Duurzaam speelgoed; Waar op letten bij aanschaf van eerlijk / houten speelgoed?

Vanaf het moment dat je kinderen krijgt gaat er op tal van gebieden een wereld voor je open. Eén daarvan is de wereld van het duurzaam speelgoed. Je kunt het zo gek niet bedenken of er bestaat een speelgoedversie van. Je koopt het zelf, maar ook vrienden en familie vinden het leuk om bij een bezoekje iets mee te nemen.

Voor je het weet is je – ooit zo zorgvuldig ingerichte – huis bezaaid met vermaak voor je kinderen. Misschien vraag je jezelf wel eens af; kan het ook anders? We worden onszelf allemaal steeds bewuster van het feit dat onze aarde geen onuitputtelijke bron is, en dat we er zuinig op moeten zijn.

Minder kopen, bewuster kopen en beter kopen. Kortom: duurzamer kopen. Maar kan dat ook met speelgoed?

Het antwoord daarop is gelukkig volmondig ‘ja’, en ik zal je in deze blog een aantal tips geven wat betreft vragen die je jezelf kunt stellen voordat je speelgoed aanschaft. Zo kun je zo duurzaam mogelijk kopen.

Een mooie webshop waar ze het voorwerk al voor je gedaan hebben wat betreft duurzaam kopen is Reiger en de Raaf. Neem daar zeker een kijkje als je goede voornemen is om duurzamer te gaan kopen na het lezen van deze blog!

Materialen duurzaam speelgoed; van hout tot rubber en wol

Kijk altijd goed van welk materiaal het speelgoed is gemaakt. We weten tegenwoordig allemaal dat we plastic zoveel mogelijk moeten vermijden. Vaak bevat plastic schadelijke stoffen en bovendien is het een materiaal dat moeilijk of niet af te breken is door de natuur.

Als je een stuk speelgoed van plastic weggooit zorgt dat dus eigenlijk bijna altijd voor vervuiling van de aarde.

Liever kies je voortaan speelgoed dat gemaakt is van natuurlijke producten. Een voorbeeld hiervan is hout. Dat is een dubbele win-win-situatie, want hout is een natuur-eigen product, is vaak onverwoestbaar (dus generatie lang speelplezier!), én er zitten geen schadelijke stoffen in. 

Let er bij de aanschaf van houten speelgoed wel altijd op waar het hout vandaan komt. Het liefst heb je bijvoorbeeld resthout. Dat is hout dat is overgebleven nadat er bijvoorbeeld een meubel van gemaakt is.

Je kunt gemakkelijk checken of iets gemaakt is van duurzaam hout; dan heeft het namelijk een FSC-label. Natuurlijk is het ook belangrijk om te bekijken hoe het hout bewerkt is. Is het geverfd? En met wat voor soort verf dan?

Er zijn genoeg merken te vinden die hun houten speelgoed verven met kleurstof uit plantenextracten, en dat heb je natuurlijk veel liever (voor je kind én voor het milieu) dan een chemische verf.

Andere materialen die veelal duurzaam zijn? Hevearubber en textiel zoals vilt en wol.

Uitdagend speelgoed?

Vraag jezelf eens af of je kind lang plezier van dit speelgoed zal gaan hebben. Kinderen hebben een enorme fantasie. Met veel speelgoed van tegenwoordig wordt deze fantasie niet tot nauwelijks meer aangesproken omdat alles van te voren vastligt. Denk maar eens aan videogames bijvoorbeeld.

Wanneer je je kinderen speelgoed aanbiedt dat de fantasie wel aanspreekt zullen zij er langer geboeid mee kunnen spelen, en er ook steeds nieuwe spelletjes mee verzinnen.

Een andere term voor dit soort speelgoed is ‘open ended speelgoed’. Dat is speelgoed dat geen vooraf vastgelegd doel heeft, en waar kinderen dus eindeloos mee kunnen spelen.

Voorbeelden van ‘open ended speelgoed’ zijn bijvoorbeeld bouwspeelgoed: blokken of stapelaars.

Voor welke leeftijd is het speelgoed?

Aan speelgoed voor baby’s worden andere eisen gesteld dan speelgoed voor kinderen van bijvoorbeeld drie jaar of nog ouder. Zo is het goed om op te letten dat speelgoed voor baby’s niet geverfd zijn met giftige stoffen.

Baby’s ontdekken tenslotte nog voor een groot deel via de mond en je wil niet dat zij dat naar binnen sabbelen. Tot drie jaar wordt het afgeraden om te kiezen voor speelgoed met kleine onderdelen.

Klein is alles wat past in een ouderwets filmrolletje, dat is ongeveer de grootte van de slokdarm bij kinderen en kan dus doorgeslikt worden. Dat geldt dus ook voor (knoopcel)batterijen!

Hoe wordt het speelgoed gemaakt?

Sta voor aanschaf van speelgoed eens stil bij onder welke omstandigheden het speelgoed gemaakt is /kan zijn. Speelgoed dat in grote oplages gemaakt wordt, is vaak lopendebandwerk.

Lopendebandwerk betekent vaak enorme fabrieken. We kennen allemaal de horrorverhalen van fabrieken in ontwikkelingslanden waar mensen onder slechte omstandigheden aan het werk zijn.

Je kind kan dan nog zoveel plezier hebben van een stuk lopendebandspeelgoed, voor je eigen gevoel is het niet echt fijn dat jouw kind plezier heeft van speelgoed dat misschien wel gemaakt is door een ander kind dat helaas in andere omstandigheden geboren is.

Gelukkig zijn er tegenwoordig heel veel alternatieven. Er zijn veel (web)shops te vinden die speelgoed verkopen dat bijvoorbeeld met de hand gemaakt is in kleine oplagen. Vaak hebben deze winkels persoonlijk contact met de makers van het speelgoed.

En ga maar eens na: het is eigenlijk toch ook veel leuker om te kopen bij kleine ondernemers dan bij de grote, bekende ketens?

Waar komt het speelgoed vandaan?

Hoelang is de weg die het speelgoed heeft moeten afleggen voordat het in de winkel lag waar jij het nu koopt? Het liefst koop je natuurlijk speelgoed dat om de hoek is gemaakt.

Nou is dat lang niet altijd mogelijk, maar je kunt wel altijd even navragen wat de winkel doet aan bijvoorbeeld het terugdringen van de CO2-uitstoot.

Speelgoed dat met het vliegtuig hierheen is gekomen kan namelijk nog zo duurzaam geproduceerd zijn, vliegen is natuurlijk altijd slecht voor het milieu.

Gelukkig zijn er tegenwoordig veel mogelijkheden om je CO2-uitstoot te verminderen, en zijn er winkels die daar aan meedoen, bijvoorbeeld door het doneren van geld aan een goed doel dat bomen plant.

Goedkoop of duurzaam speelgoed?

Dit klinkt natuurlijk een beetje gek, want iedereen wordt blij van een goedkope vondst, maar aan duurzaam speelgoed hangt nou eenmaal een prijskaartje. Daar tegenover staat dat het lang meegaat, vaak van generatie op generatie.

Ook is het, zoals hierboven te lezen, gemaakt onder fijne omstandigheden én stimuleert het de fantasie van kinderen waardoor er meestal vaker en langer mee gespeeld wordt. De prijs die je ervoor betaalt haal je er dus zeker, op meerdere vlakken, weer uit.

Duurzame speelgoed merken

Er zijn diverse merken die zich richten op het aanbod van duurzaam speelgoed. Zowel bekende merken, als minder bekend. Dit zijn onder andere:

• Ailefo; organische modelleerklei uit Denemarken met ingrediënten van voedselkwaliteit.
• Crocodile Creek; het Amerikaanse merk Crocodile Creek maakt mooi en kwaliteitsvol speelgoed en andere spulletjes voor kinderen.
• Glückskäfer; Duitse producent van houten, handgemaakt speelgoed met de mooiste kleuren om sprookjesachtige werelden te bouwen.
• Grapat; Grapat is een Spaans merk van volledig handgemaakt houten speelgoed. De gebruikte kleurstoffen zijn allemaal op natuurlijke basis.
• Grimm’s; in de kleine Duitse werkplaats van Grimm’s maken ze houten speelgoed met een groot hart voor mens en milieu.
• Maileg; het Deense Maileg staat bekend om zijn unieke en authentieke look. Enorm populair zijn de prachtige konijnen en hazen.
• Mockulock; Mokulock is de duurzame vervanging van Lego. Met de houten bouwblokjes bouw je net als Lego de mooiste creaties.
• Ostheimer; Duits merk dat zich heeft gespecialiseerd in het maken van houten dieren en figuren.
• Oyoy; Scandinavische eenvoud in combinatie met de drukke, maar veelal lieflijke Japanse stijl zijn de kenmerken van OYOY.
• Playwood; het assortiment bestaat uit degelijk en stevig speelgoed van zeer goede kwaliteit.
• Raduga Grez; Russisch merk met prachtig houten speelgoed
• Sussekind; Süssekind heeft vrolijke, eenvoudige popjes voor de allerkleinsten.
• The Wandering Workshop; dit Griekse merk maakt ecologische speelgoed met hoogwaardige materialen volledig veilig voor kinderen.

Met alle kennis van hierboven is het toch eigenlijk veel leuker om in duurzaam speelgoed te investeren?!