Haarzuilens met kinderen; Kasteel de Haar en tuinen, speelbos en Geertjes Hoeve

Kasteel de Haar in Haarzuilens is het grootste kasteel van Nederland en zeer indrukwekkend om te bezoeken; zowel het park als het kasteel zelf. Het kasteel heeft alles wat je van een traditioneel kasteel verwacht; torens en transen, grachten, poorten en ophaalbruggen.

Daarnaast worden er ook regelmatig events georganiseerd op het kasteelterrein. Kinderen zullen zich hier zeker een prins of prinses voelen!

Inhoud laat zien

Haarzuilens

Het dorp Haarzuilens is vooral bekend vanwege het Kasteel de Haar. Oorspronkelijk lag het dorp met diverse huizen, dorpspomp, herberg en boerderijen dichter bij het kasteel op de plek van de huidige Romeinse tuin. Deze werden overgekocht en afgebroken om plaats te maken voor de kasteeltuinen. Het nieuwe dorp is net zo goed als het oude opgezet als een brinkdorp en vanwege de bouw van het nieuwe kasteel kwamen er meer mensen wonen.

Na de Tweede Wereldoorlog kwam er nog meer nieuwbouw, maar dan buiten het zicht van de Brink aangezien het een beschermd dorpsgezicht is. Je vindt hier verschillende rijksmonumenten en ook nog overal de roodwitte kleuren en familiewapens terug van de familie van Zuylen.

Landgoed Haarzuilens

Haarzuilens met kinderen; Kasteel de Haar, park tuinen en Geertjes Hoeve - Mamaliefde

Landgoed Haarzuilens is het groen natuur- en recreatiegebied aan de westkant van Utrecht, vlakbij Leidsche Rijn. Weg van de drukke bebouwing vind je een afwisselend gebied met boomgaarden, kleurrijke akkers, slootjes en geniet je van een lokale lunch op één van de vele terrassen. Landgoed Haarzuilens kent een rijke historie. Al meer dan 2.000 jaar leven er mensen op en rond het landgoed. Al in de ijzertijd (200 v. C) kwam er akkerbouw voor. Karakteristiek voor het landgoed zijn de oude kerkenpaden die dateren uit de Middeleeuwen, zoals het Haarpad. Nog steeds kun je heerlijk fietsen en wandelen over die paden.

Midden op landgoed Haarzuilens ligt het grootste kasteel van Nederland, Kasteel de Haar. Het lijkt wel een sprookjeskasteel met de torens, ophaalbrug en weergangen. Het kasteel en de grote tuin zijn eigendom en in beheer van Stichting Kasteel de Haar en zijn zeker een bezoek waard.

Koetshuis de Haar

Na de toegangspoort kom je via een tweede poort binnen aan het Stalplein. Naast de entree tot het kasteelpark vind je hier ook het Koetshuis. Ook dit werd aan het einde van de 19e eeuw gebouwd met woningen voor het personeel, paardenstallen en stallingen voor rijtuigen en auto’s. De Grote Laverie diende als wasplaats voor de voertuigen. Tegenwoordig vind je hier het Museumcafé met restaurant en terras en kun je hier genieten van een ontbijt, lunch, diner of gezellig drankje en een snack. Ideaal ook als onderbreking op een mooie wandeling of fietstocht.

Voor kinderen zijn er verschillende speurtochten voor het kasteel of het landgoed beschikbaar die zijn afgestemd op de leeftijd; zo is er een dierenspeurtocht of leer je meer over het leven als baron / barones. Daarnaast worden er regelmatig in het weekend of schoolvakanties extra activiteiten georganiseerd voor kinderen.

Kasteel de Haar

Kasteel de Haar lijkt vanaf de buitenkant wellicht een middeleeuws kasteel met al die torentjes, maar schijn bedriegt en dat is zeker ook hier het geval. Het kasteel werd namelijk aan het begin van de 20e eeuw gebouwd op de ruïnes van een vervallen kasteel uit de 13e eeuw. Vermoedelijk had het toen de vorm van een versterkte woontoren waar een gracht omheen lag. Het kasteel is jaren in handen geweest van de familie van der Haar. Door een huwelijk werd het eigendom van de familie van Zuylen. Op de contouren van de ruïnes van dit kasteel is het huidige kasteel gebouwd.

Voor het ontwerp van het kasteel werkte de baron samen met de Nederlandse architect Pierre Cuypers, die ook bekend is van het Rijksmuseum en het Centraal Museum in Amsterdam. Diezelfde neogotische stijl zie je ook hier terugkomen. Het kasteel werd voorzien van de laatste ontwikkelingen en modern comfort, zoals warm en koud stromend water, elektriciteit, centrale verwarming, Turks bad, hypermoderne keuken en een personenlift waar zelfs de koningin geen beschikking over had en voor die tijd als extravagant werd gezien.

Dit kasteel werd zowel in de zomer bewoond en gebruikt om de internationale jetset ontvangen van Brigitte Bardot en Coco Chanel tot Maria Callas en Roger Moore. Tegenwoordig is het kasteel geen eigendom meer van de familie van Zuylen. Het kasteel en het direct omliggende park zijn sinds 2000 eigendom van Stichting Kasteel De Haar. Later werd er een overeenkomst getekend waardoor de stichting ook eigendom werd van de meubel- en kunstcollectie in het kasteel. Het Landgoed Haarzuilens wordt beheerd door Vereniging Natuurmonumenten.

Het interieur van het kasteel is zeer rijk gedecoreerd in ‘eclectische stijl’ waarbij de hoofdmoot is ontworpen in de neogotische stijl. Het beeldhouwwerk in kalkzandsteen, het schrijnwerk in voornamelijk eiken, de geschilderde en gesjabloneerde decoraties, het glas-in-lood en smeedwerk is met de hand vervaardigd in de ateliers van Cuypers in Roermond of door specialisten waar Cuypers al vaker mee had gewerkt. Het interieur van de Centrale hal, met zijn gotische vensters, rozetten, pinakels en grote beelden doet sterk denken aan het interieur van een katholieke kerk. De baron had ook specifiek gevraagd om de ‘style cathédrale’.

Het kasteel, de bijgebouwen, de poorten, bruggen en de parkinrichting alsmede de inboedel kunnen samen gezien worden als een uniek ensemble. In het kasteel ziet men slechts enkele verwijzingen naar de joodse origine van de familie De Rothschild terug, waaronder de davidsterren op de balken van de ridderzaal en het familiewapen. Daarnaast zijn er overal in het interieur wapenschilden te vinden van de familie Van de Haar en Van Zuylen.

De rijkgedecoreerde vertrekken beschikken tevens over een bonte verzameling kunstobjecten, antiek Chinees en Japans aardewerk, een drietal 16e-eeuwse wandtapijten van topkwaliteit, een 17e-eeuws tapisserie met daarop een volkstafereel naar een karton van David Teniers en diverse schilderijen en panelen met religieuze afbeeldingen. Een bijzonder stuk in Nederland is een draagkoets van het hof van één van de laatste shoguns uit Japan. Vele Japanse toeristen komen naar De Haar om juist deze draagkoets en het Imari-porselein te bezichtigen.

Chatelet

Het Châtelet of poortkasteel is het belangrijkste bijgebouw van Kasteel de Haar. Het is niet ècht klein; het is groter dan veel Nederlandse kastelen. Ook dit is aan het einde van de 19e eeuw is aangelegd naar ontwerp van Joseph Cuypers, de zoon van architect Pierre Cuypers. Vanwege oude muren en verzakkingen worden de plannen regelmatig aangepast en ontstaat er een sierlijk kasteeltje met veel hoeken, erkers, torentjes en trappen. Net als het grote kasteel is het Châtelet aangepast aan de eisen van de moderne tijd.

Oorspronkelijk is het vooral bedoeld als onderkomen voor installaties: verwarmingsketels, pompen, water- en ijskelders, opslagruimte en als dienstwoning voor rentmeester en personeel. Later werden er appartement aangelegd voor de kinderen van de baron Van Zuylen van Nijevelt. Vanaf de jaren ’50 doet het dienst als familiehuis en wordt het in september nog steeds gebruikt om gasten te ontvangen. Ook nu de laatste baron is overleden voelen zijn kinderen en kleinkinderen zich erg verbonden aan hun Hollandse familiehuis.

Kapel

Van het oude dorpje Haarzuilens vind je alleen nog de Kapel, deze is hier aangelegd in de 14e eeuw door de Rooms-Katholieke geloofsgemeenschap, maar bouwresten van de toren wijzen uit dat hij mogelijk nog ouder is. Na de Reformatie is de kapel overgegaan in protestantse handen tot het dak in de 17e eeuw werd ingestort waarna het werd gebruikt als opslagplaats.

Baron Etienne van Zuylen liet het Kapel als Slotkapel te laten restaureren. De muren zijn gedecoreerd met heiligenbeelden, stammend uit diverse eeuwen waarvan de oudste uit de 14e eeuw. Tijdens de bouw werden er stoffelijke resten van voorouders aangetroffen. Onder de sacristie is in de jaren 50 een grafkelder aangelegd. Tegenwoordig is het mogelijk de Kapel te huren als trouwlocatie.

Tuynhuis

Aan het water naast het kasteel vind je de voormalige volière van de baron, die nu de naam het Tuynhuis draagt. Hier kun je terecht een een hapje of drankje of kun je een ijsje of koffie halen om mee te nemen tijdens een wandeling over het park. Er worden uitsluitend milieuvriendelijke verpakkingsmaterialen gebruikt. In het laagseizoen kan het voorkomen dat het Tuynhuis gesloten is.

De tuinen en het park Haarzuilens

Rondom het kasteel liggen het park en de tuinen. Al direct na het begin van de restauratie van het kasteel werd begonnen met de aanleg van een park en verschillende tuinen, die even spectaculair moeten worden als het kasteel zelf, hierbij werd er rekening gehouden met de kenmerken van het omringende landschap, een weidegebied, dat behouden moest blijven. Ook bij de tuin- en parkaanleg is architect Pierre Cuypers zeer betrokken. De tuinen zijn deels een reconstructie van de oorspronkelijke tuinen met waterpartijen, bosschages, moestuinen en volières en deels een aanvulling daarop. Direct rondom het kasteel ligt een aantal geometrische tuinen met een een decoratief karakter.

Het Grote Cour is het voorplein voor de bordestrap van het kasteel en is onlangs gerestaureerd naar oorspronkelijk ontwerp van Copijn met paden en cirkels. In het midden van het plein vind je het familiewapen.
Via de rozentuin kom je het park binnen. Hier zijn ruim 1.200 rozen in 79 verschillende soorten te vinden. Iedere zomer staan deze rozen prachtig in bloei. Deze tuin is aangelegd ter herinnering aan de oudste zoon die op 24-jarige leeftijd door een auto-ongeluk om het leven kwam. De afgebroken zuil verwijst naar het te vroeg opgehouden leven.
De Romeinse Tuin ontleent zijn naam aan de vorm van een Romeinse renbaan. Hier is onder andere een Ha Ha aangelegd, dit is een wal die het zicht beperkt op de weg, waardoor het park naadloos lijkt over te lopen in het Zuiderpark, waar nu Golfclub De Haar te vinden is.
Het Grand Canal of de Kruisvijver vormt een echte eye catcher ten noorden van het kasteel. Vanaf het eind van deze langgerekte vijver heeft men een fraai zicht op het kasteel, waarbij de riddertoren bij mooi weer precies in het midden van de vijver weerspiegeld wordt.
Naast de stijltuinen vind je het Noorder- en het Zuiderpark aan beide kanten van het Grand Canal. Deze tuin is aangelegd in landschapsstijl, met diverse vijverpartijen, een hertenkamp, een doolhof en prachtige uitzichten.

Meer informatie vind je hier.

Activiteiten en evenementen

Een paar keer per jaar wordt het hele park afgehuurd als decor voor een grote beurs of evenement. Jaarlijks terugkomende evenementen zijn onder andere;

Elfia Haarzuilens

Ieder jaar wordt er in april in de tuinen van Haarzuilens het Elfia festival georganiseerd. In september is er een tweede evenement in de Kasteeltuinen Arcen. Dit is het grootste kostuumevenement van Europa en staat in het teken van fantasy en cosplay. Gedurende het weekend is er een programma met diverse activiteiten en optredens van nationale en internationale bands en artiesten. Zo wordt er bijvoorbeeld een kinderkostuumparade georganiseerd. Ook is er een markt met kraampjes om te shoppen en kun je er heerlijk eten en drinken.

Meer informatie vind je hier.

Lees ook: Kingdom of Elfia met kinderen; grootste cosplay en kostuum event van Europa

Italië evenement

Het Italië evenement is een sfeervol, kwalitatief en uniek evenement in juli dat voor het hele gezin een heel leuk dagje uit is. Er wordt zowel voor volwassenen als kids van alles georganiseerd, er is heerlijk Italiaans eten en drinken, Italiaans entertainment en je koopt er de allerlekkerste Italiaanse producten, rechtstreeks van de leverancier. Je waant je echt een dagje in Italië! In de kasteeltuinen mag je ook je picknickkleedje neerleggen voor een rustmomentje of om je heerlijke versgebakken pizza op te eten.

Meer informatie vind je hier.

Country and Christmas Fair

De Country & Christmas Fair is uitgegroeid tot de grootste, mooiste en meest gevarieerde Kerstfair van de Benelux! Vanaf het moment dat je door de toegangspoorten loopt kom je terecht in fabelachtige sferen. Daarnaast is er een ruim aanbod van diverse stands waar je terecht kan voor kerstspullen, accessoires, kleding en cosmetica. Daarnaast kun je er heerlijk eten en drinken zoals Glühwein of oud-Hollandse poffertjes. In de avond lichten de honderdduizenden kerstlichtjes de Country & Christmas Fair prachtig op en worden vuurkorven ontstoken en zijn de stands tot liefst 22:00 uur geopend om op je gemak langs te kuieren.

Meer informatie vind je hier.

Parkbos de Haar

Aan de andere kant van de Rijndijk vind je het Parkbos de Haar, dit heeft ook een eigen parkeerplaats. Dit is een gebied om heerlijk te ontspannen. Je vindt hier verschillende soorten bomen en struiken, een vijver met rododendroneiland, speelplekken en ligweides. Door het bos slingeren wandelpaden, struinpaden en een fietspad.

Nieuw is de speelnatuur van OERRR die door Natuurmonumenten is aangelegd door Natuurmonumenten zodat kinderen uit Utrecht en omgeving hier heerlijk kunnen buiten spelen in de natuur. Ze kunnen hier spelen met natuurlijk aangelegde speeltoestellen, modder, zand en water. Hierbij is er ook aandacht voor kinderen met een (fysieke) beperking. Wat ouder is het waterbeleefpad ’t Natte Laand.

Meer informatie vind je hier.

Geertjes Hoeve

Geertje’s Hoeve is een dependance van de populaire boerderij ‘t Geertje met als doel om het boerenleven aantrekkelijk te maken voor kinderen. Als je een bezoek brengt aan Haarzuilens is het dan ook zeker een aanrader om hier ook heen te gaan. Je vindt hier een boerderijwinkel en terras waar je lokale producten kan kopen. Daarnaast vind je hier diverse weides en stallen met geiten, varkens en kippen. Een aanrader is om in de boerderijwinkel een flesje melk te kopen om de kleine geitjes drinken te geven. Deze zijn wel erg gretig.

Naast de dieren kan er hier ook heerlijk gespeeld worden door de kinderen en staan er diverse speeltoestellen en ook fietsjes en traktors voor kinderen om te spelen. Omdat we ook nog een bezoekje wilden brengen aan het kasteel zijn we hier niet heel lang gebleven, maar anders hadden we hier zeker een paar uur kunnen zitten lekker op het terras terwijl de kinderen aan het spelen waren.

Meer informatie vind je hier.

Onze ervaringen met kinderen

Wij waren hier in de zomer en waren erg onder de indruk van het kasteel en de tuinen. We hebben onze ogen uit gekeken zowel binnen in het kasteel als in het park. Met de museumjaarkaart mochten we gratis naar binnen, wil je alleen het park bezoeken dan betaal je wel een bijdrage. Speciaal voor de kinderen is er een speurtocht met vragen om te beantwoorden, hier betaal je wel een kleine bijdrage voor.

Als eerste zijn we door de rozentuin naar het kasteel gelopen om die van binnen te bezoeken. Vanwege het intacte interieur krijg je een goed beeld van hoe ze hier een eeuw geleden leefden in luxe. De kinderen keken hier hun ogen uit. Door het kasteel is een route uitgezet zodat je een groot deel van de kamers kan bezichtigen. In verband met de coronamaatregelen stonden er overal borden met hoeveel personen er in die ruimte aanwezig mogen zijn en kan het voorkomen dat je soms even moet wachten. Ook kwamen we diverse medewerkers tegen die meer vertelden over het kasteel.

Nadat we het kasteel hadden gezien hebben we een bezoekje gebracht aan het labyrinth wat de kinderen altijd erg prachtig vinden en een rondje gelopen door het park. We liepen om de vijver heen, door de bospartij en langs de hertenkamp terug naar de ingang. Het liep al tegen sluitingstijd dus hebben we niet overal uitgebreid bij stilgestaan.

Utrecht

Author
Recent Posts

Linda van Aken

Publisher at Mamaliefde

Linda is de oprichter van Mamaliefde.nl. In het dagelijks leven is ze getrouwd en moeder van een koningskoppel.

Met een achtergrond als pedagoge is Linda goed thuis in de theoretische aspecten van het ouderschap. Toch erkent ze dat in de praktijk, als moeder, de dingen soms net iets anders uitpakken. Daarnaast heeft ze een zwak voor kwalitatief speelgoed.

Linda heeft een passie voor reizen en ontdekt graag nieuwe plekken en probeert de vele werkuren te balanceren door kostbare quality time door te brengen met haar gezin.

Het zijn deze persoonlijke ervaringen die haar inspireren om te schrijven, en daarom behoren gezinsgerelateerde onderwerpen tot haar favorieten. Spontane acties schuwt ze niet; Linda staat altijd open voor een beetje avontuur.

Latest posts by Linda van Aken (see all)