Skip to Content

Natuurlijk ouderschap; betekenis, voordelen en nadelen attachment parenting

Natuurlijk ouderschap; betekenis, voordelen en nadelen attachment parenting

Al voordat ik zwanger werd van ons zoontje (eerste kind) had ik bepaalde ideeën over hoe ik mijn kindje zou gaan opvoeden. Zo wilde ik helemaal voor borstvoeding gaan en leek het me fijn dat onze baby de eerste tijd bij ons op de kamer zou slapen, naast me in een wiegje.

Ik had me helemaal nog niet zo verdiept in de andere mogelijkheden die er zijn qua slapen met je kindje; de huidige maatschappij vindt het de normaalste zaak van de wereld dat je baby een eigen kamertje heeft waar hij of zij ’s nachts alleen slaapt, soms al direct in de kraamweek.

Hier voelde ik zelf niets voor; we hadden onze babykamer eigenlijk ingericht met een ledikantje, ook al zou ons zoontje eerst in de wieg slapen, omdat het zo ‘hoort’. Maar is de huidige, westerse maatschappij eigenlijk niet aan het doorschieten met het idee van wat je pasgeboren baby allemaal al ‘moet’?

Zo ‘moet’ hij op een eigen kamer slapen, hij ‘moet’ elke drie uur drinken, hij ‘moet’ zichzelf kunnen vermaken en hij ‘moet’ leren (echt, er zijn mensen die geloven dat een baby van een paar dagen oud al een belangrijke levensles kan leren) dat hij niet altijd op zijn wensen zal worden bediend, want dan raakt hij verwend.

Zijn we soms vergeten dat onze voorouders, de apen, allemaal borstvoeding geven, hun baby dragen, en samen slapen?

Natuurlijk ouderschap (Attachment Parenting)

Natuurlijk ouderschap houdt vooral in dat jij je kind volgt in zijn behoeften. Hiervoor moet je eerst de signalen van je kind leren herkennen, om vervolgens zijn behoeften te vervullen.

Hierdoor leert je kind dat hij jou kan vertrouwen; als hij iets nodig heeft, dan ben jij er voor hem. Hechting is dan ook een kernwoord bij deze vorm van opvoeding.

Misschien ben jij ook wel zo’n ouder die eigenlijk al op deze manier opvoedt zonder dat je wist dat het echt een naam had.

Bij het natuurlijk ouderschap behoren enkele kenmerken waarvan je zelf natuurlijk kan afwegen of het wel of niet bij je past.

Attachment parenting; wat is het?

Natuurlijk ouderschap (vanaf nu noem ik het NO) is de Nederlandse term voor Attachment Parenting.  Attachment Parenting of A.P. zoals ik het de rest van deze post ga noemen is een stijl van opvoeden. In mijn visie is het een natuurlijke, liefdevolle manier om je kinderen op te voeden.

Het uitgangspunt is eigenlijk dat elke ouder precies weet hoe op een fijne manier zijn/haar kinderen op te voeden maar teveel afgeleid wordt door alle mensen om zich heen die regels stellen/tips geven of zich bemoeien met de opvoeding. O

uders worden hierdoor onzeker en gaan onnatuurlijk gedrag vertonen. (Dit is heel kort door de bocht gezegd hoor). Want denk er eens over na; hoe natuurlijk is het om je pasgeboren baby op een andere kamer ver weg van mama te laten slapen?

En waarom moet een baby “getraind” worden om door te slapen? Wie heeft er eigenlijk verzonnen dat je een huilende baby alleen moet laten krijsen in zijn bedje? Wat leert hij hier van? Veel moeders gaat het tegen alle gevoel in om hun kind te laten huilen, en toch doen ze het wel. Uit maatschappelijke druk.

Zo zijn er nog veel meer voorbeelden over hoe ver ouders tegenwoordig afdwalen van hun eigen gevoel als het over opvoeden gaat. 

A.P. brengt opvoeden terug naar de basis. Het gaat uit van een aantal principes: De 7 B’s.

  1. Birth Bonding: Zorgen voor een fijne zwangerschap, binding met je kindje in de buik en een zachte geboorte. De eerste uren na de geboorte houd je je kindje zoveel mogelijk bij je zodat jullie goed met elkaar kunnen binden.
  2. Breastfeeding: Borstvoeden. Daar waar mogelijk geef je je kindje borstvoeding voor langere tijd.
  3. Babywearing: Draag je baby! Op je arm, in een doek of in een drager. Draag de baby zoveel mogelijk en laat hem bijvoorbeeld ook lekker zijn middagslaapjes op jouw lichaam doen in een doek. Dit is goed voor de binding met je kind en creëert een veilige basis voor je hem. Ook leert je kindje ontzettend veel omdat hij meekijkt met jouw dagelijkse bezigheden.
  4. Bedding close to baby: Houd je baby bij je. Ook ‘s nachts. Laat hem bij je op de slaapkamer slapen. Bij jou in bed, in een co-sleeper aan de bed vast of in een wiegje naast je bed. Geloof me, als je beter wilt slapen is dit de oplossing!
  5. Belief in the language value of your baby’s cry: Als jouw baby huilt wil hij jou wat vertellen. Dan is hij niet opzettelijk lastig. Luister naar hem en reageer op hem. Geef hem de liefde en de aandacht die hij verdiend. Hiermee creëer je veiligheid en vertrouwen.
  6. Beware of baby trainers: Pas op voor mensen die vinden dat je je baby moet laten huilen, moet trainen door niet naar hem te luisteren en door allerlei strenge methodes te hanteren. Een baby heeft geen training en strengheid nodig maar een liefdevolle ouder.
  7. Balance: Niet alleen de baby heeft aandacht nodig. Jij en je partner ook. Zorg dus ook goed voor jezelf en put jezelf niet volledig uit. Weet wanneer je om hulp moet vragen.

 Bron: AskDrSears.com

Dit zijn 7 principes en het is aan jou of je ze toepast. Je hoeft dus niet perse alle 7 exact op te volgen om een “natuurlijk ouder” te zijn. En daarom vind ik het laatste principe ook zo mooi: Balans!

Je hoeft niet perfect te zijn en je helemaal over de kop te werken om een zo goed mogelijke ouder te zijn. Als je geen tijd voor jezelf (en je relatie) neemt kun je namelijk ook niet op 100% werken.

Borstvoeding geven

Dit bevordert de hechting en is de allerbeste voeding voor een mensenbaby die er maar bestaat. De moedermelk is helemaal afgestemd op jouw baby.

Hoe bijzonder is dat? Bovendien moet je kindje dicht tegen je aan liggen om te kunnen drinken, waardoor je meer lichamelijk contact hebt. Als borstvoeding op de een of andere manier niet mogelijk is of wanneer je kolft, kun je ook via de fles voeden op verzoek.

Let goed op de signalen die je baby geeft, zodat je hem kan voeden wanneer hij honger heeft.

Huid-op-huid contact direct na de geboorte

De zintuigen van je baby werken na de geboorte optimaal, zodat hij kennis kan maken met zijn vader en moeder.

Ook na de geboorte heeft het voordelen om je baby huid-op-huid te leggen. Zo zorgt dit voor de aanmaak van oxytocine, wat weer bevorderlijk is voor het op gang komen van de borstvoeding.

Bovendien kan het voorkomen dat een pasgeboren baby al door zijn instinct zoekt naar de tepel van de moeder, hoewel niet iedere baby zo’n natuurtalentje is en het drinken aan de borst echt eerst moet leren.

Baby dragen

Je kunt een draagdoek of -zak gebruiken om je kindje dicht tegen je aan te houden. Hij zal hierdoor waarschijnlijk rustig worden en kan gemakkelijk in slaap vallen.

Het is hartstikke fijn om te dragen, omdat je jouw baby op die manier altijd dichtbij hebt én je handen vrij hebt om bijvoorbeeld wat huishoudelijke taken te doen. Sommige baby’s worden extra rustig van het geluid van de stofzuiger, dus dit zou je prima kunnen doen terwijl je baby lekker ligt te dutten in een draagzak of draagdoek.

Je kindje dragen is trouwens niet iets wat alleen kan als hij nog maar een klein baby’tje is; ook peuters en soms zelfs kleuters kunnen prima gedragen worden als je daar de juiste drager voor hebt.

Zo lang jij het lichamelijk aankan en jij en je kind het fijn vinden, is alles prima!

Huilen babu

Je wilt dat je baby leert dat jij voor hem klaar staat als hij je nodig heeft. Hij raakt hierdoor zeker niet verwend! Jonge baby’s kun je namelijk niet verwennen; je kunt ze alleen geven wat ze nodig hebben en teveel liefde geven is onmogelijk.

Laten huilen kan er voor zorgen dat het stresshormoon toeneemt, wat niet goed is voor de hersenontwikkeling. Je zult vast wel eens de tip hebben gekregen om je baby ‘gewoon’ in zijn bed te laten huilen als hij niet alleen in slaap wil vallen.

Uit wanhoop heb je dit misschien ook een keer gedaan en dat maakt jou zeker geen slechte ouder, maar beter is het om je baby toch te troosten door naar hem toe te gaan.

Waarschijnlijk heeft je kindje echt behoefte aan jouw aanwezigheid of zit hem iets anders dwars. Negeer zijn behoeften niet, maar sta voor hem klaar zodat hij leert jou te vertrouwen!

Hechting

Je kindje weet nog niet goed hoe hij zijn gevoelens moet uiten, dus wees begripvol en meelevend.

In het begin moet je elkaar nog leren kennen en weet je misschien niet altijd even goed wat je baby jou duidelijk probeert te maken. Dit is een kwestie van uitvinden en met de tijd komt dit meestal wel goed.

Het is belangrijk dat je vooral rustig blijft op momenten dat je niet weet wat je moet doen, of wanneer jij je baby niet stil kunt krijgen. Bedenk je eens hoe het voor je kindje is om zich niet begrepen te voelen, maar niet te kunnen uitleggen wat hij nou wil.

Voorkom langdurige scheiding

Zorg dat je veel in de buurt blijft van je kind. Jij bent misschien het enige wat voor jouw baby vertrouwd is, dus probeer, als het kan, zoveel mogelijk bij hem in de buurt te blijven. Het draait hier dus vooral om keuzes maken en je zult niet altijd begrip krijgen vanuit je omgeving.

Probeer je hier niet te veel van aan te trekken, want jij weet zelf het beste wat goed is voor jou en je baby. Ga je weer werken na je kraamverlof, of blijf je zo lang mogelijk thuis?

Dit moet natuurlijk wel haalbaar zijn, bijvoorbeeld als je een partner hebt die wel fulltime werkt en genoeg inkomen heeft om het gezin te onderhouden.

Slaap samen

Je wilt dat je kind jou leert vertrouwen, dus zorg ervoor dat je altijd in de buurt bent, ook ’s nachts. Zeker als je borstvoeding geeft, kun je direct reageren als je baby honger heeft. Dit bevordert niet alleen de nachtrust van je kindje, maar ook die van jou en je partner!

Samen slapen kan op veel verschillende manieren, maar belangrijk is dat dit op een veilige manier gebeurt.

Ervaringen natuurlijk ouderschap in de praktijk

Ik ben een AP moeder in de basis, de principes lopen vlekkeloos over in de opvoeding en levensstijl die Baard en ik voor ogen hadden toen we over kinderen spraken zoveel jaren terug.

Het sluit aan, het werkt, het vloeit. Ik vind het fijn dat ik door middel van AP het beestje een naam kan geven. Mijn omgeving onderbouwde stukken kan laten lezen en min of meer aantonen dat we niet zomaar wat doen.

Dat deze opvoedstijl niet een keuze is uit luiheid (maar man wat scheelt het een energie ;) ) of overbezorgdheid (nee we laten haar niet huilen ondanks dat het goed is voor de longen en nee ze wordt daar geen verwend nest van).

Nee, AP is een liefdevolle benadering van je kinderen met hart en ziel en zonder goed of fout. Het gaat om het eindproduct immers: een kind met een stevig basisvertrouwen, die met open blik de wereld in kan. 

Birth bonding

Nummer 1 is bij mij bijvoorbeeld helemaal mislukt… Na een rottige zwangerschap eindigde mijn droom van een rustige waterbevalling in een ziekenhuis volgespoten met antibiotica, ruggenprik en uiteindelijk een keizersnee. Na de keizersnee lag ik op de IC en heb ik mijn dochter het eerste uur van haar leven niet gezien.

Tja, mislukt. Word niks meer dan als de start al zo is zou je denken? Nou nee hoor. Na dat uur is mijn dochter de eerste 6 maanden van haar leven niet langer dan een uurtje bij me weg geweest.

Dus ondanks dat ik dat “magische moment” vlak na de geboorte heb gemist is onze band prima. Pluspunt is ook nog dat ze het eerste uur van haar leven heerlijk op de borst van mijn man heeft gelegen. En geloof me; dat heeft tussen hen een hele bijzondere band gesmeed. 

Borstvoeding

Nummer 2 werd ook een strijd. Ze wilde niet. In het ziekenhuis stribbelde ze elke zuster en lactatiekundige tegen. Ze wilde écht niet aan de borst. Ze huilde, schreeuwde, strekte, werd donkerrood en dronk niet.

Tepelhoedjes, slangetjes, kolfapparaten het hele circus kwam voorbij. Maar ze dronk niet. Uiteindelijk heb ik 3 maanden lang haar elke dag aangelegd, meerdere consulten van lactatiekundigen gehad en heeft ze één keer echt bij me gedronken.

Het mooiste moment van de strijd. Uiteindelijk heb ik een jaar gekolfd voor haar. Borstvoeding heeft ze dus gehad, maar dan een beetje anders.

Baby dragen

Nummer 3: Babywearing. Geen probleem! De eerste weken waren lastiger door mijn keizersnee maar ik denk dat vanaf een week of 4 Zon de hele dag bij me was. In de doek op de buik en later op de rug.

Geweldig! Wat een uitvinding, Ik doe de huishouding, zit te computeren, ga lekker wandelen en Zon gaat met me mee. Veilig, warm en vertrouwd. Al haar middagdutjes deed ze op mijn lichaam (of samen in bed)

Ook Baard draagt haar graag. We genieten beide van de binding. Nu ze 17 maanden is komt ze zelf de doek brengen wanneer ze gedragen wil worden. Ze zit op onze rug en wijst van alles aan. Ze ziet de wereld, maakt de wereld mee vanuit ons oogpunt. En dat merk je. Ze straalt vertrouwen uit. 

Lees ook: Baby draagdoek knopen; Tutorials hoe op buik, rug, heup of met gezicht naar voren?

Samen slapen

Nummer 4: Zon slaapt bij ons. Nu ze 17 maanden is slaapt ze in de co-sleeper, daarvoor sliep ze tussen ons in en toen ze nog piepklein was schommelde ze heerlijk in een hangwieg naast ons bed.

Hoe lang ze nog bij ons slaapt weet ik niet. Van mij mag dat nog wel heel lang want het is heerlijk wakker te worden door kleine friemelhandjes in je haar en zonnekusjes op je voorhoofd. In de periode dat Zon veel wakker was ‘s nachts heeft samen slapen ons leven gered.

Ik kon aan haar ademhaling al horen dat ze op het punt stond wakker te worden of te huilen. Vaak was een hand op haar lijfje al genoeg om de spanning weer te laten zakken zodat ze verder sliep.

Zou ze in haar eigen kamertje liggen dan zou ze flink moeten huilen voordat ik haar hoorde, moest ik (of Baard) uit bed er naar toe, troosten, wachten tot ze weer slaapt, weg, verder slapen en dat dan 4 a 5x per nacht.

Nee, op een flesje of kolfbeurt hier en daar na heb ik een goede nachtrust gehad. (In vergelijk met mensen met een baby, niet vergelijken met hoe het was vóór Zon)

Lees ook: Samen slapen met je baby; rooming-in of co-sleeping

Huilen & communicatie

Nummer 5: “Zon huilt eigenlijk nooit. En als ze huilt is er wat”. Ik hoor het mezelf zo vaak tegen mensen zeggen. Maar eigenlijk is dat normaal toch? Als een baby huilt is er wat. Dan wil hij communiceren.

Moe, drinken, buikpijn, bang. Allemaal dingetjes waarbij een baby een reactie of actie van de ouder nodig heeft. En zo ook bij Zon. Ik ben er wel van overtuigd dat doordat wij adequaat op haar hebben gereageerd altijd ze niet zo snel huilde.

Gewoon omdat ze geen bevestiging nodig had dat wij er wel zouden zijn. Ook nu merk ik dat. Soms wordt ze wakker en huilt heel even. Dan kijkt ze in de camera van de babyfoon, ziet het lampje knipperen en gaat lekker verder slapen. Ze weet dat we er zijn.

Wil ze wel dat we komen dan roept ze ons. Ook als ze bang ergens voor is loopt ze naar ons toe, pakt je even stevig vast en zegt “huuu”.  

Huilen doet ze niet want ze weet dat ze veilig is. Ik vind dat fijn om te zien en ben blij dat, ondanks de heftige kritiek van onze omgeving, we haar nooit hebben laten huilen. 

Babytraining

Nummer 6: Ik lees veel op internet en in boeken over opvoeden. Maar tussen opvoeden en babytraining zit een groot verschil.

Ik kijk graag naar de opvoedprogramma’s op TV. Als toeschouwer, observator. De technieken die toegepast worden zijn mij vaak te extreem.

Hoewel ik er wel van overtuigd ben dat de ouders in de programma’s zo de weg kwijt zijn qua ouderschap dat heftig ingrijpen meestal echt nodig is om de balans te herstellen voor de kinderen.

De ouders hebben meestal al zoveel verschillend opvoedadvies gekregen dat ze overdonderd zijn en vaak geen enkele duidelijke lijn meer hebben in de opvoeding. Is wat voor kinderen niet goed is.

Babytraining is echter anders in mijn ogen. Baby’s tot een jaar moet je niet willen “opvoeden” en “trainen” Dat kán gewoon niet. Dus slaaptraining, eierwekkers, laten huilen en bewust negeren is not done. Niets natuurlijks aan.

Balans

Nummer 7 Balans. Mijn favoriete. Voor jezelf zorgen, de tijd nemen voor jezelf. Nee zeggen en egoïstisch zijn zoals dat voelt als je mama bent.

Maar om die zware term er nu eens af te halen en dat eeuwige schuldgevoel noem ik het balansen. Ik balans regelmatig (lees eens per 2/3 maanden) een dagje in de sauna. Heerlijk.

Manlief balanst in zijn garage. Even los van het gezin, even tijd voor jezelf. En dan balansen we nog wel eens met zijn tweetjes. Dingen doen de je niet kunt doen met een kleintje er bij. Samen racen op het circuit, bioscoopje, dagje Walibi of simpelweg de hele dag op bed liggen.

Op zo’n dag is Zon heerlijk bij haar opa’s en oma’s in een vertrouwde omgeving en de volgende dag merk je gewoon dat je verfrist, happy en met nieuwe energie de dag begint.

Niet vergeten dus: Balans. Voor je gezin maar ook jezelf. Vraag om hulp.

Natuur

Naast deze punten voed ik mijn dochter op met oog en liefde voor de natuur. Ik kleed haar in natuurlijke materialen als wol, wolzijde en biokatoen. Ik laat haar zo veel mogelijk spelen met speelgoed van natuurlijke materialen.

We eten biologisch, veel uit eigen tuin en eten weinig vlees. De eerste 6 maanden heeft ze exclusief borstvoeding gehad, gevolgd door eten met de Rapley methode. Dit is geen moeten bij AP maar het valt op dat de groep ouders die AP-en deze idealen vaak ook nastreven.

Net als UP. Unconditional Parenting een opvoedmethode waarbij je je kind niet straft op beloond. UP is voor mij een stap te ver, en pas ik dus niet toe. Al het bovenstaande valt vaak ook onder de noemer “natuurlijk ouderschap”.  

Eigenlijk is het maar net wat je er van meepikt en waar je je thuis bij voelt.

Jisca