Baby blues; betekenis en symptomen herkennen- Mamaliefde.nl

De bevalling van je kind is een zeer ingrijpende gebeurtenis. Zowel je lichaam als je leven staan even helemaal op zijn kop. De afgelopen negen maanden was jij het ‘huisje’ van iets dat van niets is uitgegroeid tot een volwaardig wezen dat er met flink natuurgeweld uit kwam.

Ook al had je de tijd om te kunnen wennen aan het idee, in de praktijk is een baby toch heel erg anders. Daardoor moet je opeens heel andere keuzes gaan maken en kom je al snel in een wervelwind van emoties terecht, waarin blijdschap en verdriet elkaar afwisselen.

De kraamtranen of baby blues zijn dan ook zeer bekend tijdens de week dat je kraamzorg krijgt. Soms is er echter meer aan de hand en kunnen de negatieve gevoelens de overhand nemen en dat kan leiden tot een postpartum depressie (verder te noemen postnatale depressie).

Helaas heerst daar nog een groot taboe op, daarom hoop ik een bijdrage te kunnen leveren om het bespreekbaar te maken.

Inhoud toon

Baby blues betekenis

Zoals ik al aangaf hebben bijna alle moeders wel te maken met kraamtranen of twijfelachtige gevoelens in de eerste week na de bevalling.

Het is ook niet niets om opeens voor zo’n kleintje te moeten zorgen, om de paar uur te voeden, ‘s nachts om de paar uur wakker gemaakt te worden en een schepsel te hebben dat volledig van jou afhankelijk is.

Dit worden ook wel de baby blues genoemd en dit is een algemeen verschijnsel. De baby blues duren echter vaak een paar dagen of hooguit een paar weken en daarna verdwijnt het weer. Vrouwen die borstvoeding geven, kunnen hier iets langer last van hebben.

Het is echter ook mogelijk dat deze gevoelens blijven en sterker worden. Of pas na een paar weken optreden, bijvoorbeeld als je stopt met het geven van borstvoeding of op het moment dat je weer gaat werken en vervolgens maanden of zelfs een jaar lang aanhouden. Dan kan er sprake zijn van een postnatale depressie.

Maar liefst 1 op de 8 vrouwen heeft hiermee te maken. Mocht je hier last van hebben, of dit bij iemand in je omgeving opmerken, is het verstandig om hierover te gaan praten. Zo kan er iets mee gedaan worden en voelt de moeder dat er begrip voor is en er niet alleen mee rond hoeft te lopen. Hulp of steun kan verergering van klachten voorkomen.

Symptomen met betrekking tot postnatale depressie

Op het moment dat je niet meer kan genieten van je baby en een depressieve en neerslachtige stemming de overhand houdt gedurende meer dan twee weken en je minimaal 5 symptomen herkent, kan er sprake zijn van een postnatale depressie.

Vaak voelen moeders zich schuldig dat ze niet op een roze wolk zitten. Dat verwacht de omgeving als je net moeder bent geworden. Zo is 47,4% bang gezien te worden als slechte moeder en wil 34,4% zelf haar situatie oplossen.

De symptomen van neerslachtigheid en vermoeidheid kunnen er toe leiden dat je niet meer goed voor je baby kan zorgen. Een postnatale depressie heeft dezelfde symptomen als een ‘reguliere’ depressie.

De symptomen zijn:

Verstoring van het dag-/nachtritme door slapeloosheid of juist heel veel slapen
Vermoeidheid
Geen of juist heel veel eetlust
Stemmingswisselingen
Veel piekeren
Gevoel van machteloosheid, een sombere stemming, huilbuien en een dood / leeg gevoel van binnen
Angst- en paniekaanvallen
Hechtingsproblemen met de baby
Prikkelbaar, agressief
Weinig zelfvertrouwen
Gebrek aan levensvreugde

Mogelijke oorzaken van postnatale depressie?

Naast een zwangerschap en bevalling, kunnen in sommige gevallen ook een abortus of miskraam vooraf gaan aan een postnatale depressie. Dit heeft zowel lichamelijk als emotioneel veel effect op het functioneren.

Daarnaast treden er grote hormonale veranderingen op die van invloed zijn op de emotionele gesteldheid van de moeder. De ene vrouw kan hier meer last hebben dan de andere vrouw.

Er zijn vele factoren die een rol kunnen spelen. Deze worden onderverdeeld in de volgende drie groepen.

Lichamelijk:

Een erg snelle bevalling of een onverwacht verloop van de bevalling zoals een sectio (keizersnede), vacuumextractie of tangverlossing kunnen leiden tot een depressie.
De veranderingen in de hormoonhuishouding tijdens het ontzwangeren kunnen leiden tot depressieve gevoelens.
Een slechte lichamelijke conditie heeft invloed op de hormonale balans.
Veranderingen in de schildklierfunctie die hormonen kunnen aanmaken, kunnen leiden tot een depressie.
Tekort aan vitaminen, mineralen of ijzertekort die er voor zorgen dat je lichaam (en geest) optimaal blijven functioneren. Zo kan een tekort aan het aminozuur tryptofaan psychische klachten geven.
Geen tijd om tot rust te komen na de bevalling omdat er direct andere prioriteiten zijn.
Vrouwen die al premenstruele klachten hadden, vormen een risicogroep en ook als je opnieuw begint met de pil of de morning-afterpil slikt.
Tot slot speelt erfelijkheid een rol: in sommige families komen (postnatale) depressies vaker voor dan in andere. Ook is de kans op een PPD groter als je er al eens één hebt gehad.

Psychische factoren bij een postnatale depressie:

De ene persoon zal sneller pieken of hogere eisen stellen dan de ander. Ook als je je veel aantrekt van wat anderen denken en vinden zal je hier meer moeite mee hebben.
Tijdens een zwangerschap kan je flink last hebben van je hormonen die je zowel fysiek als emotioneel kunnen beïnvloeden. Als je geen netwerk hebt om op terug te vallen en onvoldoende steun krijgt om hiermee om te gaan, kun je depressief worden.
Ook als je een zware of fysiek moeilijke zwangerschap hebt gehad kan dit meer kans geven op een postnatale depressie.
Tijdens de zwangerschap zal je een voorstelling maken van het moederschap, als dit in de praktijk tegenvalt of je er meer van had verwacht, kan dat leiden tot een postnatale depressie.

Sociale factoren bij een postnatale depressie:

Een bevalling, miskraam of abortus is al een ingrijpende gebeurtenis. Als daar nog iets bij komt zoals een verhuizing, scheiding of overlijden, heb je extra kans op een postnatale depressie.
In de huidige generatie met social media zie je zoveel picture perfect voorbeelden van andere moeders. En dan heb ik het niet alleen over prinses Kate die een paar uur na de bevalling op hoge hakken op de foto gaat. Dat creëert hoge verwachtingen en als dat niet lukt kun je daar depressief van raken.
Ervaar je thuis, in je familie of op je werk stress, dan kan dat ook een behoorlijke bijdrage leveren. Denk aan discussies met je partner, bijvoorbeeld rondom de zorg voor de baby, of financiële zorgen. Vrouwen die werken kunnen meer kans hebben omdat er extra druk en stress op ze komt te liggen door het combineren van werk en gezin.

Signalen waaraan je een postnatale depressie kan herkennen zijn; somberheid, extreem moe en lusteloos, en huilerig zijn gedurende minimaal 2 weken. Meer informatie vind je hier.

Gevolgen van een postnatale depressie

Wanneer er niets wordt gedaan aan de postnatale depressie kan dit gevolgen hebben voor de hechting tussen moeder en kind.

Zo maken pasgeboren baby’s minder snel oogcontact of vertonen minder positieve gezichtsuitdrukkingen, brabbelen minder en zijn sneller boos of ontevreden. Ze imiteren tenslotte het voorbeeld wat ze van hun moeder krijgen.

Als de kinderen een paar jaar oud zijn (en de postnatale depressie over is) kan het voorkomen dat kinderen een minder grote woordenschat hebben en meer gedragsproblemen, zoals moeilijk slapen en/of eten, driftbuien en hyperactiviteit. Zo zijn veel kinderen somber of angstig en kunnen jongens hyperactief zijn.

Als deze kinderen volwassen zijn is de kans drie keer groter om zelf te maken te krijgen met depressies, angststoornissen en drugsgebruik in vergelijking met kinderen van niet-depressieve ouders.

Wat kan je doen / bij wie kun je terecht?

Nu ben ik geen dokter, dus mocht je het vermoeden hebben dat iemand in je omgeving ergens mee zit of je misschien zelf kans loopt, is het goed om daarover te praten.

Maar liefst 75% van de vrouwen geeft aan dat dit een bijdrage kan leveren. Dit kan met je partner zijn, maar ook met mensen die er voor opgeleid zijn, zoals de huisarts, de verloskundig zorgverlener of de kraamzorg.

Op de website van HeyHelpt.nl de campagne van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), kan je meer informatie vinden voor het bespreekbaar maken van een postpartum depressie of depressie.

Geschreven in samenwerking met de Rijksoverheid.

Kraamweek

Author
Recent Posts

Linda van Aken

Publisher at Mamaliefde

Linda is de oprichter van Mamaliefde.nl. In het dagelijks leven is ze getrouwd en moeder van een koningskoppel.

Met een achtergrond als pedagoge is Linda goed thuis in de theoretische aspecten van het ouderschap. Toch erkent ze dat in de praktijk, als moeder, de dingen soms net iets anders uitpakken. Daarnaast heeft ze een zwak voor kwalitatief speelgoed.

Linda heeft een passie voor reizen en ontdekt graag nieuwe plekken en probeert de vele werkuren te balanceren door kostbare quality time door te brengen met haar gezin.

Het zijn deze persoonlijke ervaringen die haar inspireren om te schrijven, en daarom behoren gezinsgerelateerde onderwerpen tot haar favorieten. Spontane acties schuwt ze niet; Linda staat altijd open voor een beetje avontuur.

Latest posts by Linda van Aken (see all)