Wat als je baby / dreumes / peuter bijt? Waarom & hoe afleren?

Kinderen leren door te onderzoeken; door te voelen en te ontdekken. Ontdekken met de mond hoort daar ook bij. Onze zoon is nu op een leeftijd gekomen waarbij hij graag van alles en nog wat in zijn mond stopt.

Niets lijkt meer veilig te zijn. Oppassen geblazen dus met een oudere zus die van alles laat slingeren. Zoals kartonnen doosjes in het doosje. Als meneer die in zijn knuistjes krijgt en er heerlijk op gaat sabbelen wordt het zacht, voor je het weet moet ik zijn mondje leeg halen.

Gelukkig is me dit nog maar een keer overkomen, maar toch.

Oorzaken bijten

Bijten komt het vaakst voor bij de allerkleinsten. En is gedrag dat vaak wordt gezien als een grens die je niet mag overschrijden. En dus ook duidelijke consequenties op staan. Maar waar komt dit eigenlijk vandaan?

Niet al het bijtgedrag is gelijk ook agressief. Kinderen leren door te onderzoeken; door te voelen en te ontdekken. Ontdekken met de mond hoort daar ook bij. Zo kan je kind het spelletje ‘ik ga je opeten’ heel letterlijk nemen en een hap van jouw nemen.

Honger, last van tandjes of nieuwsgierigheid kunnen ook een aanleiding vormen. Het kind zit immers nog in de ‘orale’ fase, met andere woorden: het verkent de wereld via zijn mond.

Een kind dat bijt is dan niet stout, maar maakt een periode door van plotselinge agressiviteit die het in goede banen moet leren te leiden. Kinderen die bijten hebben vaak moeite om zich verbaal te uiten.

Met dit gedrag zouden ze hun drang naar communicatie, emotionele problemen of jaloezie uitdrukken.

Een andere reden dat kinderen gaan bijten kunnen doorkomende tandjes zijn. Het ene kind heeft  meer last dan de ander. Bij onze dochter kwamen met vier maanden oud de eerste tandjes al door en had ze voor haar eerste verjaardag al een mond vol, op de tweede set kiezen na.

Onze baby boy is er iets langzamer in en moet het al een tijdje doen met twee ondertandjes en een puntje van de hoektand boven. Hij lijkt er ook veel meer last van. Van wat meer humeurige buien tot tandjespoepluier die tot de nek rijken.

Signalen op het doorkomen van tandjes zijn; diaree, kwijlen, bijten, huilen, trekken aan oren of wangen en weigeren van fles of speen.

Heel vervelend allemaal, maar wat doe je eraan?

• Soms is het bijten voor een kind een manier iets te onderzoeken. Heel kleintjes sabbelen alleen, grotere kinderen gebruiken ook hun tandjes. Door te bijten krijgen ze informatie over het materiaal waar ze hun tanden in zetten. Bijt het kind omdat hij een ander wil onderzoeken, net zoals hij een speeltje onderzoekt, dan is het belangrijk om hem te helpen andere manieren te vinden. Laat hem die persoon (of je eigen arm) bijvoorbeeld aaien. Pak zijn hand beet en aai ermee. Zeg: ‘Aai, aai, goed zo!’. Doe dit steeds weer heel consequent en beloon je kind als hij probeert te aaien. Gaat hij toch bijten, til hem dan meteen op en zet hem bijvoorbeeld even in de box/op een stoel. Dat is het teken dat het nu stopt.
• Bijten kan ook een manier van contact leggen zijn. Het kind ziet een ander mens en wil daar iets mee. En omdat bijten zijn manier van onderzoeken is, begint hij daar maar mee. Bijt het kind omdat hij contact wil leggen met iemand, leer hem dan ook andere manieren aan. Wil hij bijten, dan loop je samen meteen weg, zodat het leuke kindje ook uit zicht is.
• Bijten kan voor een baby die tanden krijgt een belangrijke lichamelijke functie hebben. Door veel te bijten vermindert de spanning op het tandvlees die ontstaat door de nieuwe tandjes. Het bijten helpt de scherpe melktandjes sneller door het vlees te komen. Het ene kind heeft  meer last dan de ander. Signalen op het doorkomen van tandjes zijn; diarree, kwijlen, bijten, huilen, trekken aan oren of wangen en weigeren van fles of speen. Heel vervelend allemaal, maar wat doe je eraan?
• Bijten kan een manier voor een klein kind zijn om zich af te reageren. Dit gebeurt overigens vaker met peuters dan met baby’s. Peuters gebruiken allerlei vormen van negatief gedrag als ze kwaad zijn.
• Komt bijten veel voor, dan kan de negatieve aandacht die het kind met het bijten krijgt een rol gaan spelen. Doordat mensen schrikken, én reageren, gaat een kind juist met bijten door. Dit komt ook meer bij grotere kinderen voor. Een baby zal waarschijnlijk gaan huilen als mensen boos reageren wanneer hij bijt. Hij beseft niet dat hij een ander pijn doet en snapt niets van de kwade geluiden om hem heen.

Bijten baby’s

Soms kan het zijn dat niets veilig lijkt te zijn voor de kinderen. Op het moment dat kinderen zich niet op hun gemak voelen willen ze graag opgetild worden en dicht bij mama zijn.

Sieraden om hebben is dan minder fijn; dat zijn altijd een gewild object om op te sabbelen net als de pennen in papa’s borstzakje.

Bijtketting

Een Gumigem ketting kan dan handig zijn. Deze ketting met grote kralen, of de ketting met een hanger zijn zo gemaakt dat ze goed vastgehouden kunnen worden door deze kleine handjes.

Naast dat deze ketting er leuk uit ziet, zijn ze ook nog eens gemaakt van siliconen die niet giftig zijn voor het kind. De lange ketting en het slotje zorgt ervoor dat je nergens aan blijft haken.

Het advies is om je kind er alleen mee te laten spelen als het gedragen wordt.

Onze zoon was gelijk fan van deze ketting; hij vond het heerlijk als ik boven hem ging hangen zodat hij naar de ketting kon grijpen.

Op een gegeven moment heb ik hem om die reden dus ook boven de box gehangen. Hij vind het ook fijn als ik hem draag als hij in de draagzak zit.

Normaal bijt hij snel op de rand van de draagzak. Nu pakt hij de ketting en sabbelt daarop. Niet alleen omdat het weer iets nieuws was, een kleine twee weken later speelt hij er ook nog graag mee.

Persoonlijk vind ik de ketting met hanger ook nog eens mooi vormgegeven; lekker rustig en in een natuurlijk kleurtje. Opvallende sieraden zijn ook niet aan mij besteedt. Deze ketting zou ik echter ook rustig dragen zonder kind.

Deze kettingen vind je hier.

Bijtring en speeltjes

Onze dochter had graag een bijtring van Nuby, kon ze heerlijk ontdekken en bijten. Alle kinderen zijn anders, dus onze zoon vond dat drie keer niets. Hem hebben we laatste blij kunnen maken met een bijtring van Sophie le Giraffe; dat is echt zijn beste vriendinnetje geworden.

Als je baby heel erg veel last heeft, kan het helpen om de bijtring even in de koelkast neer te leggen. Let er wel op dat hij niet te koud wordt.

Meer informatie vind je hier.

Bijtrand langs bed

Onze dreumes vond het heerlijk om aan de reling van het bed te sabbelen. Nu hadden ze daar bij de Ikea van die beschermers voor. Op het moment dat wij kwamen, waren ze natuurlijk uit de handel genomen. Ze bleken niet meer veilig te zijn. 

Op pinterest kwam ik het idee tegen om van stof een strook om de bedrand heen te doen. Je kind zal hooguit nog een paar keer bijten en het dan al snel laten.

Het idee is heel eenvoudig; gewoon een strookje stof waarbij je aan de onderkant lusjes maakt die je aan de onderkant vast knoopt. Ziet er ook nog eens vrolijk uit!

Frustratie bij peuters

Agressiviteit bij peuters heeft te maken met de ontwikkelingsfase waarin ze verkeren. Enerzijds streven ze naar onafhankelijkheid en een eigen identiteit, anderzijds zijn ze beperkt in hun mogelijkheden om hun omgeving naar eigen hand te zetten.

Peuters kennen dus veel frustratie en hebben nog heel weinig zelfbeheersing. Ze reageren impulsief en agressief door te bijten, te slaan, aan de haren te trekken… Ze beschouwen zichzelf als het middelpunt van de wereld; ze hebben heel weinig inlevingsvermogen en sociale vaardigheden moeten nog worden aangeleerd. Ze hebben ook nog niet genoeg verbale capaciteiten om hun boosheid met woorden uit te drukken. Het is dus te begrijpen dat ze zich op een meer directe fysieke manier uiten.

Ook peuters hebben er behoefte aan hun gevoelens te uiten. Zich inhouden, een klein beetje boos worden bijvoorbeeld, is heel moeilijk. Zij zijn heel spontaan in de manier waarop zij gevoelens uiten, maar hebben hun uitingsmogelijkheden nog niet onder controle. Die controle wordt geleerd door de regels die de omgeving stelt.

Peuters kunnen bijten, schoppen, krabben, spugen, op de grond gaan liggen, gillen. Door hun beperkte inlevingsvermogen kunnen peuters nog geen rekening houden met anderen.

Dat moeten zij nog leren. Zij weten nog niet dat bijten pijn doet.

17 tips om bijten af te leren aan baby’s

• Baby’s die bijten omdat er tandjes doorkomen kan je heel gemakkelijk afleiden met een zogenaamde bijtring. Er zijn zelfs speciale sieraden hiervoor op de markt. Of bijtringen die in de koelkast kunnen zodat ze voor verkoeling en pijnverlichting kunnen zorgen. Andere alternatieven zijn smeerseltjes.
• Om te beginnen kun je er voor zorgen dat het bijtende kind met zijn bijtgedrag niet krijgt wat het wilt. Want als het ziet dat zijn bijtgedrag wel degelijk wordt beantwoord, zal hij of zij het zeker nog doen.
• Zorg dat je consequent bent in de regels die gesteld zijn, dat wil zeggen dat je standvastig en duidelijk moet zijn; niet streng en autoritair. Door steeds hetzelfde te doen en te zeggen, met dezelfde houding en uitstraling leert het kind het beste.
• Je moet duidelijk maken dat bijten pijn doet en het leren om deze negatieve impuls te beheersen en om te buigen.
• Je moet steeds op een duidelijke maar rustige manier tussenkomen en direct een einde maken aan het bijten. Haal een bijtend kind weg uit de situatie en zet het even apart. Blijf rustig en roep niet. Vertel de regel: “Als je bijt, ga je even op de stoel, want bijten mag niet.”
• Bovendien moet je vermijden om op agressief gedrag te reageren met agressief gedrag.
• Geef een kind alternatieven. Leer het niet ten allen tijde zijn boosheid te verbergen maar geef het de juiste plaats om met die onvermijdelijke gevoelens iets te doen terwijl je duidelijk maakt dat bijten daar heus niet bij hoort. “Ben je kwaad? Dan mag je heel hard op de kussens van de bank gaan slaan.” Of geef het kind een bijtring om op te bijten en zo de boosheid af te reageren.
• Blijf kalm en geduldig; je kan verwachten dat je dit dikwijls zult moeten herhalen.
• Wees duidelijk en consequent in het verbieden.
• Zet het kind even apart en vertel dat bijten niet mag.
• Leid het kind af en geef hem alternatieven om zijn boosheid te uiten.
• Vermijd situaties die tot frustratie leiden bij het kind.
• Geef veel positieve aandacht en complimentjes aan het kind. Want soms bijt het om aandacht te trekken.
• Blijf positieve dingen in het kind zien en benadruk goed gedrag.
• Vermijdt oververmoeidheid.
• Stel niet te hoge eisen aan het kind.
• Zorg ervoor dat andere kinderen niet terug bijten, terugschoppen of terugslaan

Hoe gaan jullie om met bijtende kinderen?

Lees ook

• Duimen of fopspeen baby; wat is beter / makkelijker af te leren?
• ‘Ik ben twee, en zeg nee’ fase; Hoe om te gaan met driftbuien tijdens peuter pubertijd
• Kind gebeten door ander kind; wat kan je doen voor je baby?
• Wat te doen bij baby’s die bijten op bedrand, handjes of anderen?
• Tanden baby; pijn bij doorkomende tanden

• Over
• Laatste berichten

Linda van Aken

Publisher bij Mamaliefde

Linda is oprichter van Mamaliefde.nl, getrouwd en moeder van een koningskoppel bestaande uit een self-proclaimed prinses en een nieuwsgierige zoon. Met een achtergrond als pedagoge is ze op de hoogte van de theorie, maar weet ze ook dat dat in de praktijk als moeder soms net iets anders kan zitten. Het liefste reist ze de hele wereld over, ze heeft een zwak voor kwalitatief speelgoed en probeert de vele uurtjes werken te compenseren met quality time doorbrengen met het gezin. Daarom ook dat dat haar favoriete onderwerpen zijn om over te schrijven. Ze is altijd in voor een spontane actie.

Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

• Cadeautips voor kinderen die geen speelgoed zijn - 2 juni 2023
• Barbie Live Action Film: Een Perfecte Mix van Glamour en Existentialisme - 1 juni 2023
• Zelf glijbaan maken - 29 mei 2023

Gerelateerde berichten:

Boos worden op je kind Kind onder de koude douche is kindermishandeling? Tough love in het moederschap Unconditional parenting: opvoeden zonder straf of beloning Opvoeding; Mijn kind corrigeren (straffen of belonen) hoe doe ik dat? Consequent zijn binnen opvoeding; wat betekend het en hoe stel je consistent grenzen aan je kind? En wat zijn de gevolgen als je niet consequent bent. Kind luistert niet; tips voor als je kind opstandig of moeilijk gedrag vertoont Eenzaamheid kinderen; tips wat te doen en symptomen bij pubers