Skip to Content

Zwangerschapskalender; 13 weken zwanger

Zwangerschapskalender; 13 weken zwanger

13 weken zwanger alweer… Misschien wist je familie het allang, maar anders heb je het vast afgelopen week verteld. Hoe heb je ze het verteld? En vooral: hoe reageerden ze?

Deze 13e week is een belangrijke week, want je baby is helemaal af. Nog niet klaar om geboren te worden, maar alle organen zijn er en functioneren al. Niet te geloven!

13 weken zwanger

Deze week is een belangrijke week, want:

  • Je baby is helemaal af! Alle ledenmaten, alle ingewanden, alles is er. Het moet alleen nog groter groeien. Tijdens het groter groeien wordt alles verder verfijnd, maar je baby is nu al helemaal compleet;
  • Dat betekent ook dat de kans op een miskraam een stuk kleiner is geworden. Een miskraam ontstaat meestal doordat één van de organen verkeerd of niet wordt aangelegd. Je lichaam herkent dit en stoot het vruchtje daarom af. Er is iets misgegaan in de ontwikkeling. Omdat alles nu in de basis gevormd is, is die kans gelukkig sterk afgenomen;
  • Vanaf deze week begint je baby aan een groeispurt. Er hoeft geen energie meer naar het vormen van organen, dus kan alle energie gestopt worden in groeien;

Informatie baby

8 centimeter
45 gram

Bewegingsvrijheid voor baby

Deze week krijgt je baby een stuk meer bewegingsvrijheid. Het vruchtwater wordt meer waardoor je baby meer zwemwater heeft om koppeltje te duiken én leuke bijkomstigheid: je buik wordt opeens een bolletje.

Je baarmoeder groeit deze week boven je schaambot uit, waardoor je buik er ook steeds meer zwanger uit gaat zien. Dat extra vruchtwater is erg belangrijk, want boven je schaambot is er meer kans dat je je buik per ongeluk stoot.

Door het extra vruchtwater heeft je baby er geen last van als je je buik stoot, al moet je natuurlijk zo veel mogelijk proberen om dat te voorkomen.

Duim zuigen

In de afgelopen drie weken heeft je baby al hard gegymd, maar er komt nu weer een oefening bij: je baby kun zijn vingers en tenen nu ook los van elkaar bewegen.

De ‘zwemvliesjes’ ertussen zijn helemaal verdwenen. Dat betekent ook dat je baby nu op zijn duimpje kan zuigen!

Hoe schattig is het als je dat precies op de echo ziet? Soms vindt zijn handje toevallig de navelstreng, hij klemt zijn handje er dan omheen, maar wees gerust: hij is niet sterk genoeg om de navelstreng dicht te knijpen.

Als je kleintje geboren is en je doet je vinger in zijn handje, zal hij je vinger ook automatisch vasthouden.

Spelen met navelstreng

Je hoopt natuurlijk niet dat je kindje te vroeg geboren wordt, maar wist je dat er zelfs speciale knuffels zijn die de navelstreng nabootsen voor premature baby’s?

Het geeft hen een rustig en vertrouwd gevoel én hij trekt minder aan de slangen in de couveuse.

Wist je dat zelfs de ademhaling er regelmatiger van wordt en het zuurstofgehalte hoger? Het geeft couveusekindjes een veilig gevoel, alsof ze nog in de buik zitten.

Tip: Gek op haken? Je kunt de inktvisjes haken voor couveusekindjes via de stichting! Meer informatie vind je hier.

Ontwikkeling 13 weken

Naast gymen en met de navelstreng spelen, heeft je kindje het deze week erg druk. De volgende dingen staan op de planning:

  • Het maagje ontwikkelt verder en begint al met het produceren van spijsverteringssappen;
  • Daardoor trekt het spijsverteringsstelsel soms al samen om te oefenen om straks voedsel te verteren;
  • Je baby neemt af en toe een slokje van het vruchtwater;
  • Dat slokje gaat door het spijsverteringsstelsel en helpt alles op gang brengen;
  • Dat slokje moet er ook een keer uit, daarom gaan de niertjes ook aan het werk. Dat betekent dat je kindje de eerste plasjes in het vruchtwater doet. Huh, maar hij drinkt toch ook uit het vruchtwater? Dat klopt, maar je lichaam ververst het vruchtwater continu. Het ‘oude’ vruchtwater wordt door de placenta weer teruggeven aan je lichaam.
  • De darmen zijn gevormd in de holte van de navelstreng, deze week verplaatsen de darmen zich naar de buik van je baby;
  • Je weet waarschijnlijk nog niet zeker wat het wordt, maar als je een jongetje krijgt, gaan de testikels vanaf deze week testosteron aanmaken;
  • Het beenmerg gaat witte bloedcellen aanmaken, dat is erg belangrijk want dit zorgt voor de weerstand zodat je baby een afweersysteem heeft tegen bacteriën en virussen na de geboorte. Nu is hij nog beschermd door jouw afweer en de placenta die schadelijke dingen buiten houdt.
  • Wordt jouw kindje een geboren zanger(es)? Dan is dit een extra belangrijke week: want de stembanden zijn klaar. Hij kan ze natuurlijk pas na de geboorte gebruiken. Maar, het kan maar af zijn ;)
  • Er groeien donshaartjes (lagunohaartjes) over het hele lijfje van je baby. Die haartjes houden vernix vast, een soort witte ‘crème’ die de huid vettig houdt in het vruchtwater. De donshaartjes gaan er rond de 37 weken langzaam weer af. Het vernix en de donshaartjes komen dan in het vruchtwater terecht en je baby slikt ze dus ook in. Helemaal niet erg, het bereidt het spijsverteringsstelsel nog verder voor op voedsel. Wordt je kindje voor 40 weken geboren? Dan zie je de donshaartjes vaak nog op de wangetjes en het ruggetje.
  • Wist je dat de tandjes in aanleg al zijn gevormd? De aanleg voor de tandjes ligt in het tandvlees te wachten om verder uit te groeien. De kans dat je baby al één of meer tandjes heeft bij de geboorte is 1 op de 2.000. Het kán dus wel…

Nou, dit lijkt me een aardige to-do-list voor zo’n kleintje… En ook voor jouw lichaam. Geef dus gerust toe aan je moeheid als het kan.

Informatie moeder

Je baarmoeder is nu zo groot als een stevige vuist. Als je af en toe voorzichtig bij je schaambot voelt, voel je hem eind deze week of volgende week. Je voelt dan een soort rand, die steeds verder naar boven groeit.

HCG hormoon neemt af

Je las al dat je je vanaf deze week wat beter kunt gaan voelen. Tussen week 13 en 16 weken zwakken de zwangerschapsverschijnselen af omdat het hormoon HCG weer afneemt. HCG wordt gestart door de baby zelf, zodra hij na de bevruchting is ingenesteld.

Dit hormoon plas je uit en zorgde voor de positieve zwangerschapstest. In het lichaam zorgt HCG ervoor dat alles in werking gesteld wordt om voor je kleine baby’tje te zorgen, je menstruatiecyclus wordt stil gelegd en je baarmoeder behoudt het slijmvlies om de goede omgeving voor je kleintje te behouden.

Na 12 weken zijn alle organen gevormd en is HCG minder nodig. Je lichaam weet dat het zwanger is en de baby is al wat sterker en zelfstandiger (jaja, nu al) geworden.

Vanaf 11 weken neemt de productie langzaam af, met als voordeel: de zwangerschapsverschijnselen als misselijk, moe, hoofdpijn en dergelijke nemen af.

Begin rondingen

Misschien is het je al opgevallen, maar je hele lichaam wordt in deze weken wat ronder. Niet alleen je buik en borsten, maar ook je heupen, schouders en gezicht. Niks ergs aan, vaak zie je er daardoor juist blakend en gezond uit.

Acné

Je huid vraagt wel wat extra aandacht. Je kunt weer wat last krijgen van acné (oh nee, dat hadden we in de puberjaren toch ver achter ons gelaten?). Bio-oil heeft een mama-olie voor je buik, maar guess what… Die werkt dus ook supergoed voor de huid van je gezicht.

Tip: alleen op je gezicht smeren de avond voor je gaat douchen, want anders voelt je gezicht de hele dag vet aan. Deze vind je hier.

Zwangerschapsmasker

Ook is je huid gevoeliger voor UV-stralen, zelfs in de schaduw. Zoek dus zoveel mogelijk de schaduw op en smeer goed in. Je kunt een ‘zwangerschapsmasker’ krijgen, dat zijn onregelmatige pigmentvlekken, met name, in je gezicht.

Geen al te grote zorgen als je dit per ongeluk toch krijgt: Het verdwijnt meestal weer een jaar na de bevalling.

Lees ook: Zwangerschapsmasker; vanaf wanneer krijg je daar last van en hoe kan je dit voorkomen of behandelen

13 weken-echo

Met een 13-wekenecho kan een speciaal opgeleide verloskundige extra goed naar de groei en ontwikkeling van de baby kijken. Honderden verloskundigen hebben daarom de laatste tijd de aanvullende opleiding voor de 13-wekenecho gevolgd.

De 12-wekenecho richt zich op de datum en volgt de basis van het ontstaan van je kindje. Met de 13-wekenecho kunnen ernstige afwijkingen al gezien worden.

Dit geldt voor een deel van de afwijkingen, die ze anders bij de 20-wekenecho zouden zien. Dit geeft ouders meer tijd om informatie in te winnen, over wat dit betekent.

Er kan extra onderzoek gedaan worden, als ook een second opinion bij een andere echoscopist. Ook helpt de 13-wekenecho, in de verwerking voor ouders. Daarnaast kunnen ouders er eerder voor kiezen als ze dit willen, om de zwangerschap af te breken.

De 13-wekenecho geeft aan zowel de verloskundige als ouders een breed beeld van de gezondheid van de baby. Heb je een goede 13-wekenechouitslag? Dan geeft het voor veel ouders ook een stuk rust. Een 20-wekenecho is een spannend moment. Een goede uitslag kan stressgevoelens bij ouders flink doen verminderen.

Wat als blijkt op de 13-wekenecho dat je kindje een ernstige hartafwijking heeft of niet levensvatbaar is na de geboorte? Je kunt als ouders dan besluiten om de zwangerschap uit te dragen of deze af te breken.

Een heel heftige en verdrietige situatie. We wensen je in dit geval veel sterkte toe.

Lees ook: 13 weken echo; vanaf 1 september een extra controle voor zwangeren

Informatie vader

Ook voor de papa in spé is het een grote opluchting als de eerste spannende weken voorbij zijn. En fijn om te weten: de hormonen van de mama in spé worden wat rustiger en ze krijgt in de loop van de weken weer wat meer energie. 

Een zwangerschap is spannend, maar geeft ook veel momenten om samen te vieren. Misschien een idee om samen te vieren dat jullie het eerste, zware, trimester doorgekomen zijn?

Zwangerschap zichtbaar

Haar baarmoeder groeit deze week boven haar schaambot uit en de hoeveelheid vruchtwater neemt toe, grote kans dus dat je de komende weken ook aan haar buik gaat zien dat ze zwanger is. Hoe gaaf is dat!

Zwangerschapsketting cadeau

Als je op zoek bent naar een cadeautje voor haar in deze bijzondere tijd, is een zwangerschapsketting een leuk idee. Dit is een lange ketting met een bal, hartje of ovaal als hanger. Deze hanger maakt zacht geluid en dit werkt geruststellend voor de baby.

Na de geboorte kun je deze ketting aan de wieg hangen, als je er zachtjes tegen tikt hoort de baby hetzelfde geluid als eerst in de baarmoeder. Je baby herkent het geluid en wordt er rustig van! Deze vind je hier.

En… wil je weten hoe het zit met seks tijdens het tweede trimester? Lees dan even verder onder het kopje ‘tips’.

Eettip

Doordat je je (waarschijnlijk) wat beter gaat voelen, keert ook je eetlust weer terug. Het is belangrijk dat je genoeg proteïne, ijzer en calcium binnen krijgt. Proteïne krijg je binnen door biefstuk, kipfilet, tonijn, varkenshaas, tofu en pinda’s.

Wist je trouwens dat je eigen lichaam voor 16% uit proteïne bestaat? Tijdens je zwangerschap heb je meer kans op een ijzertekort waardoor je moe kan zijn (hè, dat zijn we al genoeg tijdens de zwangerschap…).

IJzer zit in rund- en lamsvlees, volkorenproducten en donkergroene groenten zoals: andijvie, spinazie, paksoi, snijbiet en postelein.

Tip: neem om de 2 á 3 dagen een spinaziesmoothie, zo krijg je op een lekkere manier je groente binnen en je houdt je ijzergehalte op peil. Calcium zit natuurlijk in melkproducten zoals melk, yoghurt…

Maar ook in donkergroene bladgroenten, behalve spinazie (pfff, heb je dat net op peil zit daar weer geen calcium in…), het zit wel in gedroogde vijgen, boerenkool, paksoi, broccoli, knolraap en waterkers. Maar een bakje yoghurt is wel zo makkelijk.

Lees ook: Gezonde voeding zwangerschap
Lees ook: IJzertekort tijdens de zwangerschap

Wat moet je deze week regelen?

Als je een of meerdere prenatale screenings hebt gedaan, zoals de NIPT, krijg je in deze week meestal de uitslag. Belangrijk is: stel al je vragen, hoe de uitslag ook is. Verloskundigen staan daar open voor en vinden het belangrijk dat je alles vraagt wat je wilt weten.

Het is jullie kindje, en het is veel belangrijker dat je nog een vraag extra stelt, dan dat je (voor niets) gaat stressen.

Vraag dus gerust een gesprek aan naar aanleiding van de uitslag, of bel haar als je een vraag hebt. Is het geen dringende vraag? Schrijf hem dan op in een notitieboekje, zodat je het bij je eerstvolgende bezoek niet vergeet te vragen.

Tip: schrijf al je vragen voor de verloskundige steeds in hetzelfde notitieboekje. Je kunt dat boekje later ook gebruiken voor het consultatiebureau. Zo creëer je in de loop van de tijd een mooi verslagje!

Vanaf deze week mag je voorzichtig beginnen met sporten. Belangrijk is dat je een andere focus hebt dan normaal, het gaat nu niet om hoeveel baantjes je hebt gezwommen in 1 uur, het gaat erom dat je beweegt.

Als je je teveel uitput tijdens het sporten kan het schadelijk zijn voor je baby. Zwemmen, yoga, wandelen en fietsen zijn goede sporten tijdens de zwangerschap. Je bent in beweging, maar je riskeert geen voetbal of honkbalknuppel in je buik.

Ga nooit alleen ergens in open water zwemmen, want je spieren kunnen door de zwangerschap sneller verkrampen.

Lees ook: Sporten tijdens de zwangerschap; richtlijnen wat mag wel / niet

Tips

Het tweede trimester is een fijne maand wat vrijen betreft. De moeder-in-spé heeft meer energie, minder kwaaltjes, minder stress over een miskraam (wat niet door vrijen veroorzaakt kan worden!), nog geen stress over het babykamertje én nog geen buik die in de weg zit.

Daarnaast is het bij de vrouw down-under meer doorbloed waardoor je gevoeliger bent daar beneden en nou ja, dat kan een leuke bijkomstigheid zijn…

Wil je niet veel geld uitgeven aan positiekleding, maar past je gewone kleding steeds minder goed? Kijk dan eens voor de kleding van Mamalicious of Noppies. Prenatal heeft mooie positiebasics zoals shirts en tops.

Vaak staan er ook veel advertenties op Marktplaats met positiekleding en zelfs in de wat grotere kringloopwinkels vind je meestal wel een rek.

Misschien kun je wat lenen van familie of vriendinnen? Wat ook goed werkt is: koop een paar positietops en shirtjes en combineer die met jasjes en vesten die je open laat. Die jasjes en vesten kun je altijd nog aan, en zo hoef je alleen de tops en shirts speciaal voor je zwangerschap te kopen.

Let er in ieder geval op dat je geen kleding aan hebt die strak zit, dat remt de bloedsomloop terwijl die juist belangrijk is voor jezelf en de baby.

Nog een geldbespaartip: Het is misschien een beetje vroeg, maar denk toch vast na over het thema van de babykamer. Als je het thema vroeg weet, kun je acties in de gaten houden en scoor je je artikelen goedkoper.

Kies je voor een Nijntje-kamer? Abonneer je dan vast op de nieuwsbrief van C&A, de winkel van Nijntje, etc. Zo loop je geen enkele korting mis en krijg je je spullen goedkoper bij elkaar.

Beetje inspiratie nodig? Hier staan 10 populaire thema’s voor babykamers op een rij. Staat jouw stijl er niet tussen? Dan vind je die vast in deze blog.

Zwangerschapskalender

Omschrijving van de afbeelding

Martine Pieters-de Wit