Linda vroeg me om een gastblog te schrijven over het leren van de letters. Vaak kunnen kleuters hier thuis wat ondersteuning bij gebruiken. Waarom ik het geen letters noem en hoe je je kind thuis kunt helpen met het leren van de klanken, vertel ik in dit blog. Ik ben juf Maike, bekend van de site jufmaike.nl, en heb veel ervaring in het werken met kleuters.
Waarom klanken leren voor kleuters?
Om te kunnen lezen in groep 3 is het belangrijk dat de kinderen klanken leren herkennen. De letters als symbool leren ze wel, maar ze hoeven ze niet allemaal te kennen. Wat is dan een klank? Spel maar eens het woord boom: b – oo – m. We zeggen in de kleuterklas dus niet: het woord bestaat uit bee, twee keer de oo en de em. We noemen het klanken en zeggen het zoals je leest: buh – oo(oo) – m(mm).
Kleuters leren de klanken in woorden te hakken en te plakken. Dus als ik b-oo-m zeg, moet de kleuter aan het einde van groep 2 weten dat ik het woord boom bedoel. Andersom moet het ook zelf woorden in klanken kunnen hakken.
Naast het hakken en plakken leren de kinderen ook de klank ergens in het woord te benoemen. Bijvoorbeel boom begint met de b, in het midden hoor je de oo en aan het einde de m.
Letters zie je overal terug in de kleuterklas. Zo leren de kinderen met welke letter een woord begint. Bijvoorbeeld door materiaal in de klas te zoeken dat met de s begint.
Alle letters worden in groep 3 opnieuw aangeleerd voor het leren lezen.
Oefenen van de klanken
Je kunt het oefenen van de klanken heel makkelijk toepassen tijdens de gewone gang van zaken.
Hakken en plakken
Zet allerlei soorten beleg op tafel. Jij hakt het woord van een soort beleg en je kind mag dat pakken. Bijvoorbeeld k-aa-s. Natuurlijk kun je het spelletje ook andersom doen: je kind hakt en jij pakt het.
Tip: begin met korte woorden en breidt het langzaam uit. Dus eerst kaas, dan worst en pas later hagelslag.
Beginletter
Sommige scholen hebben een letter van de week, hier kun je goed op aansluiten. Hang de letter op de deur en benoem het regelmatig even. Laat je kind zo snel mogelijk allerlei voorwerpen in de huiskamer met die letter pakken. Je kunt het meerdere malen doen met een stopwatch, zodat er een wedstrijdelement in zit. Kan het steeds sneller?
Zet een letter op een papier en laat je kind woorden benoemen met die letter die jij opschrijft. Je kind kan ook voorwerpen tekenen met die letter. Als dit nog moeilijk is, kun je er ook een soort pictonary van maken. Jij tekent iets met de letter en je kind raadt wat het is.
Plaatsing van de klank
Op weg naar school zie je van alles. Tijdens de wandeling of fietstocht kun je de plaatsing van de klanken oefenen. Waar vind je bijvoorbeeld de eu van deur? Vooraan, in het midden of achteraan?
Rijmen
Als je kind moeite heeft met rijmen is het een idee om veel boeken op rijm voor te lezen. Laat je kind dan de tweede zin afmaken met het rijmwoord. Een grote tip zijn de boeken van Boer Boris. Erg leuke verhalen en mooi op rijm geschreven.
Klankenalfabet
Klanken oefenen met Hubelino
Daarnaast is er speelgoed dat kan helpen bij het oefenen van de klanken of woorden in stukjes hakken zoals Hubelinoletters. Met blokjes kan je daarmee de woorden maken. Het nadeel is wel dat dit hoofdletters zijn in plaats van schrijfletters.
Lees ook: Review Hubelino leren schrijven en rekenen
Squla
Natuurlijk zijn er ook digitale hulpmiddelen, de meest bekende is Squla. Dit is ontwikkeld met behulp van leerkrachten waardoor het goed aansluit op het onderwijs. Veel scholen gebruiken dit ook in de klas. Je kan voor je kind een lidmaatschap kopen en in de doelen aangeven wat je graag wil dat je kind oefent. Het programma en de vragen zijn aangepast op het niveau van het kind en wordt steeds moeilijker.
Lees ook: Review Squla; ervaringen om thuis te leren
Lees ook
- Leukste peuteractiviteiten, ook voor kleuters of dreumessen van 1 en 2 jaar. Geschikt binnen, buiten of kinderopvang.
- Letterfeest groep 3; Tips om ook thuis het letterfeest te vieren en het lied op youtube.
- Spelend dieren leren; 5 spelletjes voor peuters en kleuters om te oefenen met herkennen en benoemen
- Spelend leren puzzelen; overzicht van welke puzzel welke leeftijd van houten vormenpuzzels tot legpuzzels met 1000 stukjes
- Spelend leren licht en donker; 23 thema spelletjes en activiteiten voor peuters en kleuters
- Spelend vormen leren; 15 tips en spelletjes voor dreumesen en peuters om te oefenen
- Spelend kleuren leren; 7 spelletjes voor peuters en kleuters en tips kleurenblindheid
- Spelend leren tellen; 22 spelletjes voor dreumesen / peuters om cijfers te herkennen en benoemen
- Spelend letters leren; 15 spelletjes voor kleuters om te oefenen met letters lezen en schrijven
- Spelend magnetisme leren; 14 tips en spelletjes van magnetisch slijm maken tot ijzervijlsel