Skip to Content

Internationaal kinderontvoering, wat kun je hieraan doen om te voorkomen?

Internationaal kinderontvoering, wat kun je hieraan doen om te voorkomen?

Een ware nachtmerrie lijkt me dat. Als je hoort dat je kind door je (ex)partner of een familielid zomaar is opgehaald uit school. En dan spoorloos verdwenen lijkt. Na zoekwerk kom je erachter dat het paspoort van je kind ook niet meer op de bekende plek ligt. En dat de halve kledingkast van je kind leeg is.

Mede door de toename van het aantal cultureel gemengde huwelijken als ook echtscheidingen, neemt het percentage kinderontvoering helaas toe.

In dit persbericht hier is te lezen dat er een stijging is in het aantal kinderen dat door middel van ontvoering meegenomen wordt door een vader of moeder. In 2016 betrof het 251 kinderen en in 2017 zelfs 288.

Wat kun je doen als blijkt dat je kind ontvoerd is?

Of als er een dreiging van kinderontvoering is? Bijvoorbeeld omdat de relatie met de vader of moeder van je kind strandt. In dit artikel lees je meer over het Haags kindontvoeringsverdrag.

In dit verdrag staan internationale afspraken over hoe landen, die dit verdrag ondertekend hebben, omgaan met een ontvoering in / naar hun land. Daarbij hebben we ook research naar tips gedaan, wat je kan doen als er een dreiging van kinderontvoering is. En hoe het met strafrecht zit in Nederland bij kinderontvoeringen.

Wat is het Haags kindontvoeringsverdrag?

In dit kindontvoeringsverdrag staan internationale afspraken over de aanpak bij internationale kindontvoeringen. Diverse landen hebben dit verdrag ondertekend.

Dat betekent dat ze allemaal achter de afspraken staan en ook handelen zoals afgesproken. Het doel van het Haags kindontvoeringsverdrag (HKOV) is om het ontvoeren van een kind te voorkomen.

Als een kind ontvoerd blijkt, dan wil het HKOV er alles aan doen om het kind zo snel mogelijk naar het land van herkomst terug te laten keren.

Ter verduidelijking: het land waar het kind eerst woonde, wordt dan als land van herkomst aangehouden.

Het HKOV spreekt van kinderontvoering als:

  • Het kind zonder toestemming van de andere ouder is meegenomen
  • Het kind jonger is dan 16 jaar
  • Niet ingelicht is over de verblijfplaats van het kind

In ieder land kun je als ouder terecht bij de Centrale autoriteit. Deze ziet toe op de naleving van het HKOV. Voor Nederland is dit de Centrale autoriteit Internationale Kinderaangelegenheden.

Je kunt dit zien als schakel tussen de ouder en het Haags kindontvoeringsverdrag. Is je kind meegenomen? Dan kun je bij de centrale autoriteit een verzoek tot teruggeleiding indienen.

Nederland heeft met 91 landen een HKOV afgesloten. Hier kun je zien welke landen aangesloten zijn en wat de status is.

Kindontvoering in Nederland

Ongeveer 1 op de 6 relaties in Nederland zijn cultureel gemengde relaties. Mede door de vluchtelingen- en migrantenstroom komen deze relaties meer voor dan pakweg 30 jaar geleden. Opvallend is dat ruim 75% van de ouders die hun kind ontvoert naar het land van herkomst een vrouw is.

Deze provincies staan in de top 3 van waaruit kinderen in Nederland ontvoerd worden naar het buitenland:

  • Zuid-Hollland
  • Noord-Holland
  • Noord-Brabant

De meesten kinderen in Nederland worden naar deze landen ontvoerd:

  • Polen en Duitsland (even groot percentage)
  • België
  • Verenigd Koninkrijk, Marokko, Verenigde Staten

Het komt ook voor dat kinderen uit het buitenland naar Nederland ontvoerd worden. De herkomstlanden van deze kinderen zijn met name:

  • België
  • het Verenigd Koninkrijk
  • Duitsland

Belangrijk dus als deze landen het Haags kindontvoeringsverdrag ondertekend hebben!

Volgens dit artikel van RTL nieuws zijn door de coronapandemie het aantal kindontvoeringen internationaal verder toegenomen. Eén veelgehoord argument van de ouder die het kind meegenomen heeft, is het inreisverbod. Het aantal dreigingen van kindontvoeringen bleek tijdens de coronapandemie iets af te nemen in vergelijking met het jaar ervoor.

Tips kinderontvoering voorkomen

Hoe kun je de kans op ontvoering van je kind verkleinen? Volgens de Rijksoverheid zijn er een aantal stappen die je als ouder nemen kunt. Het is het dringende advies om zo snel mogelijk contact op te nemen met het Centrale autoriteit Internationale Kinderaangelegenheden. Afgekort ook bekend als Ca. Deze zullen je helpen in de zaak.

Twee dingen zijn daarbij wel van belang:

  • Je kind moet jonger dan 16 jaar zijn
  • Je moet als ouder het gezag over je kind hebben

Het centrum internationale kindontvoeringen geeft het volgende advies: neem allereerst contact met deze organisatie op. Zo kunnen ze je het beste persoonlijk advies geven. Je kunt telefonisch contact met ze op nemen, hier kun je de contactgegevens vinden.

Daarnaast raden ze aan om een dossier op te bouwen. Zo hebben verschillende instanties belangrijke informatie over het kind, jou en de andere ouder paraat. Hier kun je de formulieren voor dit dossier vinden.

Als er een acute dreiging van ontvoering is, schakel dan ook de politie in. Daarnaast is het verstandig om een advocaat in te schakelen die verstand heeft van internationale kindontvoeringszaken. Hier kun je advocaten vinden die hier ervaring mee hebben. De advocaten zijn op provincie gerangschikt.

Verder zou ik er aan willen toevoegen: houdt de school ook op de hoogte van wat er speelt. Als je gescheiden bent en bijvoorbeeld het gezag hebt, kun je school hierover informeren. Zijn er afspraken dat je kind alleen door jou of door familie van jou opgehaald mag worden?

Belangrijk om dit dan goed en zo nodig dagelijks even met school af te stemmen. Dit om de kans op ontvoering zo klein mogelijk te houden. Dit geldt ook voor de BSO of sportclubs waar je kind op zit.

Strafrecht kind ontvoeringen

Hoe zit het precies met het strafrecht als een kind ontvoerd wordt? In Nederland is dit een strafbaar feit. Het wordt in juridische taal ook wel ‘onttrekking aan het ouderlijk gezag’ genoemd. In artikel 279 Wetboek van Strafrecht is dit opgenomen.

Een dreigende ontvoering? Weet dat een poging of voorbereiding óók strafbaar is in bepaalde gevallen. Op grond van artikel 45 en 46 van wetboek van Strafrecht kan hier een strafeis op staan.

Een teruggeleidingsprocedure bestaat uit een aantal stappen. Hier kun je de 9 stappen uitvoerig nalezen. In het kort:

  • Je kunt een rechterlijke procedure starten, als de andere ouder jullie kind (jonger dan 16 jaar) zonder toestemming heeft meegenomen.
  • Schakel altijd een advocaat in, die bekend is met internationaal stafrecht en kindontvoeringszaken. Eén van de belangrijkste dingen die een advocaat kan indienen heet een verzoekschrift. Hierin stuurt de advocaat, namens jou als ouder, de vraag of het verzoek, om je kind weer terug naar Nederland te brengen. In deze zaak ben je de ‘verzoeker’ vandaar ook de naam ‘verzoekschrift’. Met andere documenten erbij levert de advocaat dit bij de rechtbank in.
  • De verweerder, of ook wel bekend als de andere ouder, mag op het verzoekschrift reageren. Dit kan hij of zij zowel schriftelijk of mondeling doen. Als de andere ouder dit schriftelijk doet, zal er ook een advocaat bij aansluiten. Kiest de andere ouder voor een mondelinge verwering? Dan is er geen advocaat bij de tegenpartij betrokken.
  • Goed om te weten: binnen 2 weken na het inleveren van het verzoek van je advocaat, zal er een rechtszaak gehouden worden. Hierbij is 1 rechter aanwezig. Volgens de eerdere genoemde website rechtspraak.nl is het verstandig om hierbij zelf aanwezig te zijn, ook al is het niet verplicht.
  • Hoe gaat die rechtszaak dan? Het wordt in juridische taal wel een eerste zitting gehouden.. Verwacht nog geen definitieve uitspraak. De eerste zitting is bedoeld om te kijken of er ook op een andere manier een oplossing gevonden kan worden. Bijvoorbeeld door jullie als ouders mediation aan te bieden. Een veelgebruikte vorm is crossborder mediation. Je hebt uiterlijk twee weken de tijd om met deze vorm samen eruit te komen.
  • Ieder kind krijgt een kindgesprek met de rechter. Om vrij uit te kunnen praten, is dit gesprek zonder ouders. Mocht je kind nog niet de Nederlandse taal machtig zijn, dan is dit geen probleem. De rechtbank kan dan een tolk regelen die de taal van herkomst vaardig is.
  • Heeft de mediation niet het gewenste effect opgeleverd? Dan volgt er een inhoudelijke zitting. In plaats van 1 rechter, zijn er in deze zitting 3 rechters aanwezig. De rechters stellen vragen maar je hebt ook zelf de kans om je verzoek (of verweer) toe te lichten. Het is zeer verstandig en aan te raden om hier zelf bij te zijn. Ten eerste om zo je standpunt toe te lichten, als ook om aan de rechters te vertellen waarom je graag je kind in Nederland bij jou wilt houden.
  • ·In de meeste gevallen volgt er na twee weken een uitspraak van de rechters. Deze uitspraak komt via je advocaat binnen. Het kan zijn dat je in je gelijk gesteld wordt en je kind terug naar Nederland moet. Het kan ook dat je geen gelijk krijgt en je kind dus bij de andere ouder mag blijven. Als er een zitting heeft plaatsgevonden komt er altijd een schriftelijke uitspraak na 2 weken, alleen niet zal de zaak wordt ingetrokken.
  • Je kunt hier nog tegen in bezwaar, je advocaat kan je hier meer over vertellen. De uitslag op het in bezwaar gaan zal binnen 6 weken plaatsvinden. Eerst weer met een zitting en dan met een uiteindelijke afspraak. Hoger beroep instellen met binnen 2 weken en niet 6 weken. Als mensen na die 2 weken pas iets gaan doen kan het dus niet meer.

Verder kun je ook rechtstreeks naar een advocaat gaan en dan bij voorkeur advocaten die lid zijn van D.I.A.L. Lawyers een specialisatievereniging of het centrum IKO in Hilversum. En de achterblijvende ouder met zo snel mogelijk iets doen want als er een jaar is verstreken is een kind in het andere land geworteld en hoeft de rechter het niet terug te sturen. Ook dit gaat vaak fout.

Meer informatie over kind ontvoeringen

Als je in een (dreigende) situatie van een ontvoering van je kind zit, kan het helpend zijn als je weet waar je terecht kunt. Het Centrum Internationale Kinderontvoering geeft advies, mediation aan ouders en begeleiding. Zij hebben veel ervaring in kindontvoeringszaken en weten ook veel van het juridische aspect hiervan.

Hier vind je meer informatie

Mirjam de Stigter