Skip to Content

Is de corrigerende tik strafbaar of verboden? En wat zijn de pedagogische gevolgen?

Is de corrigerende tik strafbaar of verboden? En wat zijn de pedagogische gevolgen?

Ieder weldenkend mens zal het ermee eens zijn dat je geen lichamelijk geweld mag gebruiken richting een kind. Psychisch geweld uiteraard ook niet. Maar er wil nog weleens discussie ontstaan over de zogenoemde pedagogische tik.

Wat houdt dit nu eigenlijk in? Waarom zou dit wel mogen en mag het ook volgens de wet? Kan zo’n tik inderdaad weinig kwaad of zit hier wel degelijk een nadelige kant aan?

Wat is een pedagogische tik?

Onder een pedagogische tik of anders gezegd, een corrigerende tik, wordt bijvoorbeeld een keer slaan bedoeld. Een uithaal richting je kind omdat hij ondertussen echt het bloed onder je nagels vandaan haalt.

Natuurlijk is dat niet meteen hetzelfde als je kind mishandelen. Toch is ook deze tik al sinds 2007 verboden bij wet!

Een corrigerende tik moet kunnen

Opvallend is dat in een onderzoek uit 2009 maar liefst twee op de drie ondervraagden het er niet mee eens waren dat ook deze tik niet meer mocht.

Dit aantal is inmiddels wel veranderd. Bij Pyschologiemagazine.nl werd op een later tijdstip onderzoek gedaan (helaas is het jaartal hierbij niet terug te vinden) en was het nog maar 41% die vond dat zo’n corrigerende tik geen kwaad zou kunnen.

Quest meldt dat in juni 2021 bij een bericht over een corrigerende tik heel veel reacties binnenkwamen waarbij er werd gesteld dat mensen zich te druk maakten over die tik. Dat was aanstellerij!

Het laat natuurlijk wel zien hoe gewoon het nog steeds wordt gevonden om je kind dus te slaan als het zich vervelend gedraagt of om een fikse tik op de vingers te geven.

Kan een corrigerende tik kwaad?

Dan komen we dus meteen uit bij de vraag of zo’n tik nu wel of geen kwaad kan? Kinderen moeten toch weten waar ze aan toe zijn, zouden sommige mensen zeggen. Of opmerkingen als ‘geen kind is er ooit slechter door geworden’ worden ook nog weleens gemaakt.

Toch blijkt uit onderzoeken dat zelfs een simpele tik wel degelijk gevolgen heeft voor het kind. Inderdaad: van een gewone tik zal je kind niet direct lichamelijk gewond raken, zoals je bij mishandelen ziet.

Maar er komen wel andere dingen om de hoek kijken! Je kind zal zich vernederd voelen, niet gezien of gehoord. Je praat niet, maar laat gewoon je macht gelden. Weg veilig gevoel. Het kind zal op zijn hoede zijn omdat jij opeens hem of haar pijn kunt doen.

Geweld is niet goed voor het welbevinden van je kind. En ja, dat geldt dus ook als het alleen om een keer slaan of een eenvoudige tik gaat!

Hoe vaak komt het voor?

Het mag duidelijk zijn dat de cijfers hierin niet heel eenvoudig te geven zijn. Juist omdat het toch nog best wel als heel gewoon gezien wordt. Bij het onderzoek in 2009, waar we net al over spraken, gaf maar liefst 73% aan dat het kind weleens geslagen werd. Waarvan 5% zelfs regelmatig!

Trauma’s door fysieke straffen

Uit onderzoeken is gebleken dat kinderen die opgroeien in een gezin waar veel fysieke straffen uitgedeeld worden, meer risico lopen om psychische klachten te krijgen. En daarnaast ook lichamelijke klachten. Zo komen verslavingen regelmatig door een dergelijke jeugd.

Maar doordat het kind in een stresssituatie zit, kan dit eveneens gevolgen hebben voor hoe gezond het kind lichamelijk is. Zo blijken er zelfs hartproblemen door te kunnen ontstaan op latere leeftijd. Dat ook depressies vaker voorkomen zal niet verwonderlijk zijn.

Ook andere psychische problemen zoals narcisme, angststoornissen en borderline komen vaker voor.

Bij wet verboden

Niet alleen in Nederland is deze tik bij wet verboden. Omdat uit allerlei onderzoeken naar voren komt dat ook die tik al schadelijk is, zijn er al in heel veel landen maatregelen genomen.

Bij een onderzoek van de Universiteit van Harvard kwam naar voren dat de hersenontwikkeling bij kinderen bij grover geweld op dezelfde manier wordt beïnvloed als wat er gebeurt bij alleen maar een pedagogische tik! In de EU zijn het alleen Italië, België en Tsjechië die deze corrigerende tik nog niet bij wet hebben verboden.

De overige landen hebben allemaal wettelijk bepaald dat het geven van een pedagogische tik strafbaar is.

Het goede voorbeeld geven

Naast de gevolgen voor je kind, is het ook nog eens zo dat je kind leert door naar jou te kijken. Is het bij jullie normaal dat je je kind door een tik duidelijk maakt dat hij stoppen moet, dan geef je uiteraard het verkeerde signaal mee.

Je kind zal dit als normaal gaan zien en zal dus sneller zelf ook geweld gebruiken. Kleine kanttekening: volgens Maaike Brunekreef van Huiselijk Geweld & Kindermishandeling (in het AD) hoeft dit niet meteen te zeggen dat je kind zelf later ook fysiek geweld zal gebruiken richting zijn eigen kinderen.

Hoe doe je het dan wel?

Nu is het allemaal lekker makkelijk gezegd, maar wat doe je als je kind echt niet luistert en jij misschien wel gewoon ten einde raad bent?

Blijf vooral bij jezelf. Niet meteen handelen, maar eerst denken. En voorkom dat je over je eigen grenzen heengaat. Niet alleen de grens van slaan, maar ook de grens van wat je aankan.

Merk je op dat alles te veel wordt en daardoor veel meer de kans loopt dat je uit je slof schiet op de verkeerde manier? Probeer dan in te zien waar het fout gaat. Ben jij zelf te druk en moet je gewoon minder hooi op je vork nemen?

Is je kind ingewikkeld in zijn gedrag en heb je daar hulp bij nodig? Daar hoef je je niet voor te schamen. Vraag om hulp. Juist dan ben je goed voor je kind bezig!

Leren zonder geweld

Leer je kind wat wel en niet kan of mag, zonder slaan. Leg hem uit waarom iets wel of niet kan. En als dat niet lukt op het moment zelf omdat jij of hij te heetgebakerd is: neem een afkoelperiode en doe het daarna.

Besef dat jij hierin de rol moet spelen van de opvoeder. En opvoeden is iets anders dan afstraffen. Opvoeden is je kind leren wat mag en niet en waarom dat zo is.

Wil Cats
Volg me via:
Latest posts by Wil Cats (see all)