Je zoon of dochter wordt op de middelbare school buitengesloten. Hoe moet je daar als ouder nu mee omgaan? Wat kán je doen? Is er iets wat je voor je kind zelf kunt doen en moet je nu wel of niet zelf stappen ondernemen?
Wat is er echt aan de hand?
Allereerst is het belangrijk om te verkennen wat er nu echt aan de hand is. Jouw kind voelt zich buitengesloten, zover ben je dus al. En dat moet je te allen tijde serieus nemen. Maar het hangt wel van de omstandigheden af wat er verder aan gedaan moet of kan worden. Want het maakt heel veel uit of je kind zich buitengesloten voelt of dat ook echt wordt!
Het eerste heeft immers alles te maken met de onzekerheid van je kind en het kan zomaar zo zijn dat er helemaal niets aan de hand is, maar dat je zoon of dochter het enkel en alleen zo ervaart. Op hoge poten naar de mentor hollen slaat dan natuurlijk nergens op…
Onzekerheid van je kind
Bij zich buitengesloten voelen is het dus van belang om juist je kind zekerder te maken van zichzelf. Hij of zij denkt dat anderen hem/haar niet aardig vinden. Waardoor ze overal de bevestiging in zien dat ze er niet bij horen. Het kan nog verder gaan. Je kind kan dan al zelf een schild optrekken en zichzelf op de achtergrond houden. Je kind helpen, indien nodig met hulp van een professional, om meer zelfvertrouwen te krijgen is dan de juiste stap.
Nooit gevraagd worden
Uiteraard kan je kind wel degelijk echt buitengesloten worden. Los of dit komt doordat hij zichzelf terugtrekt of dat er andere redenen zijn, is dit altijd heel vervelend en kan zelfs schadelijk zijn voor kinderen.
Het is nu eenmaal heel menselijk om ergens bij te willen horen. Daar zijn we immers kuddedieren voor… Wordt je kind nooit meegevraagd? Mag hij niet naar feestjes komen? Staat hij altijd alleen op het schoolplein? Dan is er meer actie nodig.
Basisbehoefte
Je buitengesloten voelen is erg. Het gaat volledig in tegen jouw basisbehoefte aan verbondenheid. Dit is iets wat we nog overgehouden hebben van onze verre voorouders. Zij moesten in groepen leven om te kunnen overleven. Net zoals bijvoorbeeld de wolven.
Verbonden voelen zorgt ervoor dat we ons fysiek en emotioneel gezond kunnen voelen. Ook al kunnen we tegenwoordig best wel overleven alleen, omdat we eten uit de supermarkt halen en je je deur gewoon op slot kunt doen… Maak ook niet de fout om te zeggen dat je kind in ieder geval niet wordt gepest. Want het is minstens net zo erg.
Praten helpt
Neem je kind in ieder geval altijd serieus. Laat merken dat je er voor hem bent en dat hij altijd zijn verhaal bij je kwijt kan. Maar zoek ook contact met de mentor. Zeker bij een brugklasser kan jij als ouder dit zelf doen. Is je kind al ouder, dan kun je hem eerst aanmoedigen om het zelf te doen.
Zelf ook contact op zoeken kan geen kwaad. Want ook een mentor weet en ziet niet alles. Het is alleen wel fijn als ook je kind zijn of haar verhaal doet bij de mentor. Vindt hij dat eng? Misschien is een gesprek mogelijk waar jij bij mag zijn.
Merk je dat je kind het ingewikkeld vindt om zijn gevoelens uit te leggen? Maakt hij zich er af met een enkel ‘ja’ of ‘nee’? Stel dan gerichte, open vragen, waardoor hij geholpen wordt om zijn gevoelens te benoemen en waarbij hij echt een antwoord moet geven in plaats van enkel een bevestiging of ontkenning.
Pas wel op dat je niet jouw vermoedens er zo dik oplegt zodat je hem een probleem aan praat… Je kunt samenvatten wat je kind zegt, zodat hij kan reageren of dit wel of niet klopt. Zo weet je zeker dat je het goed begrepen hebt.
Hoe is de sfeer in de klas
Veel kan ook samenhangen met de sfeer in de klas. Is de klas geen veilige groep, dan kunnen zaken als pesten en bewust negeren sneller voorkomen. Daar ligt inderdaad wel degelijk een taak van de mentor en de hele school. Heb jij het idee dat de sfeer in de klas of op de school helemaal niet fijn is, dan zou je die vermoedens ook voor kunnen leggen bij de mentor.
Let wel op dat je niet doorslaat, want jij kent het geheel alleen uit de verhalen van je kind. Zij zitten er middenin en hebben dus een ander beeld. Een algemener beeld. Maar met respect je angsten vertellen kan natuurlijk altijd.
Je buitengesloten voelen
Iedereen voelt zich weleens buitengesloten. Maar dat wordt ‘goed’ gemaakt door de andere momenten dat je wel gezien wordt. Dus zorg dat je kind wel zijn sociale contacten heeft. Lukt dit niet op school? Laat hem dan ergens anders onder de mensen komen, zodat hij daar wel zijn vrienden kan maken. Daarmee geef je ook meteen het bewijs dat hij er wel toe doet!
Lukt dit allemaal ook niet echt, omdat je kind daar toch te verlegen voor is of te onzeker, dan zou een training in groepsverband nog een idee kunnen zijn. Daar zitten immers lotgenoten en durven ze toch meestal meer van zichzelf te laten zien. Je kunt denken aan trainingen om meer zelfvertrouwen te krijgen of aan een weerbaarheidstraining.
Hulp zoeken
Je kunt altijd hulp zoeken voor je kind buiten school om. Ga eens praten bij je huisarts of neem contact op met het Centrum van Jeugd en Gezin in jouw gemeente. Zij kunnen kijken welke training of gesprekken je kind kunnen helpen. En ze kunnen ook een klankbord voor jou zijn!
- Carnaval en elfde van de elfde - 17 February 2025
- Opgroeien zonder moeder - 16 February 2025
- Schoolgala Nederland op de middelbare school - 14 February 2025