Skip to Content

Vruchtwater verlies herkennen; hoe ziet gebroken vliezen eruit?

Vruchtwater verlies herkennen; hoe ziet gebroken vliezen eruit?

Mijn bevalling begon met gebroken vliezen, en dat was maar goed ook. Het was een vlotte bevalling en omdat ik op tijd wist dat het zou gaan beginnen, was mijn man tijdig thuis om me te ondersteunen.

Toen het gebeurde moest ik enorm lachen – van de zenuwen denk ik, en omdat het een flink waterballet was, maar ook omdat ik eigenlijk wel uitzag naar de bevalling. Ik had net mijn zwemkleding aangetrokken, maar dat kon weer uit.

Ik mocht niet meer zwemmen, maar later die dag zat ik in een lekker warm bevalbad. De verloskundige vertelde dat zij zelf nog rustig de stad in was gegaan met gebroken vliezen, maar ik ben gelukkig thuis gebleven.

Ik besloot nog snel mijn haar te wassen, want wanneer zou ik daar weer aan toekomen? Twee uur later begonnen de voorweeën, nog een uur later de ontsluitingsweeën en nog geen vier uur daarna had ik mijn baby in mijn armen.

Wat zijn gebroken vliezen?

Het breken van de vliezen is het scheuren van de vruchtzak (ook vruchtvlies genoemd) dat om je baby heen zit. Het is gevuld met vruchtwater dat na het ‘breken’ uit de vagina stroomt.

Wat is vruchtwater?

Vanaf twee weken na de bevruchting ontwikkelt het vruchtwater om het kindje heen. Vruchtwater bestaat grotendeels uit het vocht van het bloed van de moeder, maar zonder de rode bloedlichaampjes (hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld speeksel).

Ook bevat het voedingsstoffen voor je baby en het smaakt zelfs licht naar wat je eet en drinkt. Je kindje kan dus al tijdens de zwangerschap aan verschillende smaken wennen.

Vanaf 3 maanden zwangerschap neemt je baby slokjes van het vruchtwater en plast dat weer uit. Zo oefent hij slikken en leert het spijsverteringsstelsel alvast wat het moet doen. Het vruchtwater wordt continu ververst.

Tegen het einde van je zwangerschap is het gemiddeld zo’n anderhalve liter. Dit vruchtwater beschermt het ongeboren kindje tegen schokken, temperatuurschommelingen en infecties.

Cijfers gebroken vliezen

Slechts 10% van de bevallingen begint met gebroken vliezen. Bij de rest kondigt de bevalling zich aan met de eerste weeën. Bij 60% van de bevallingen is de bevalling al flink gevorderd wanneer de vliezen breken en is er al sprake van ontsluiting.

Een heel enkele keer, bij 1 op de 80.000 geboortes breken de vliezen niet vanzelf en wordt het kind in de vruchtzak geboren.

Het vlies wordt dan direct na de geboorte handmatig gebroken zodat het kindje kan gaan ademen. Dit wordt ook wel ‘met de helm op’ geboren worden genoemd, en kinderen waarbij dit voorkomt zouden volgens de folklore heel veel geluk hebben, helderziend zijn en een dubbele kruin hebben.

Hoe ziet vruchtwater eruit?

Bij gebroken vliezen verlies je vruchtwater. Vruchtwater is in principe kleurloos of lichtroze en helder als water, al kunnen er wel wat vlokjes in zitten. Het is geurloos of ruikt wat zoetig.

Het vruchtwater kan je met een enorme plens verliezen, maar kan ook met gutsjes komen. Dit hangt af van de grootte en de plaats van de scheur in de vruchtzak en of je baby ingedaald is.

Als je baby ingedaald is, werkt dat als een soort kurk. Zo verlies je niet in één keer anderhalve liter, maar steeds een beetje, met name als je opstaat en beweegt.

Als de scheur hoger in de vruchtzak zit, verlies je ook minder vruchtwater. Het vruchtwater wordt nog steeds bijgemaakt, dus je hoeft niet bang te zijn dat je kindje ineens niets meer heeft.

Hoe herken je gebroken vliezen?

Het herkennen is soms nog wel lastig. Met name tegen het einde van de zwangerschap maak je ook vaak meer vaginaal vocht aan, dat wordt nog wel eens aangezien voor vruchtwater.

De zoete geur en dat het vooral gutst wanneer je opstaat, zijn belangrijke zaken om op te letten. Als je twijfelt, kan je natuurlijk je verloskundige bellen.

Die zal dan vragen of je het op kunt vangen. Dat kan je bijvoorbeeld doen door een plastic zakje in je ondergoed te doen of een binnenstebuiten wegwerpluier en het vervolgens over te gieten in een bakje of glas, het liefst iets doorzichtigs.

Maandverband neemt het op, de verloskundige kan het dan niet beoordelen. Als je meer verliest, kan je het ook zo opvangen in een glas.

Kleur vruchtwater

Het opvangen van het vruchtwater is ook belangrijk als je er wel zeker van bent dat het vruchtwater is. Het is namelijk van belang om de kleur vast te stellen.

Als het niet helder (eventueel met vlokjes) of lichtroze is, maar een andere kleur, zoals geel, groen of bruin, dan heeft het kindje in het vruchtwater gepoept. Meestal is er dan niets aan de hand, maar het kan betekenen dat het niet goed gaat met je kindje.

Je moet dan naar het ziekenhuis zodat er een hartfilmpje (CTG) van de baby kan worden gemaakt en er zal mogelijk voor worden gekozen om de bevalling in te leiden. Ook kan je kindje het vieze vruchtwater in zijn longen krijgen als hij geboren is en gaat ademen. Het mondje van je baby wordt daarom tijdens de geboorte uitgezogen.

Om deze redenen zal je in het ziekenhuis moeten bevallen. Meestal is alles verder in orde en kan je kindje daarna gewoon mee naar huis.

Vliezen gebroken geen weeën

Wist je dat slechts 10% van de bevallingen begint met gebroken vliezen? Het kan voorkomen dat je vliezen zijn gebroken maar de weeën nog niet zijn begonnen. Daar hoef je je geen zorgen over te maken, het kan zijn dat er wat tijd tussen zit. Wel begint nu het wachten op de weeën.

Als de vliezen zijn gebroken mag je bijvoorbeeld niet meer alles doen omdat het risico op een infectie te groot wordt. Als de weeën niet spontaan beginnen zal je doorgestuurd worden naar het ziekenhuis.

Wat je moet doen?

  • Breng de verloskundige op de hoogte dat de vliezen zijn gebroken.
  • Check de kleur van het vocht; bij groen of bruin kan dat indicatie zijn dat de baby in het vruchtwater gepoept heeft. Je moet dan direct bellen.
  • Als je baby in stuit ligt en je vliezen breken bel je ook direct de verloskundige.
  • Let goed op je hygiëne, ook na een bezoek aan het toilet.
  • Ga niet in bad, wassen oid zonder toestemming van de verloskundige in verband met infectiegevaar.
  • Hou je temperatuur in de gaten; verhoging kan een signaal zijn van een infectie.

Langdurig gebroken vliezen

Als de vliezen zijn gebroken begint de bevalling bij 70% van de vrouwen binnen 24 uur. Duurt het langer, dan spreekt men van langdurig gebroken vliezen. Na 24 uur wordt de kans op infecties groter. Je moet dan naar het ziekenhuis.

Daar zal een hartfilmpje van de baby worden gemaakt, wordt je temperatuur nauwlettend in de gaten gehouden en wordt gekeken of je besmet bent met streptokokken.

Als alles in orde is, kan ervoor gekozen worden om de bevalling thuis te laten afwachten, maar je zal wel in het ziekenhuis bevallen onder begeleiding van een gynaecoloog. Bij 95% begint de bevalling alsnog spontaan binnen 72 uur na het breken van de vliezen.

Vliezen gebroken, wat nu?

  • Bel je verloskundige, afhankelijk van wat je van haar hebt gehoord overdag of ook ’s nachts op het spoednummer.
  • Als je kindje ingedaald is, je meer dan 37 weken zwanger bent en er geen complicaties zijn, zal dat alleen overdag zijn. Als het ’s nachts gebeurt, probeer dan weer te gaan slapen en bel de volgende ochtend.
  • Als je kindje niet is ingedaald, in stuit ligt, je minder dan 37 weken zwanger bent of als je verloskundige om een andere reden heeft gezegd dat je altijd moet bellen, bel je ook ’s nachts.
  • Probeer wat vruchtwater op te vangen om aan de verloskundige te laten zien.
  • Neem elke zes uur je temperatuur op, als deze hoger wordt dan 37,5ºC of een halve graad stijgt, neem dan contact op met je verloskundige.
  • Neem voorzorgsmaatregelen in verband met de kans op infecties
  • Ga niet meer zwemmen of in bad, douchen kan geen kwaad.
  • Gebruik geen zeep om je vagina te wassen.
  • Veeg bij toiletgang van voor naar achteren.
  • Gebruik geen tampons, maar neem wat kraamverband uit het kraampakket en verschoon dit regelmatig.
  • Je mag niet meer vrijen.

Om de bevalling verder op gang te brengen (als je kindje ingedaald is en je meer dan 37 weken zwanger bent), helpt het om meer oxytocine aan te maken. Dat kan door:

  • te ontspannen, hoe lastig dat misschien gaat nu. Doe ademhalingsoefeningen, leid jezelf af.
  • te knuffelen met bijvoorbeeld je partner of je andere kinderen.
  • je tepels te stimuleren.
  • zonder penetratie een orgasme op te wekken.
  • Laat de zwaartekracht in je voordeel werken. Wandel wat, doe een dansje, maar neem ook genoeg rust, want je hebt je krachten nog nodig.

Had jij gebroken vliezen, of zijn ze tijdens de bevalling gebroken?

Omschrijving van de afbeelding

Hanna Meijer