20x Antroposofisch speelgoed; Waldorf voor baby's

Antroposofie klinkt voor veel mensen wellicht wat zweverig, maar ik denk dat als je de gedachte achter het speelgoed hoort, je zomaar om zou kunnen zijn.

Daarnaast vind ik het speelgoed zelf ook erg mooi. Het is vaak van blank hout en simpel vormgegeven. Dat is wel wat anders dan het schreeuwerig geverfde plastic en waar heb je je huis dan het liefste mee bezaaid?

Inhoud toon

Wat is antroposofisch speelgoed en de gedachte erachter?

Rudolf Steiner is de grondlegger van de antroposofie en in Nederland worden de scholen die vanuit de antroposofie lesgeven ‘Vrije Scholen’ genoemd. Er zijn ook antroposofische kinderdagverblijven en consultatiebureaus.

In het buitenland wordt het ‘Waldorf’ genoemd. Zonder al teveel op de achtergrond van de antroposofie in te gaan, zou je kunnen zeggen dat men in de antroposofie veel bezig is om zichzelf te ontwikkelen, niet alleen op cognitief vlak, maar ook zeker in het creatieve en het spirituele. Je leert over jezelf en de wereld al doende, dichtbij de natuur.

Er wordt van uitgegaan dat kinderen een intrinsieke drang hebben om zich te ontwikkelen. Ouders en leerkrachten zouden daarin enkel hoeven te ondersteunen en faciliteren. Er is dan ook veel ruimte voor de creativiteit en het eigen initiatief van het kind.

Antropologisch speelgoed sluit aan bij deze waarden.

20x Antroposofisch speelgoed; Waldorf voor baby's - Mamaliefde

Hoe herken je Waldorf / antroposofisch speelgoed?

Antroposofisch speelgoed kan je herkennen omdat het aansluit bij het gedachtegoed.

Dichtbij de natuur

Het speelgoed is niet van plastic, maar van duurzame, natuurlijke materialen zoals bijvoorbeeld hout, wol of vilt.
Het is vaak nauwelijks bewerkt en wordt veelal gemaakt met respect voor mens en natuur. Vaak is het handgemaakt en niet chemisch bewerkt, maar bijvoorbeeld met natuurlijke verf gekleurd.
Ook de thema’s van het speelgoed hangen vaak samen met de natuur: bomen, groente, fruit of dieren bijvoorbeeld.

Stimuleert fantasie en creativiteit

Het speelgoed stimuleert de creativiteit en fantasie op verschillende manieren.
Het is ontwikkeld voor open end play: er zijn geen regels die gevolgd moeten worden, er is niet één oplossing die gevonden zou moeten worden.
In het verlengde van het vorige punt, het speelgoed is op (eindeloos) veel manieren te gebruiken.
Het speelgoed is veelal niet tot in detail uitgewerkt. Zo hebben poppetjes vaak geen geslacht, gezichten hebben geen of een neutrale uitdrukking, zodat er zoveel mogelijk ruimte is voor kinderen om zelf te besluiten of het een man, vrouw, jongen of meisje is en of hij of zij blij, boos, verdrietig etc. is.

Een voordeel van speelgoed dat multi-inzetbaar is, is ook dat je er minder van nodig hebt. Als een stok zowel zwaard, toverstaf, keukenmes, sleutel en houten been kan zijn, scheelt dat weer een bergje spullen en opbergruimte.

Kinderen kunnen dan ook leren zuiniger op hun speelgoed te zijn en dat ze door delen en samenwerken weer tot nieuwe spelmogelijkheden kunnen komen.

Verschil antroposofisch en Montessori-speelgoed

Montessori-speelgoed lijkt wel op antroposofisch speelgoed en het heeft ook in de uitgangspunten rondom kinderen en ontwikkeling raakvlakken. Ook hier wordt er van uitgegaan dat kinderen zelf een intrinsieke drang hebben om zich te ontwikkelen en dat ouders en leerkrachten dat vooral kunnen ondersteunen en faciliteren.

Ook hier is het speelgoed van natuurlijke materialen, veelal hout. Leren in de natuur, al doende en tijdens dagelijkse bezigheden zijn ook belangrijke waarden.

Het grote verschil is dat er bij het Montessori-speelgoed uitgegaan wordt van een goede manier om het te gebruiken.

Speelgoed zal dus juist niet ontwikkeld zijn om op verschillende manieren te kunnen gebruiken en het zou ook juist wat sturend worden aangeboden in een Montessori-omgeving, om de kinderen iets specifieks te leren.

Alles wat afleidt, wordt weggelaten. Bijvoorbeeld: als het doel is om te sorteren van groot naar klein, zal er niet ook nog gebruik gemaakt worden van verschillende kleuren.

Hierin krijgt de ouder of leerkracht dus een iets meer sturende rol en is er minder ruimte voor creativiteit en fantasie.

Voorbeelden antroposofisch speelgoed voor verschillende leeftijden

Baby (0-1 jaar)

Knuffels met een neutrale gezichtsuitdrukking
Bijt-, bad- en rammelspeeltjes in de vorm van bijvoorbeeld dieren, groente of fruit.
Noest silhouetlamp

Dreumes (1-2 jaar)

Stapeltorens
Trekspeeltjes
Knikkerboom (met grote ballen die niet in mond passen)

Peuter (2-4 jaar) en kleuter (4-6 jaar)

Houten blokken
Balansspeeltjes
Houten figuren (mensen of dieren)
Houten bomen, groente of fruit
voertuigen
Muziekinstrumenten
Antroposofische poppen (van stof, ook wel zonnekinderen genoemd)

Schoolkind (6+ jaar)

Geometrische puzzels
Speelgoed om te leren, zoals blokken opgedeeld in breuken
Creatief materiaal zoals breinaalden of breivorken

Daarnaast is alles waarmee geknutseld kan worden natuurlijk ook een aanrader, met name als er zoveel mogelijk ruimte is voor eigen fantasie.

Denk aan: tekenen met krijt, potlood of viltstift, (vinger-)verven, kleien, iets maken met gevonden materialen zoals takjes, blaadjes, dennenappels etc. Ook muziekinstrumenten passen goed bij het antroposofische gedachtegoed.

Persoonlijke ervaring met Waldorf / antroposofisch speelgoed

Zoals gezegd houd ik erg van de uitstraling van antroposofisch speelgoed. Het idee om de creativiteit en fantasie alle ruimte te geven spreekt mij ook erg aan. Kinderen zijn van nature creatief, maar helaas lijken we die eigenschap gaandeweg te verliezen naarmate er steeds meer aandacht bij het cognitieve ligt.

Volwassenen moeten soms opnieuw leren om creatief te denken, want ondertussen is men er wel achter dat het in veel beroepen een zinnige eigenschap is.

Mijn eigen ervaring is dat creativiteit en (vrij) spel ook zoveel plezier geven, zonde om daarmee te stoppen.

Maar de meer complexe torens zoals hierboven te zien, zijn zelfs voor mijn man en mij nog enigszins een uitdaging. Hier zal ons kind zeker nog jaren plezier van hebben. Het is een mooie oefening van de fijne motoriek, maar geeft ook begrip en gevoel van balans.

Ik kan me daarnaast voorstellen dat ons zoontje de blokken in fantasiespel kan gebruiken, door de blokken bijvoorbeeld samen iets te laten vormen of ze als tunnels of bruggen te gebruiken.

Echt een goed voorbeeld van antroposofisch en duurzaam speelgoed.

Waar kan je antroposofisch speelgoed kopen?

Reiger en de Raaf

Een webwinkel met prachtig antroposofisch en duurzaam speelgoed, liet me deze asymmetrische blokken uitproberen. Ze zijn relatief licht en mooi (met de hand) afgewerkt, dus hebben geen scherpe hoeken.

Nu is mijn baby van tien maanden momenteel nog vooral aan het gooien met blokken (of eten of sleutels of wat er maar voor handen is). Daar lenen ze zich ook goed voor, door het lage gewicht. ☺

Als mijn baby binnenkort kan bouwen, zal hij hier, doordat de blokken ook grotere vlakken hebben, vast zijn eerste torens mee bouwen.

Ilovespeelgoed

Met het grootste assortiment van bijzonder en exclusief speelgoed, is ilovespeelgoed.nl één van de grootste aanbieders in dit segment. Continu nemen zij nieuwe merken op in hun assortiment en blijven hiermee voorop lopen in de speelgoedmarkt.

Ze hebben meer dan 100 verschillende merken in het assortiment, waaronder: Janod, Djeco, Heico lampen, Wheelybug, wishbone, Jellycat, Götz, Corolle en vele anderen. Cadeaus kunnen gratis worden ingepakt in vrolijk papier, ze staan bekend om hun hoge service niveau.

Persempretoys

Een webshop die een ruim aanbod heeft op het gebied van antroposofisch speelgoed is Persempretoys.

Deze webshop is in zijn geheel vooral gericht op houten speelgoed, maar biedt ook speelgoed aan wat echt op het antroposofische gedachtegoed gebaseerd is. Je vindt deze aparte rubriek onder het kopje bijzonder speelgoed.

De Zaaling

De Zaaling is een webshop gericht op natuurtextiel, houten speelgoed en boeken. Deze winkel is niet alleen geschikt om speelgoed te vinden, maar ook om meer te weten te komen over het gedachtegoed van de antroposofie. Ze verkopen namelijk ook boeken die over dit onderwerp gaan.

Een webshop waar je je hart kunt ophalen als je sowieso van natuurlijke materialen houdt.

De Waldorfshop

De Waldorfshop is uiteraard een webshop waar je je antroposofische hart kunt ophalen. Met speelgoed, schoolbenodigdheden, maar ook voor jezelf met sieraden, wierook en bijvoorbeeld dekens.

Wil je meer van Waldorf in je leven integreren, dan is deze webshop dé plek om er mee te beginnen. Een groot, divers aanbod op allerlei fronten. Zowel voor jou als voor je kind.

Heb jij thuis ook antroposofisch speelgoed?

Antroposofie

Author
Recent Posts

Hanna Meijer

Ik ben begin dertig, getrouwd, trotse mama van een kleine knuffelkont/dondersteen ('18). Mijn achtergrond is in de ontwikkelingspsychologie en ik heb ervaring in het onderwijs. Ik zit momenteel in de luxe positie dat ik thuis kan zijn bij mijn mannetje. Vanuit huis klus ik wat bij als vertaler en blogger. Ik hou van weetjes, gadgets en verdiep me graag in maatschappelijke vraagstukken.