Als je gaat wandelen met kinderen is het fijn als er onderweg iets is dat de kinderen een beetje afleidt; denk aan een kabouterpad, een beleefpad met speeltoestellen of in dit geval het spotten van herten. Veel mensen gaan daarvoor naar de Veluwe, maar dan moet je echt geluk hebben.
Bij de Amsterdamse Waterleiding Duinen is die kans vele malen groter; en maak je ondertussen een mooie wandeling door de bossen en de duinen in Noord-Holland tussen Zandvoort en Noordwijk in. In tegenstelling tot de Kennemer Duinen is dit geen nationaal park, maar wordt het beheerd door het Waternet.
Amsterdamse Waterleiding Duinen
De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn met 3400 hectare een van de grootste aaneengesloten wandelgebieden van Nederland. Het natuurgebied is ongeveer 5 kilometer breed en tien kilometer lang.
Hier wordt vanaf 1853 water gewonnen en is daarmee het oudste waterwingebied van Nederland waar nu 2/3 van het drinkwater van Amsterdam wordt voorgezuiverd. Daarom zijn de Amsterdamse Waterleidingduinen een beschermd natuurmonument.
Rust, ruimte en natuur zijn de voornaamste kernwaarden van het gebied, daarom is alleen wandelen hier toegestaan. Het landschap in de Amsterdamse Waterleidingduinen is afwisselend met stuifduinen, bos en grote valleien. De Tonneblink is de hoogste duin van de Amsterdamse Waterleidingduinen en zeker de moeite waard om te beklimmen.
Vanaf hier heb je een goed uitzicht over de omgeving en zie je in de verte de duinen die van de zee scheiden en Zandvoort. Ook vind je hier maar liefst meer dan 250 bunkers, die vroeger onderdeel waren van de Atlantikwallverdediging. Bij een aantal bunkers kun je zelfs naar binnen.
Voor kinderen zijn er ook een aantal speelvelden; dit zijn grasvelden waar ze lekker kunnen rennen en spelen. Ook zijn er gebieden afgezet, daar mag je dus niet komen.
Wij waren hier op een winterse dag in het begin van januari, maar wel een zonnige dag met blauwe lucht en door het zonnetje voelde het niet koud aan. We hadden geluk om vrij snel een parkeerplaats te vinden. Later las ik bij anderen dat ze nergens meer een plek konden vinden.
We wilden vroeg gaan wandelen in de hoop om veel herten tegen te komen, maar vanwege de vakantiemodus was dat niet helemaal gelukt. Niet dat dat een probleem was, want we hebben ook nu meer dan genoeg herten gezien.
Wandelen in de Amsterdamse Waterleiding Duinen
Het gebied is goed toegankelijk voor kinderwagens. Vanaf alle vier de hoofdingangen ligt een verharde klinkerweg. Op de wandelkaart en op de borden bij de ingang staan deze verharde paden aangegeven. Veel van de onverharde paden zijn minder geschikt hiervoor.
De Amsterdamse Waterleidingduinen zijn aangewezen als struingebied, en daarom is het wel toegestaan om de paden te verlaten en je eigen weg te banen door het natuurgebied. Wel is het handig om dan laarzen te dragen, want het kan hier en daar zompig zijn, terwijl juist de duinen heel zanderig kunnen zijn en dus wat zwaarder lopen.
Er zijn maar liefst 17 wandelroutes uitgezet in de Amsterdamse Waterleiding Duinen; variërend van 3 km tot een compleet rondje van 30 km. De wandelingen variëren van verharde wegen tot en met duinpaadjes of een themaroute langs de bunkers in dit natuurgebied.
Op de website van het Waternet (hier) of de wandelkaart vind je deze routes terug. Ook staan ze met gekleurde paaltjes aangegeven in het park. Het is dan wel goed opletten dat je er niet eentje mist.
Bij het bezoekerscentrum kun je ook een aantal kinderroutes / opdrachten ophalen. Zo is er de bomenroute, waarbij je met een rugzak met materialen zoals een bomenboekje en kompas zelf op pad gaat.
De Op Zoek Kaart waarmee je zelf kan kijken naar welke dieren en bomen of planten je allemaal tegenkomt. Of de Expeditie Damhert waarbij je van alles leert over de damherten die je hier tegenkomt.
Ook leuk is het kabouterbos de Zilk; als je de ingang bij de Zilk neemt en het verharde pad volgt kun je hier een dorp vinden van maar liefst 200 rood gemutste kabouters. Sinds 1990 ontstond de traditie om een kabouter mee te nemen en deze hier achter te laten.
Herten en vossen spotten
De Amsterdamse Waterleidingduinen heeft de grootste damhertenpopulatie van Nederland. Er wordt geschat dat er ongeveer 2.000 damherten rondlopen (2011). De kans is dus ook groot dat je deze tegenkomt tijdens je wandeling.
Met name langs de wat meer open plekken tussen de struiken kun je deze spotten, maar op de terugweg zagen we ze ook gewoon op het verharde wandelpad. Het is goed opletten, want als je er één spot kan het best zijn dat er nog meer in de buurt zijn.
De dieren zijn gewend aan wandelaars en zijn over het algemeen niet bang. Wij hebben er tijdens onze wandeling in ieder geval meer dan 30 gespot. Kom je in het voorjaar dan kan het gebeuren dat je delen van het gewei tegenkomt, deze mag je dan meenemen naar huis.
Ook een aanrader is een bezoek tijdens de bronsttijd in oktober / november. De kans is dan groot dat je burlende herten hoort of ze achter elkaar aan ziet rennen of vechten met elkaar om de vrouwtjes.
Daarnaast zijn er ook vossen te vinden, deze zijn echter wel lastiger te vinden dan de herten. De meeste kans maak je dan ook als je van de gebaande paden afgaat. Met name bij zonsopgang en na 15.00 uur kun je deze vinden, als het rustiger wordt en er minder wandelaars zijn.
Ook maakt het uit welke tijd van het jaar je gaat, aan het begin van het jaar als ze op zoek gaan naar een partner heb je een goede kans.
De meest bekende plek om vossen te spotten is waar de Strandweg overgaat in de Duizendmeterweg tussen de twee schuilhutten in. Dit is het leefgebied van twee vossenfamilies en wordt daarom ook wel de vossenboulevard genoemd. Vanaf de ingang (maakt niet uit welke) is dit ongeveer 30/40 minuten wandelen (als je goed loopt).
Als je geen vossen ziet kan het helpen om te wachten in een van de schuilhutten tot er een tevoorschijn komt. Ook is het handig om andere fotograven in de gaten te houden. Als er opeens camera’s gepakt worden, of je ziet mensen rennen dan is de kans groot dat er een vos loopt. 😉 Je mag geen vossen voeren in de hoop ze te lokken, als je betrapt wordt krijg je een flinke boete.
Daarnaast kun je hier ook roofvogels, hazen en konijnen spotten.
Tip voor tijdens het maken van foto’s van dieren; probeer zoveel mogelijk scherp te stellen op de ogen!
Bezoekerscentrum De Oranjekom
Vanaf de ingang Oase loopt er een vlonderpad richting het Bezoekerscentrum, deze is gevestigd in een voormalig pompstation. Dit monumentale pompstation ligt aan het verzamelbekken de Oranjekom, op de plek waar de waterwinning in het duingebied is begonnen.
Vanuit het bezoekerscentrum kan men goed de vele watervogels observeren. In het centrum krijg je meer informatie over het gebied van de Waterleidingduinen maar ook een kleine winkel. Ook kun je hier als schoolklas heen voor een excursie.
Het bezoekerscentrum was helaas tijdens ons bezoek (tijdens de lockdown) gesloten, ook de toiletten.
Entree & Parkeren Amsterdamse Waterleiding Duinen
De duinen zijn toegankelijk tussen zonsopgang en zonsondergang. Er zijn meerdere toegangspoorten voor dit natuurgebied; bij alle hoofdingangen vind je ook een parkeerplaats en een horecagelegenheid. Populair is het pannenkoekenrestaurant bij ingang de Oase met terras en speeltuin.
- Ingang Zandvoortselaan vind je aan de Zandvoortse Laan 130 ten hoogte van Dune a/d Duinrand.
- Ingang Oranjekom / Oase bij de 1e Leijweg tegenover Buitenplaats Leyduin.
- Ingang ’t Panneland bij de Vogelenzangseduinweg 2 in Vogelenzang.
- Ingang De Zilk in De Zilk; aan de Joppeweg 1.
Daarnaast zijn er twee neveningangen, deze liggen aan de noordwestkant aan begin Brederodepad (achter de boulevard in Zandvoort-zuid), aan de westkant aan begin Tilanuspad (aan fietspad Zandvoort – Langevelderslag) en aan de zuidwestkant aan Langevelderslag (vlak na de ingang van de grote parkeerplaats aldaar). Hier zijn verder geen voorzieningen, alleen een toegangshek en infobord.
Bij de ingang kun je bij de automaten alleen betalen met je pinpas. Ook kun je dagkaarten kopen bij de diverse restaurants bij de hoofdingangen. Voor toegang tot het natuurpark betaal je voor volwassenen vanaf 18 jaar een klein bedrag van 1,50 per persoon, en als ruiter 3 euro en een jaarkaart voor 10 euro.
Vanwege de dieren zijn honden (uitgezonderd blindegeleidehonden in functie) hier niet toegestaan net als fietsen of andere vervoersmiddelen. De hekken staan open, maar als je gecontroleerd wordt dien je een toegangsbewijs te kunnen tonen.
Voor het parkeren op de parkeerplaats van Waternet betaal je een vast tarief van 2 euro per keer, wil je vaker komen dan kun je ook een jaarparkeerkaart aanschaffen voor 35 euro. Er is echter beperkt plaats en zeker op zonnige weekenddagen kan het hier aardig druk worden dus moet je er op tijd bij zijn.
De ingangen liggen aan provinciale wegen, dus ‘aan de straat’ parkeren is geen optie. Aan Langevelderslag en in Zandvoort gelden andere tarieven.
Meer informatie vind je hier.
Zoals ze zelf zegt is ze besmet met het reisvirus en eist ze het liefste de hele wereld over. Ook gaat ze graag op ontdekking in eigen land en probeert de vele uurtjes achter de laptop te compenseren met quality time doorbrengen met het gezin.Ze is altijd in voor een spontane actie.
- Essentiële items die je niet mag vergeten op vakantie - 15 februari 2024
- Op vakantie naar Australië & Nieuw-Zeeland - 23 januari 2024
- 10 Leukste zomerkampen met kinderen - 4 december 2023
Leave a comment