Skip to Content

FAS; Foetaal Alcohol Syndroom gedrag, kenmerken en symptomen bij kind of gevolgen volwassene

FAS; Foetaal Alcohol Syndroom gedrag, kenmerken en symptomen bij kind of gevolgen volwassene

Foetaal Alcohol Syndroom, ook wel FAS genoemd, is een hersenaandoening. Deze aandoening wordt veroorzaakt door alcohol tijdens de gehele zwangerschap. FAS valt onder de groep van Foetaal Alcohol Spectrum Disorders (FASD).

Wat is de oorzaak?

Zodra er alcohol gedronken wordt tijdens de zwangerschap kan dit leiden tot hersenbeschadigingen bij de baby. Dit komt omdat alles wat de vrouw drinkt of eet, ook bij de baby terechtkomt.

Alcohol komt in de bloedsomloop terecht en wordt uiteindelijk via de placenta doorgegeven aan de bloedsomloop van de baby. Een volwassene kan de alcohol afbreken door de enzymen die zich in de lever begeven, maar een baby kan dat niet.

Ook zijn de hersenen extra gevoelig voor de giftige effecten van alcohol omdat de hersenen en het centrale zenuwstelsel van de baby volop in ontwikkeling zijn.

Eén avond lol

Slechts één avond plezier hebben kan er al voor zorgen dat er lichamelijke en neurologische beschadigingen bij de ongeboren baby optreden. Hoeveel alcohol precies FAS veroorzaakt is niet bekend, maar meestal gaat het wel om zware drinkers.

Hier gaat het dus niet om moeders die één glas wijn drinken per week, maar eerder een fles (of meer) per dag.

Echter, omdat het effect van een enkel glas moeilijk te voorspellen is heeft de Gezondheidsraad in 2005 het volgende standpunt ingenomen. ‘Er kunnen al bij matig alcoholgebruik negatieve effecten optreden.’

Volgens de Gezondheidsraad doen vrouwen er dan ook goed aan volledig te stoppen met alcohol tijdens de zwangerschap en in de periode dat ze borstvoeding geven.

Wat zijn de symptomen?

Er zijn een aantal symptomen die erop wijzen dat de baby FAS heeft.

  • De hersenen van een baby met FAS zijn kleiner en hebben minder groeven ten opzichte van een gezonde baby
  • De hoofdomtrek van deze baby’s is ook kleiner
  • Vaak is ook het geboortegewicht lager
  • Kleine oogspleetjes
  • Afgeplat neusgootje tussen de neus en lippen
  • Een dunne bovenlip

Ook hebben kinderen met FAS of met FASD vaak (leer)problemen. Denk hierbij aan:

  • Het slecht verwerken van informatie
  • Moeite hebben met rekenen
  • Een slechte beoordeling van situaties
  • Weinig emotionele controle
  • Ook spraakproblemen kunnen voorkomen
  • Slechte spiercoördinatie
  • Hyperactiviteit
  • Autistisch gedrag
  • De sociale- en emotionele ontwikkeling blijft achter
  • Gedragsproblemen

Hoe wordt de diagnose vastgesteld?

Een diagnose wordt vastgesteld op basis van kenmerken op drie gebieden.

  1. Vertraagde groei; zoals een lager geboortegewicht en een kleiner hoofdomtrek
  2. Gezichtsafwijkingen; zoals een afgeplat gezicht en een kleine kin
  3. Neurologische afwijkingen; zoals hyperactiviteit en autistisch gedrag

Het kan zijn dat niet alle kenmerken worden gevonden. In dat geval wordt er gesproken over kinderen met foetale alcoholeffecten (FAE), Alcohol Related Neurodevelopmental Disorder (ARND), partieel FAS (pFAS) of andere termen.

Al deze termen vallen onder het Foetaal Alcohol Spectrum Disorders (FASD).

Is er een behandeling?

Nee. Een kind kan niet genezen van foetaal alcohol syndroom. Het is heel simpel; wanneer de moeder tijdens de zwangerschap geen alcohol drinkt, kan het kind ook geen FAS krijgen.

De behandeling voor het kind bestaat enkel uit het verminderen van de kenmerken. Dit kan bijvoorbeeld door het bezoeken van een logopedist en een fysiotherapeut.

Wanneer het kind moeite heeft met leren kan het speciaal onderwijs helpen. Ook kan het kind hulp krijgen bij het leren omgaan met andere mensen.

Heeft het kind problemen met zien, horen, de nieren of het hart, dan is soms een behandeling mogelijk.

Wat zijn de gevolgen?

Het foetaal alcoholsyndroom kan erg grote gevolgen hebben voor het kind. Dit kan zelfs zo erg zijn, dat het kind niet zonder begeleiding kan wonen. Onderstaande punten komen bij kinderen met FAS regelmatig voor:

  • Psychische klachten
  • Schoolverlating
  • Aanvaringen met justitie
  • Gevangenisstraf
  • Psychiatrische opname
  • Seksuele afwijkingen
  • Alcohol- en drugsproblemen

Net zoals alle andere vormen van hersenbeschadiging, heb je FAS je hele leven lang, dus ook op volwassen leeftijd kunnen deze problemen zich voordoen.

De problemen kunnen verschillen per levensfase. Je kunt FAS het beste zien als een vorm van aangeboren hersenletsel omdat de hersenen al in een heel vroeg stadium van ontwikkeling zijn beschadigd.

Psychische klachten

Psychische klachten zijn er natuurlijk in heel veel verschillende vormen. Onderstaand geef ik een kort overzicht van de bekendste klachten.

  • Angststoornissen
  • Paniekstoornissen
  • Dwangneurose
  • Fobieën
  • Autisme
  • PDD-NOS
  • Asperger
  • Burnout
  • Depressie
  • Eetstoornissen
  • ADHD
  • ODD
  • CD
  • Agressie
  • Persoonlijkheidsstoornis
  • Narcisme
  • Borderline

Het verhaal van een kind met FAS

Bij Stichting ’s Heeren Loo worden ook kinderen opgenomen die FAS hebben. Op hun site kwam ik een verhaal tegen over een meisje dat FAS heeft en waar ze over vertelt.

Dit meisje heeft een verstandelijke beperking en woont samen met anderen in een huis in de wijk. Deze wijk staat op de stichting, er is dus altijd begeleiding in de buurt. Ze is vaak hyperactief en bang. Maar ook regelmatig verdrietig of boos.

Wanneer dit het geval is, heeft ze zichzelf vaak niet meer in de hand maar gelukkig werkt ze samen met de psycholoog aan deze stemmingen. Ook heeft ze moeite met leren. Ze zit hiervoor op een speciale school waar ze alle begeleiding krijgt die ze nodig heeft.

Ook vindt ze het lastig om vrienden te maken. Iets waar ze ook haar begeleiders bij nodig heeft, waar ze het gelukkig goed mee kan vinden.

Bij deze stichting krijgt iedereen de begeleiding die hij of zij nodig heeft. Voor mensen met FAS is dit meestal noodzakelijk. Ze hebben bijvoorbeeld een duidelijke dagstructuur nodig.

Ook is het zo dat deze mensen vaak hyperactief zijn en moeite hebben hun emoties te beheersen. Denk hierbij aan bang, boos, verdrietig of agressief zijn. Ook is de kans op een alcohol- of drugsverslaving groter, net als criminaliteit.

Binnen deze stichting helpen de therapeuten en de begeleiders hierbij zo goed mogelijk.

FAS; Foetaal Alcohol Syndroom gedrag, kenmerken en symptomen bij kind of gevolgen volwassene - Mamaliefde

Omschrijving van de afbeelding

Renate