Het is voor volwassenen al vreselijk als je depressieve gevoelens hebt. Laat staan bij kinderen. Je gunt het je ergste vijand niet en dus zeker kinderen niet. Het is helaas niet altijd iets wat te voorkomen is.
Soms overkomt het je en dan moet je er mee zien om te gaan. Je kind kan hier niet alleen uitkomen, hij heeft zijn of haar ouders hier hard bij nodig.
Waaraan kun je depressieve gevoelens bij kinderen herkennen?
Er zijn verschillende zaken waaraan je depressieve gevoelens bij een kind kunt herkennen. Wees niet bang, als je kind één van de onderstaande kenmerken laat zien. Het heeft niet direct altijd iets te maken met een depressie.
Het kan ook met de puberteit of leeftijd te maken hebben. Bij een depressie zie je vaak dat het een langere tijd duurt en je meer klachten herkent.
Twijfel je of dit bij jouw kind het geval is, dan kan het nooit kwaad om dit eens te bespreken met jouw huisarts hoe hij/zij hier tegenaan kijkt.
- Terugtrekken. Je kind trekt zich terug. Hij wil alleen maar op zijn kamer zitten. Er komen geen vrienden of vriendinnen meer langs. Hij wil het liefst ook op zijn kamer eten. Hij wil niet meer mee naar de verjaardag van opa en oma etc.
- Praat minder. Je kind praat minder met jou, maar ook met zijn broertjes en zusjes. Vroeger was hij een open boek, maar tegenwoordig vertelt hij niets meer. (Let op, dit kan ook met de puberteit te maken hebben. Maar waarschijnlijk praat hij dan wel meer met zijn vrienden.) Als je kind ook minder met zijn vrienden praat, dan kan dit een teken zijn van depressieve gevoelens.
- Nergens zin meer in. Je kind heeft nergens zin meer in. Natuurlijk heeft hij geen zin om te stofzuigen, maar als zijn zin wegebt voor de dingen waar hij vroeger energie van kreeg, dan kan dit een teken zijn dat hij depressieve gevoelens ontwikkelt.
- Emotioneel. Als je kind opeens heel verschillende emoties laat zien, dan kan dit duiden op depressieve gevoelens. Hij start de ochtend bijvoorbeeld heel blij, maar in de middag is hij snel boos en overprikkeld.
- Moeite met in slaap komen. Kinderen die depressief zijn, hebben moeite om in slaap te vallen. Vaak overdenken ze hun hele dag.
- Laag zelfbeeld. Kinderen met depressieve gevoelens hebben een laag zelfbeeld. Ze vinden zichzelf weinig tot niets waard en vergelijken zichzelf met anderen. Die in hun ogen vaak beter zijn.
- Verandering in eetpatroon. Het eetpatroon van kinderen verandert. Je kind kan opeens heel veel gaan eten. Maar het kan ook de andere kant op slaan. Dat hij juist minder gaat eten of misschien het eten er zelfs weer uitgooit.
- Cijfers gaan achteruit. De cijfers gaan opeens achteruit. Waar je kind eerst misschien voorop liep of prima mee kon komen op school, vallen er nu heel veel onvoldoendes. En niet alleen voor één specifiek vak, maar op meerdere gebieden.
- Pesten andere kinderen. Kinderen die depressieve gevoelens ervaren kunnen als reactie hierop andere kinderen gaan pesten. Zo kunnen zij de negatieve gevoelens die zij ervaren even uitschakelen door zich te focussen op iets anders negatief.
- Verbloemen. Sommige kinderen kunnen hun gevoelens ook goed verbloemen en spelen mooi weer. Het is dan lastig om er doorheen te prikken.
Wat zijn de oorzaken?
De oorzaken kunnen heel divers zijn. Onderstaande punten zijn voorbeelden.
- Scheiding van ouders
- Ruziënde ouders
- Gepest worden op school
- Onderpresteren op school
- Op de tenen lopen op school
- Geen vriendjes of vriendinnetjes hebben
- Chronisch ziek zijn
- Verdriet van een overledene in de nabijheid
- Problemen tussen ouder en kind
- Erfelijkheid
10 tips voor als je merkt dat je kind depressief gedrag vertoont
Praat
Praat met je kind, maar benoem niet direct je idee dat hij mogelijk depressieve gevoelens ervaart. Dit kan te direct zijn, waardoor je kind dicht kan slaan.
Activiteit
Het is makkelijker om te praten voor je kind als hij wat aan het doen is. Ga samen de afwas doen, laat de hond samen uit of ga samen naar het klimbos. Zo haal je de druk van het gesprek en kan je tussen neus en lippen door vragen hoe hij zich voelt en hoe het met hem gaat.
Luister zonder oordeel
Probeer alleen te luisteren zonder direct te oordelen. Als hij aangeeft dat hij zijn leven zwaar vindt, hoor dit dan ook aan. Oordeel niet meteen met het feit dat het echte leven pas zwaar is.
Tekenen
Praten is niet voor iedereen weggelegd. Je kunt ook je kind het antwoord laten tekenen op je vraag hoe hij zich voelt.
Neem het serieus
Je kunt het de eerste paar weken aankijken. Maar neem het wel serieus. Hoor je kind aan en ondersteun waar nodig.
Bezoek een huisarts
Bezoek eens de huisarts als je vermoedens hebt dat je kind last heeft van depressieve gevoelens. Bespreek wat je thuis ziet gebeuren met je kind. De huisarts heeft een objectievere blik. Je kunt de eerste keer alleen gaan zonder je kind, als je niet direct je kind voor de leeuwen wilt gooien. Denk je dat je kind dit wel aan kan, dan kun je ook samen een afspraak maken.
Sport
Sporten zorgt voor een leeg hoofd. Tenminste gedurende het sporten kun je soms even aan niks anders denken dan dat je die finish moet en zal halen. Alsof dit het laatste is wat je zult doen. Zweten totdat je een ons weegt. Sporten is dus ook goed voor je kind. Hij kan dan even al zijn gedachtes loslaten.
Muziek
Muziek kan onze gevoelens versterken. Het kan relativeren. Het kan je energie geven als je er even doorheen zit. Keur de muziekkeuze niet af, laat je kind lekker zijn eigen muziek kiezen. Mijn moeder was namelijk ook niet blij met Linkin Park, maar ze gedoogde het. Gelukkig maar 😊.
Houd advies achterwege
Mensen zijn geneigd om direct advies te geven wanneer iemand zijn hart uitstort. En laat ook je eigen ervaring achterwege. Het draait nu even in eerste instantie om je kind. Hij komt vanzelf met de vraag hoe dit vroeger bij jou was als hij daar behoefte aan heeft.
Ga samen in therapie
Het kan voor je kind heel fijn zijn als hij jong is om samen in therapie te gaan als zijn depressieve gevoelens misschien met jullie band te maken heeft. Natuurlijk mag hij ook alleen, maar houd alle opties open.
Huisarts
Ik ben geen huisarts. Alleen hij of zij kent jouw gezin goed genoeg om te oordelen of jouw kind mogelijk last heeft van een depressie. De symptomen die ik beschrijf hoeven niet direct te wijzen op een depressie, maar kunnen er mogelijk mee te maken hebben.
Maak je niet direct ongerust. Haal diep adem en denk goed na welke vervolgstappen jou rust kunnen geven.
- 50 experimenten voor thuis; makkelijke proefjes met kinderen - 17 February 2024
- Paasactiviteiten 42 spelletjes & opdrachten thema Pasen met eieren, paashaas, educatief en meer - 15 February 2024
- Spreekbeurt voorbeelden & ideeën voor onderwerpen - 3 December 2023