Het is vaak erg ingrijpend als er een grote wens is om een kindje te krijgen of om zwanger te worden, maar dat niet lukt. Voordat je overweegt om een draagmoeder in te schakelen zijn er nog andere opties.
Voor heteroseksuele stellen bestaan er allerlei methodes die kunnen helpen om alsnog zwanger te raken, zoals in-vitrofertilisatie (ivf), Intra Cytoplasmatische Sperma Injectie (ICSI) of intra-uteriene inseminatie (IUI).
Maar in sommige gevallen is het voor de vrouw ongewenst of zelfs levensbedreigend om zwanger te raken, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een ernstige aandoening.
Ook kan het voor sommige vrouwen die graag een kindje zouden willen gewoon onmogelijk zijn om deze ooit via de natuurlijke weg te krijgen, omdat ze bijvoorbeeld geen baarmoeder of functionerende eierstokken hebben.
Maar ook homoseksuele mannen kunnen een kinderwens hebben; voor al deze gevallen kan draagmoederschap dan de oplossing zijn.
Een draagmoeder
Bij draagmoederschap wordt een vrouw zwanger voor iemand anders. Zij is dan de draagmoeder, en de ouders die het kindje willen, noemen we de wensouders. Na de geboorte van het kindje wordt het direct aan de wensouders afgestaan.
De draagmoeder is juridisch gezien de moeder van het kind, maar door middel van een adoptieprocedure kan het ouderlijk gezag worden overgedragen aan de wensouders.
Als de draagmoeder getrouwd is, dan is haar man automatisch juridisch de vader van het kind. Als de draagmoeder niet is getrouwd, dan kan één van de wensouders het kind erkennen, eventueel zelfs al vóór de geboorte. Erkennen is niet hetzelfde als adopteren.
De Raad voor de Kinderbescherming vraagt na de geboorte om een afstandsverklaring te ondertekenen, waarmee de draagmoeder afstand doet van het kind.
Ook staat er in de verklaring dat er geen betaling is ontvangen of zal worden ontvangen voor het draagmoederschap. Het is namelijk in Nederland verboden om een draagmoeder te betalen voor het dragen van jouw kind.
De wensouders nemen het kindje na de geboorte mee naar hun huis en vormen dan een pleeggezin. Daar moet de Raad voor de Kinderbescherming van tevoren wel toestemming voor geven; er wordt bijvoorbeeld gekeken of een wensouder geen strafblad heeft en wel geschikt is om een kind op te voeden.
De draagmoeder kan via de rechter haar ouderlijk gezag over het kind beëindigen, waarna wordt besloten of de wensouders de voogdij kunnen krijgen.
Na één jaar het kind verzorgd en opgevoed te hebben, kunnen de wensouders een verzoek tot adoptie indienen bij de rechtbank. De draagmoeder doet dan definitief afstand van het ouderlijk gezag, en de wensouders zijn dan de juridische ouders geworden. Er komt juridisch gezien dus behoorlijk wat bij draagmoederschap kijken.
Vormen van draagmoederschap
Er zijn twee soorten draagmoederschap:
- Laagtechnologisch draagmoederschap; de eicel van de draagmoeder wordt via de natuurlijke weg of via kunstmatige inseminatie bevrucht door een zaadcel van (één van de) wensouders. Omdat het de eicel van de draagmoeder is, is zij ook genetisch de moeder van het kind.
- Hoogtechnologisch draagmoederschap; er wordt een embryo bij de draagmoeder ingebracht dat is ontstaan door in-vitrofertilisatie (ivf). Het gaat hierbij dan meestal niet om de eicel van de draagmoeder zelf, maar om die van één van de wensouders. Ook de zaadcel die is gebruikt om de eicel te bevruchten, is meestal afkomstig van één van de wensouders. In de meeste gevallen is de draagmoeder daarom ook niet de genetische moeder van het kind. Het is bij deze methode dus wel mogelijk dat de zaadcel van de wensvader gebruikt wordt om via ivf de eicel van de wensmoeder te bevruchten, waardoor het kindje dat hieruit ontstaat genetisch helemaal van de wensouders is.
Regels rondom draagmoederschap
In Nederland mag je niet een draagmoeder betalen om jullie kindje te dragen. Alleen onkosten van de draagmoeder mogen worden vergoed, zoals eventuele zorgkosten of reiskosten.
Het is volgens het Wetboek van Strafrecht in Nederland verboden om commercieel draagmoederschap te bevorderen. Dat betekent concreet dat websites geen reclame mogen maken om de vraag en het aanbod rond draagmoederschap te stimuleren.
Je mag ook niet bijvoorbeeld via sociale media een oproep plaatsen dat jullie wensouders zijn die op zoek zijn naar een draagmoeder; andersom mag een draagmoeder ook geen oproep plaatsen om wensouders te zoeken. Het is hiermee de bedoeling dat onwenselijke situaties voorkomen worden.
Het is natuurlijk niet ethisch verantwoord als een draagmoeder de ene na de andere baby krijgt omdat ze het financieel zwaar heeft en er geld voor geboden wordt; daarom mag dit niet in Nederland.
Draagmoederschap in het buitenland
In het buitenland is het soms makkelijker om via een draagmoeder een kind te krijgen dan in Nederland, omdat commercieel draagmoederschap hier verboden is. Bovendien worden wensouders geacht om een draagmoeder binnen hun eigen kringen te vinden, wat niet altijd lukt.
In bijvoorbeeld India, Oekraïne en enkele staten in de VS is commercieel draagmoederschap wél toegestaan. Ook kunnen eicellen en zaadcellen vaak anoniem worden gedoneerd.
Ook Nederlandse wensouders gaan dus wel eens naar het buitenland om daar via een draagmoeder een kind te krijgen, omdat de regels soms wat soepeler zijn.
Als wensouders een kind krijgen via een draagmoeder in het buitenland, moet het kind dus wel naar Nederland worden gehaald na de geboorte.
Soms worden de wensouders in het buitenland direct als juridische ouders erkend, maar dat is in strijd met de Nederlandse wet waarin staat dat de moeder uit wie het kind is geboren, de juridische moeder is.
Het is dan niet mogelijk om het kind naar Nederland te laten reizen, omdat je geen Nederlands paspoort voor het kind kunt aanvragen als je niet volgens de Nederlandse wet de juridische ouders bent.
Nederland geeft ook geen verklaringen af waarin staat dat de wensouders toestemming hebben om het kind naar Nederland te laten reizen, of dat het kind de nationaliteit van dat land zal krijgen.
Er mag geen sprake zijn van mensenhandel; dat is strafbaar.
Draagmoederschap mag in een aantal gevallen best bevorderd worden in landen waarin commercieel draagmoederschap is toegestaan, maar vrouwen mogen niet door bemiddelaars of echtgenoten worden uitgebuit door gedwongen te worden om draagmoeder te worden vanwege het geld.
Kinderwens
- Rammelende eierstokken
- Biologische klok kinderwens
- Wanneer klaar voor baby?
- Gemiddelde leeftijd moeder worden
- Jong moeder worden
- Tienermoeder minderjarig zwanger
- Tienervader minderjarig zwanger
- Zwangerschap late leeftijd
- Hoeveel leeftijdsverschil kinderen
- Twijfel wel / geen tweede kind
- Twijfel onvervulde kinderwens
- Partner twijfelt heeft geen kinderwens
- Bewust alleenstaande moeder worden
- Kind adopteren Nederland
- Draagmoeder Nederland
- Bewust kinderloos geen kinderwens taboe
- Ongepland zwanger opties
- Babyluik Nederland vondelingen
- Anticonceptie man
Juridisch
- Stiefouderadoptie hoe werkt dat
- Rechten ongeboren kind
- Kind erkennen gezag
- Voogdij vastleggen kind
- Onderhoudsplicht kinderen
- Ouderlijk gezag en voogdij
- Kinder- en partneralimentatie
- Kind adopteren Nederland
- Draagmoeder Nederland
- Achternaam kind kiezen
- Digitale nalatenschap regelen
- Mediator onmisbaar
- Minderjarige eigen bedrijf
- Internationaal kinderontvoering
- Zwangerschapsdiscriminatie op werk
Met een diploma in taalwetenschappen op zak, voelt Jisca zich helemaal in haar element wanneer ze met taal bezig is. Het schrijven van artikelen voor Mamaliefde is een van haar favoriete bezigheden. Ze deelt graag haar eigen ervaringen, of doet al schrijvend, nieuwe kennis op door grondig onderzoek te verrichten.
- Doopnaam kiezen; incl. lijst met voorbeelden - 21 March 2024
- Surprise cadeau ideeën voor onder de 5 euro - 1 October 2023
- Sinterklaas vieren met oudere kinderen; 5 tips met pubers en tieners - 1 October 2023
