf een half jaar niet meer voldoende is.

Tips Stefan Kleintjes methode

Er zijn een aantal dingen waar je op moet letten als je deze methode wilt gebruiken om vast voedsel de introduceren bij je baby:

Zorg dat het kind rechtop kan zitten.

In een wipstoel zit een kind half liggend en dat kan gevaarlijk zijn omdat er dan stukjes wat te hard richting het keeltje kunnen gaan.

Ik heb zelf een babyzitje gekocht waar mijn dochtertje met zes maanden mooi rechtop in kon zitten. De kinderstoel was toen nog te groot, daar ging ze steeds in hangen.

Begin met zes maanden

Pas op die leeftijd hebben kinderen de juiste mondmotoriek om grotere stukken te kunnen verwerken.

Zorg voor een goeie slab.

Een baby heeft meestal niet meteen door dat hetgeen wat er op zijn bordje ligt bedoeld is om in zijn mondje te doen. Zo af en toe wordt het echt een flinke smeerboel. Ik heb zelf slabben met lange mouwen gekocht voor deze ‘klus’.

Denk goed na over wat je aan je baby geeft, en op welke manier.

Niet elk eten is geschikt om het meteen aan de baby te geven. Van een appel bijvoorbeeld kunnen ze best wel een goede hap van afhappen, maar het blijft een vrij hard stuk en kan dus verkeerd in het keeltje terecht komen.

Appel deed ik daarom de eerste maanden altijd even in de magnetron om het zacht te maken. Eten dat zacht is, zoals banaan is wel heel geschikt om mee te beginnen.

Ook is het belangrijk om het eten in de juiste grootte aan je baby te geven. Het moet ongeveer vuistgroot zijn zodat je baby het goed in de hand kan pakken en er zelf hapjes van af kan nemen.

Zelf zorgde ik ervoor dat mijn dochtertje het eten goed vast kon houden. Als ik haar bijvoorbeeld een stuk mango gaf, sneed ik vooraf wat inkepingen in de mango zodat het niet meteen weer uit haar handjes gleed.

Eet samen

Het is belangrijk om met het hele gezin, dus met de baby erbij, aan tafel te eten. Een kind leert dingen door ze af te kijken. Dus als het zijn ouders en eventuele broers en zussen ziet eten zal het ook sneller zelf gaan eten.

Het voordeel van deze methode is dat je tijdens het eten ook niet zo druk bent met het voeren van je baby. Het enige wat je hoeft te doen is af en toe een stukje eten op zijn bordje leggen en je kunt zelf weer verder met eten.

Niet dwingen

Het is belangrijk om tijdens het eten je baby niet te dwingen te eten. Dat klinkt logisch, maar als je kindje weinig eet is de verleiding groot om af en toe toch wat eten geforceerd in het mondje te doen. Dat is volgens deze methode niet handig.

Let op de signalen die je baby geeft. Wil het meer? Of is hij er klaar mee? Net als bij borstvoeding mag het kind zelf aangeven wanneer het genoeg heeft.

Blijf verschillende dingen meerdere keren aanbieden

Ook als er eten is dat je baby in eerste instantie niet lekker lijkt te vinden, is het belangrijk om het toch aan te blijven bieden.

Een kind moet meerdere keren de smaak hebben geproefd voordat de hersenen het herkennen als iets dat gegeten kan worden.

Ervaringen met de Kleintjes methode

Mijn dochtertje kreeg vanaf zesenhalve maand haar eten volgens de Rapley-/Kleintjes-methode aangeboden. Ze vond het fijn om zelf de regie te hebben over haar eten. Sommige kinderen pikken het vrij snel op en kunnen heerlijk zitten eten.

Er zijn ook kinderen die met deze methode toch niet helemaal voldoende binnenkrijgen. Zelf merkte ik na een paar maanden Rapley/Kleintjes dat ze, ondanks een goedlopende borstvoeding, niet voldoende binnenkreeg.

Ik besloot daarom om tijdens het eten haar toch ook zelf af en toe wat in haar mondje te doen. Niet geforceerd, maar al spelenderwijs.

Later had ik het hier over met een kinderarts en die bevestigde dat het een goede methode is, maar hij zei dat inderdaad niet elk kind zelf voldoende eten in zijn mondje doet en dat je daar als ouders op moet letten.

Maar de spelenderwijze manier van eten blijft erg leuk en mijn dochtertje gaat steeds beter eten.

Meer informatie en recepten

Wil je graag meer lezen over de Rapley-methode en de achtergronden neem dan eens een kijkje op één van de volgende websites:

• Oei, ik groei– Uit het vuistje; een korte basic uitleg van de Rapley-methode compleet met een voedselintroductieschema.
• Ecomama – Leren eten met de Rapley-methode; uitleg voor de mama of papa, die wil beginnen met de Rapley-methode met een indeling aan de hand van de leeftijd van de baby.
• Borstvoeding.com – Introductie van vast voedsel na 6 maanden. Een zeer uitgebreide uitleg voor het introduceren van vast voedsel na 6 maanden (ongeacht of je borstvoeding of flesvoeding hebt gegeven). Ook hier vind je een uitgebreid introductieschema, maar ook praktische tips, voordelen en de ontwikkeling van het kind op dit gebied.