Skip to Content

Kind corrigeren of straffen; vanaf welke leeftijd en hoe baby, peuter en dreumes?

Kind corrigeren of straffen; vanaf welke leeftijd en hoe baby, peuter en dreumes?

Ik wilde hier typen dat ik mijn kinderen wel eens een corrigerend tikje heb gegeven, maar sinds ik heb gelezen dat dat strafbaar is, houd ik het maar bij een hypothetische opmerking. Stel dat mijn kinderen heel ondeugend zijn en voor de 23e keer eenzelfde ‘delict’ plegen kan ik me zo indenken dat, om ze te waarschuwen, er een corrigend tikje volgt. Hypothetisch dan hè.

Pedagogische tik

Het is gewoon een gegeven dat kinderen bij tijd en wijle het bloed onder de nagels vandaan halen. En niet alleen het bloed, maar met gemak het hele vatenstelsel. En ik kan me voorstellen dat dit voor meerdere ouders geldt. En waar ligt dan de grens als het gaat over straffen?

Volgens Kinderrechten.nl is elke vorm van geweld, mishandeling en verwaarlozing strafbaar. En dus ook de corrigerende tik. Kinderen mogen nooit geslagen worden omdat dat hun waardigheid aantast. En omdat ik hiervan op de hoogte was, heb ik dat daarom ook nooit gedaan. Nooit.

Straffen en het effect ervan

Straf betekent een maatregel tegen iemand als vergelding voor een onrechtmatige daad, een verzuim of een overtreding. Aldus van Dale. Klinkt in deze context best zwaar. Daarentegen voelen de delicten van mijn kinderen ook wel eens als grove overtredingen.

Het doel van straf is laten merken dat je het ergens niet mee eens bent. Je kind heeft of iets gedaan wat niet mag of doet iets niet wat hij wel zou moeten doen. Het is bedoeld om je kind de grenzen mee te geven waarvan jij vindt dat hij ze zou moeten kennen en naleven. Maar eigenlijk is het een teken van onmacht.

Het effect van straffen schijnt niet positief te zijn. En als je het al toedient, dan mag het niet te licht worden opgevat. Straffen is een serieuze zaak.

Het is belangrijk dat wanneer je straf toedient dit snel volgt op de verrichte daad, dat de straf in verhouding is tot de verrichte daad en tot slot moet de straf in verband staan met de overtreding.

Stel dat zoonlief J voor de zoveelste keer de kat aan een poot in de lucht tilt of met zijn mollige handjes het televisiescherm aan het bewerken is. Dan zou het passend zijn om na de tweede waarschuwing de televisie uit te zetten (de kat gaat niet de deur uit). Heb ik wel een volgend probleem, want wie gaat mijn kind dan vermaken?

Het punt is dat je steeds zwaardere straffen nodig hebt om het gewenste effect te bereiken. Hoe vaker je namelijk straft, hoe minder indruk het zal maken. Waardoor je steeds heftigere middelen nodig hebt om effectief te straffen.

En dan blijven er weinig opties over; handjes afhakken wordt niet geaccepteerd bij wet en de televisie gaat ook echt niet de deur uit.

Tijd voor een nieuwe aanpak.

Gedrag kinderen corrigeren

Voordat ik een nieuw plan de campagne ga bedenken, eerst het volgende. Kinderen schijnen vooral te handelen vanuit impuls. Hoewel het soms lijkt dat ze opzettelijk en moedwillig je leeg willen zuigen. Is dus niet zo.

Vroeger gold ‘moeders wil is wet’. Eigen mening? Daar doen we niet aan jongedame! Een willetje prima. Maar niet in dit huis.

Tegenwoordig willen ouders meer en meer dat hun kinderen zelf nadenken en ontdekken wat goed en fout is. Zodat ze opgroeien tot een zelfstandig en verantwoordelijk persoon.

Maar hoe combineer je dat dan met de geldende regels in je huishouden? Want laten we wel wezen; onze kat heeft weliswaar negen levens, maar op deze manier gaat hij mogelijk binnen afzienbare tijd de pijp uit.

Time-out, voor wie eigenlijk?

Vaak is straffen dus een teken van onmacht. Denk eens eerlijk na bij jezelf. Wanneer je je kind een time-out geeft op de trap bijvoorbeeld, is dat dan echt pedagogisch bedacht voor je kind of heb je zelf eigenlijk even afstand van de situatie nodig?

Als ik eerlijk ben, zou ik mogelijk vaker op de trap moeten zitten dan dochterlief.

Wij hebben thuis als uitgangspunt twee keer waarschuwen en bij de derde keer volgt een consequentie. Deze consequentie dient dus in verhouding te zijn tot het delict. Ervaring heeft mij geleerd om van tevoren vast te bedenken welk gevolg de overtreding dient te hebben.

Regelmatig sta ik te stotteren omdat ik niet heb bedacht welke consequentie nu past bij de overtreding. Waardoor ik iets roep in de trant van ‘en nu mag je nooit meer lippenstift, echt nooooit meer!’.

Waarop mijn dochter met haar zieligste pruillip mij aankijkt en onbedaarlijk hard begint te huilen. Make-up is haar lust en haar leven. Direct baal ik van mezelf en ik raak vertwijfeld.

Kan ik mijn boute uitspraak terugnemen, kom ik dan nog wel geloofwaardig over? Of moet ik consequent blijven, wat immers ook heel belangrijk is. Dat je een voorspelbare en consequente ouder bent. Die doet wat hij zegt.

En dan lees ik ook nog dat achter elk gedrag een behoefte of een onvermogen zit. Die je dan eigenlijk moet zien te achterhalen terwijl het bloed onder je nagels wegsijpelt. Poeh, dat opvoeden en corrigeren is nog zo makkelijk niet.

Goede moeder zijn

Maar dan schiet me te binnen dat ik slechts gewoon een mens ben. Een mens met emoties, onhebbelijkheden en imperfecties. Wat zou betekenen dat ik er best op terug mag komen. Dat laat zien dat ik in staat ben om naar mijzelf te kijken, kan terugkomen op iets en de ‘schade’ kan herstellen.

Dus ga ik door mijn knieën, troost mijn intens verdrietige dochter en bied mijn excuses aan voor mijn ongepaste reactie. Alsnog kijk ik met haar welke consequentie dan wel gepast is. Waarbij ik vetorecht heb. Dat dan wel.

Wanneer je internet raadpleegt kom je 1001 ideeën tegen hoe je je kind kan opvoeden met passende consequenties, straf of beloningen.

Ik denk dat het het belangrijkste is dat je kijkt wat bij jou past en dat je daar overeenstemming over hebt met je partner. Zodat het voor je kind duidelijk is welke regels gelden in huis en welke gevolgen bepaald gedrag kan hebben.

Succes!

Loes van 't Hooft